به گزارش گروه رسانههای خبرگزاری تسنیم،متاسفانه قوانین مربوط به حریم و بستر رودخانه ها از دهه 40 به بعد اصلاح و بازنگری نشده است. بر اساس این قوانین وزارت نیرو مسئول و متولی رودخانههاست و از آنجا که این وزارتخانه فقط نگاه هیدرولیکی ( عبور و هدایت جریان آب)به رودخانهها را دارد، هیچ گاه درصدد ساماندهی آنها برنیامده، به طوری که از آن زمان تاکنون درون و اطراف رودخانههای درون شهری همچون رودخانههای شهرهای اصفهان، اهواز، تهران و کرج ساخت و سازهای بسیار زیادی انجام شده است که امروز وزارت نیرو دیگر توان مقابله با این تخلفات را ندارد و نمیتواند دستور تخریب آنها را صادر کند، زیرا با این اقدام چالش زیادی در جامعه ایجاد خواهد شد.
به طور مثال هم اکنون شش کیلومتر از رودخانه کرج از درون شهر کرج می گذرد و در حریم این شش کیلومتر بیش از 2500 تخلف ساخت و ساز صورت گرفته است. به هر روی حجم تخلفات انجام شده آن قدر زیاد است که فقط عزم و اراده جدی دولت توان مقابله با آن و آزادسازی حریم رودخانه ها را دارد.
درواقع می توان گفت که در این مورد یک قانون خودش عامل تخلف شده و وزارت نیرو در زمینه بازنگری قانون حریم و بستر رودخانه و همچنین جلوگیری از ساخت و سازها در این مناطق سهل انگاری بزرگی کرده است.
شاید از ابتدا نیز واگذاری این مسئولیت به وزارت نیرو اشتباه بوده است، به همین دلیل در برنامه چهارم توسعه پیشنهاد شد که مسئولیت و تصدیگری اراضی حاشیه رودخانه ها در درون شهرها به شهرداری ها واگذار شود که گرچه دیر به این نتیجه رسیده ایم، اما در هر روی پیشنهاد بسیار خوبی است.
اگر این واگذاری از همان دهه 40 و 50 صورت می گرفت، اکنون شاهد این ناهماهنگی و نابسامانی و تخلفات گسترده نبودیم. شهرداری ها می توانستند با نگاه ساماندهی منظر شهری رودخانه ها و فضاسازی و آماده سازی آنها برای بحث گردشگری، سیمای بدمنظر اکنون رودخانه ها را که میان دیوارهای تیره و زمخت احاطه شده، دگرگون کنند، که به این ترتیب جلوی ساخت و سازهای بی رویه و غیرقانونی در این فضاها نیز گرفته می شد.
جدای از بحث منظر فرهنگی، اطلاع از این امر نیز مهم است که اراضی اطراف رودخانه ها حاصل رسوبات رودخانه ای و ناپایدار است که نمی توان در آنها ساخت و ساز کرد و بی شک اگر مسئولیت رودخانه ها به شهرداری سپرده می شد، این نهاد با توجه به اطلاع از این امر و همچنین اطلاع از قوانین معماری و مهندسی، اجازه هیچ گونه ساختی در حریم و بستر رودخانه ها نمی داد.
مطابق طرح تفضیلی شهری، حریم رودخانه ها باید حفظ شود، زیرا این اراضی ناپایدار و بی دفاع است، بنابراین تصدیگری رودخانه ها باید زیر نظر شهرداری و تحت پوشش طرح های تفضیلی قرار گیرد، در حالی که در عمل چنین اتفاقی نیفتاده است، به طور مثال در اطراف رودخانه کرج طی دهه های اخیر روستاهای زیادی شکل گرفته که اکنون جزئی از شهر شده و وضعیت بسیار بحرانی دارد و نمونه ای از این وضعیت بحرانی را در سیلاب اخیر شاهد بودیم.
مردم و مسئولان باید بدانند که مسیر رودخانه ها همواره مسیر آب و سیلاب خواهد بود، هرچند در بازه ای از زمان دچار بی آبی و خشکسالی شود، زیرا رودخانه ها رگه های آبی زمین هستند که هیچ گاه به طور کامل از بین نمی روند.
منبع:جام جم