به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، برخی اختلافات عمده میان طرف ایران و گروه 1+5، مهلت مذاکرات هستهای را که بر اساس توافق هفته گذشته تا روز سهشنبه (16 تیرماه برابر با هفتم ژوئیه) تمدید شده بود، بهمدت 3 روز دیگر یعنی تا جمعه تمدید کرد. اختلاف بر سر بازرسیها است که ایران خواستار بازرسی مدیریت شده است و با بازدیدهای سرزده مخالف است. ایران همچنین خواستار تعلیق تحریمهای تسلیحاتی است و اینکه توافق بهصورت قطعنامه شورای امنیت صادر شود، موضوعی که هنوز هیچ راهحلی ندارد.
روزنامه عربی رأیالیوم در سرمقاله خود نوشت: هیئت مذاکره کننده ایرانی طی 5 سال گذشته در مذاکرات ماراتنی دشوار با کشورهای 1+5 درباره پرونده هستهای قرار گرفته و این کشور در مقایسه با اعراب شایسته احترام است. هیئت ایرانی در فن مذاکره درسی به ما داد که نیاز داریم آن را فرا بگیریم و با تأمل کردن، از آن تجربه کسب کنیم.
فحاشیها و اهانتهای مطرح شده توسط بسیاری از اعراب بر ضد ایران که بیشتر روزنامهها و شبکههای اجتماعی ما را فرا گرفته است نه تنها بهمنفعت ما نیست بلکه جهل و کوتهبینی ما را نشان میدهد؛ چرا که هیچ امتی با این شیوه، تمدن خود را بنا نکرده و بهسمت پیشرفت قدم نگذاشته است.
مذاکرهکنندگان عربی از مصری گرفته تا فلسطینی، از مذاکرات "کمپ دیوید" (که دو هفته ادامه داشت) گرفته تا "اسلو" (مذاکراتی که 2 ماه طول کشید)، نشان دادند که به چهسادگی فریب میخورند و بسیار بیصبر هستند و با تسلیم شدن در برابر فشارهای آمریکا و اسرائیل و امتیازدهیهای استراتژیک بزرگ، هزینههایی را بر امت عربی و اسلامی تحمیل میکنند.
مذاکرات هستهای ایران با 6 کشور بزرگ در 15 دقیقه نهایی در وین با دشواریهایی روبهرو میشود و همه طرفها تلاش میکنند دست طرف مقابل را بخوانند و به بیشترین امتیازات دست پیدا کنند و به این دلیل است که این مذاکرات بارها تمدید شده است؛ طرفین بهویژه طرف ایرانی که انتظار میرفت در پی پیامدهای تحریمها، ضعیفتر به نظر برسد، تا آخرین لحظهها بر موضع خود اصرار میکند.
پشت پرده میان وزرای خارجه، چه میان وزرای خارجه قدرتهای بزرگ و چه با "محمد جواد ظریف" وزیر خارجه ایران اختلافات زیادی وجود دارد. مهمترین نقطه اختلافی، همانگونه که طرف ایرانی میخواهد، لغو فوری تمامی تحریمهای نظامی و اقتصادی ایران و عدم بازگشت خودکاری تحریمها مگر بهموجب قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل است.
آمریکا و متحدانش تعهد کامل به اجرای فوری مفاد آن را مهمتر از رسیدن به توافق میدانند و مشروط کردهاند که در صورت تخطی ایران از اجرای مفاد این توافق، تحریمها بلافاصله بازخواهد گشت.
ایران در میز مذاکرات تنهاست و تنها یک نماینده بهنام آقای ظریف دارد ولی طرف مقابل 6 مذاکره کننده یعنی 6 وزیر خارجهای دارد که برخی از آنها مانند "لوران فابیوس" وزیر خارجه فرانسه بسیار افراطی است و برخی مانند مذاکرهکنندگان روسی و چینی از طرف ایرانی حمایت میکنند و برخی مانند مذاکرهکننده آلمان در میانه قرار دارد.
بهعلت زیاد بودن تعداد مذاکره کنندگان طرف مقابل، برخی اوقات اختلافاتی میان آنها درباره بازگشت خودکار تحریمها بهوجود میآید؛ فرانسه و آمریکا بر آن اصرار دارند ولی روسیه و چین بر ارجاع آن به شورای امنیت تأکید دارند تا بتوانند با استفاده از حق "وتو"، از متحد ایرانی خود حمایت کنند.
اختلافات فنی دیگری هم مانند مسئله تغییر کاربری رآکتورهای فردو و اراک بهگونهای که قابلیت تولید بمب هستهای را نداشته باشند، وجود دارد. ولی حل این اختلافات بسیار آسانتر از اختلافات سیاسی مانند توافق بر سر لغو تحریمهاست.
ایرانیها نمیخواهند اشتباهات عراق را تکرار کنند که به آمریکا اجازه بازرسی کامل و ملاقات با دانشمندان هستهای را داد و این اشتباه به مجرم دانستن عراق، ترور دانشمندان آن و حمله به آن بهبهانه دروغین وجود سلاحهای کشتار جمعی، منتهی شد. تجربه کمپ دیوید نیز نمونهای دیگر از این اشتباهات است. این معاهده، دستهای مصر را از پشت بست و حاکمیت آن در صحرای سینا را از دست داد و این کشور را از جمع کشورهای عرب بیرون راند. در اسلو نیز به اسرائیلیها از شناسایی گرفته تا تأمین امنیت داده شد و فلسطینیها دست خالی ماندند.
نشستهای ساعات آینده در وین سرنوشتساز خواهد بود ولی آنچه مسلم است این است که همه طرفها بر یک مسئله اتفاق نظر دارند که آن، ادامه مذاکرات است؛ چرا که گزینه جایگزین آن جنگ است، جنگی که هزینههای بسیار هنگفتی خواهد داشت و همچنین نتایج آن تضمین شده نیست.
انتهای پیام/ر*