شیرین‌سازی آب دریا به جای برداشت از منابع زیر زمینی
استفاده از منابع زیرزمینی آب که با شور شدن آب چاهها، افت شدید تراز آب و فرونشست زمین‌ها همراه است درحالی صورت میگیردکه قابلیت تولید آب شیرین از دریا در سواحل جنوبی کشور بدون مصرف سوخت و با احداث واحدهای شیرین‌سازی آب کنار نیروگاه‌های گازی فراهم است.
واحدهای شیرین‌سازی آب، واحدهایی هستند که با استفاده از یکی از روش های حرارتی یا غشایی، آب دریافتی شامل آب دریا یا رودخانه را به آب قابل شرب تبدیل می‌کنند. اساس کار در روش حرارتی ، تبخیر آب توسط انرژی گرمایی و سپس میعان‌سازی آب تبخیری است. در روش غشایی نیز آب را با فشار زیاد از غشاهایی با ابعاد بسیار کوچک عبور می‌دهند تا ذرات موجود در آب جدا گردد و به آب قابل شرب تبدیل شود. در واحدهای شیرین‌سازی آب به روش غشایی، نیاز به مصرف برق برای عبور آب از غشا در فشار بالا است اما در روش حرارتی نیاز به انرژی حرارتی برای تبخیر و سپس میعان سازی آب است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد انرژی حرارتی مورد نیاز واحدهای شیرین‌سازی آب به روش حرارتی را می‌توان از انرژی اتلافی نیروگاه‌های گازی بدون مصرف سوخت تامین کرد. این نیروگاه‌ها با بازدهی 30 درصد برق تولید می‌کنند و 70 درصد از انرژی دریافتی را به صورت حرارت در هوا رها می‌سازند. در صورت اضافه شدن واحدهای شیرین‌سازی آب به نیروگاه‌های گازی بازده مجموعه تولید آب و برق جدید به بالای 80 درصد خواهد رسید.
با استفاده از این روش علاوه بر جلوگیری از اتلاف انرژی، می‌توان آب شیرین مورد نیاز استانهای اطراف دریا یا رودخانه‌های بزرگ را تامین نمود. در کشور حدود 26هزار مگاوات نیروگاه گازی فعال هستند که حدود 18 هزار مگاوات از این ظرفیت در نزدیکی(کمتر از 100 کیلومتر) خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر هستند و قابلیت تولید 4 میلیون مترمکعب آب شیرین در روز معادل 1.5 برابر آب مصرفی شهر تهران بدون مصرف انرژی دارد.
از طرف دیگر، بررسی مصرف آب شیرین در کشور نیز نشان می‌دهد سالانه 94 میلیارد مترمکعب در کشور آب مصرف می شود که بیش از 55 درصد آن یعنی 52 میلیاردمترمکعب از منابع زیرزمینی آب برداشت شده است. همچنین بیش از نیمی از دشت های کشور در وضعیت بحرانی منابع زیرزمینی آب قرار دارند و این مسئله با شور شدن آب چاهها، افت شدید تراز آب و فرونشست زمین ها همراه شده است.
شرایط نامناسب منابع آب‌های زیرزمینی کشور در حالی بوجود آمده است که ظرفیت تولید آب شیرین با استفاده از واحدهای شیرین‌سازی آب فراهم است. پیشنهاد می‌گردد به منظور جلوگیری از شور شدن آب چاهها، افت شدید تراز آب و فرونشست زمین ها به علت برداشت آب از منابع زیر زمینی و همچنین افزایش بهره‌وری انرژی در نیروگاه‌های کشور، واحدهای شیرین‌سازی آب به روش حرارتی در کنار نیروگاه‌های گازی کشور احداث گردد.
*سید مسعود احمدی - کارشناس انرژی
انتهای پیام/
