به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری تسنیم، سعید جلیلی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در همایش ملی "گذر از علومسیاسی غربی به علوم سیاسی اسلامی" که صبح امروز در دانشگاه تهران برگزار شد، اظهار داشت: یکی از مهمترین دغدغههای کسانی که در عرصه علوم به نوعی فعالیت دارند این است که آیا علمی که ما در آن مشغولیم مفید و نافع است یا خیر.
وی ادامه داد: ما در بسیاری از آموزههای دینی از خدا درخواست میکنیم که علم نافع به ما عرضه کند و دانشجویان ما نیز در بهترین دوران زندگی خود عمرشان را برای آموختن علم هزینه میکنند و این دغدغه را دارند که آیا این علم مفید است و میتواند برای جامعه و آرمانهایشان مفید باشد یا خیر؟
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: در سطح غیرفردی و نظامها یعنی کشورها و دولتها نیز این دغدغه را دارند که برای علمآموزی و ترویج پیشرفت رشته علمی چه رشتهای مفید است و این دغدغه در مورد علم سیاست و علوم سیاسی نیز از این قاعده مستثنی نیست.
جلیلی با طرح این پرسش که آیا علوم سیاسی که امروز فرا میگیریم به چه میزان میتواند برای ما و کشورمان مفید باشد و نگاه ما به سیاست و علوم سیاسی به چه منظر است، خاطر نشان کرد: سیاست، اندیشه و فکر از هم جداییناپذیر هستند و ساحت سیاست، ساحت اندیشه و فکر است نمیتوان مدعی سیاست باشید و بگویید که من به حوزه اندیشه کاری ندارم؛ سیاست و اندیشه قابل تفکیک نیستند و لازم و ملزوم یکدیگرند.
وی یادآور شد: برخ میگویند ساحت سیاست خارجی باید از اندیشه دور باشد و از سیاست خارجی ایدئولوژیزدایی کرد؛ من از این موضوع نمیتوانم درک داشته باشم چرا که تمام فعالان در این عرصه میبینند که چنین ادعایی که میتوان از عرصه سیاست ایدئولوژیزدایی کرد، درست نیست مگر میشود این دو از هم جدا باشند؟
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با تاکید بر اینکه ساحت سیاست، ساحت اندیشه است، تصریح کرد: شما نمیتوانید بدون اینکه مبانی اندیشهتان را مشخص کرده باشید، بیمقدمه وارد عرصه سیاست شوید. اندیشه، مولفهها و چارچوبهای مشخصی دارد که این چارچوبها مبتنی بر یک بخشنامه نیست.
جلیلی ادامه داد: اگر توصیفها و تکلیفهای انسان در مورد موضوعی متفاوت باشد، نگاهش نیز تغییر میکند.یعنی اگر اندیشه شما این باشد که انسان گرگ انسان است، این یک نوع نگاه را نشان میدهد و ممکن است فرد دیگری در مورد انسان ترسیم دیگری داشته باشد که اینها با هم متفاوت هستند؛ حتی کسانی که در اندیشه غربی به هستی و معرفت نگاه مشترکی دارند ممکن است در مورد دولت نظرشان متفاوت باشد.
وی یکی از سیاسیترین مفاهیم دینی و قرآنی را کلمه "رب" دانست و گفت: "رب" کسی است که علاوه بر خلقت هدایت را نیز برعهده دارد. در طول تاریخ دعواهای انبیاء با مخالفانشان نیز سر این موضوع بوده که چه کسی "رب" باشد و هدایت کند. بسیاری از مستکبران امروز دنیا نیز میگویند که آنها باید تعیین کننده مناسبات باشند.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام مهمترین موضوع علم سیاست را دولت عنوان کرد و ادامه داد: در تمامی تعاریف دولت دو مولفه وجود دارد که هیچ کس نفی نکرده است؛ حکم و اطاعت. بر همین اساس اندیشمندان دولتها را تقسیمبندی کردهاند.
جلیلی گفت: علوم سیاسی اسلامی که عرصههایی را برای ما باز میکند، علم نافذ و نافع را به فرد و جهان نشان میدهد و وقتی برای جهان و هستی منطق داشت مناسبات و محاسبات جدیدی را تعریف میکند و در عین حال فرمولهای جدیدی را مانند "حسبالله" وارد محاسبات میکند.
وی یادآور شد: این محاسبات جدید نه تنها در سیاست بینالملل بلکه در پیشرفت و سایر موضوعات مختلف نگاه جدیدی را پیش روی ما میگذارد. طبیعی است که اندیشه غربی نمیتواند به این اقتضائات برسد اما علوم سیاسی اسلامی در بحث امنیت مناسبات جدیدی را وارد میکند و امنیت پایدار مقوله ایمان را دنبال میکند نه در سلاح هستهای و نظریات دیگر.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام تاکید کرد: اندیشه اسلامی و دینی نه تنها وجود دارد و اثبات میکند بلکه مدعی است و باید اندیشههای دیگر را به چالش بکشاند و با آنها به مناظره بنشیند.
جلیلی افزود: برخی در جهان میگویند که سیاست و سیاستورزی حاصل مدرنیته و آزادی است اما من از آنها این سوال را دارم که نسبت این اندیشه با لیبرالدموکراسی و مدرنیته چیست؛ کسانی که مدعی لیبرال دموکراسی هستند باید نسبت خود را به آنچه که در جهان میگذرد روشن کنند.
وی با اشاره به مدل قرار گرفتن رژیم صهیونیستی برای کشورهای غربی یادآور شد: آنهایی که رژیم صهیونیستی را نمونهای از لیبرال دموکراسی در منطقه میدانند و دولتهای غربی که مدعی لیبرال دموکراسی هستند آیا میپذیرند که رژیم صهیونیستی میتواند الگوی نظام لیبرال دموکراسی باشد و آیا چنین مولودی را قبول دارند؟
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با تاکید بر اینکه یک اندیشه ارمغان مدرنیته برای ملتها را آزادی میداند افزود: آقای اوباما به عنوان رئیس جمهور نظام لیبرال دموکراسی در بیانیه و سند رسمی تحت عنوان استراتژی امنیت ملی آمریکا میگوید که آمریکا باید در قرن آینده نیز به عنوان رهبر جهان باقی بماند. من از کسانی که مدعی نظریات سیاسی هستند میخواهم نسبت خود را با این حرفها روشن کنند.
جلیلی با طرح این پرسش که اوباما با چه مبنایی میتواند برای خود این حق را قائل باشد و این موضوع محصول کدام اندیشه است و کدام نگاه است که این نظریه را پرورش میدهد گفت: آقای اوباما گفته که اگر ما در این مسیر دچار چالشی بشویم، این حق را داریم که از سلاح هستهای و حمله یکطرفه به کشورها استفاده کنیم. لذا آنها باید بگویند که نسبت علوم سیاسی غربی با واقعیات امروز جهان چیست و آیا این حرفها محصول چنین اندیشهای نیست؟
وی یادآور شد: کسی که به عنوان پدر آزادی از او در دانشگاهها یاد میشود، جان لاک است. او کسی است که یکی از سهامداران شرکتهای بردهداری در آمریکا بوده و میگوید کار ویژه دولت فقط یک چیز است یعنی حفاظت از دارایی و مالکیت مالکان، بنابراین این اندیشه مانند یک بهمن شکل میگیرد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام تاکید کرد: افراد مدعی علوم سیاسی باید نسبت خود را با علوم سیاسی غربی، مدرنیته و لیبرال دموکراسی مشخص کنند و بگویند که وضعیت جهان در سال 2015 چه نسبتی با علوم سیاسی غربی دارد.
جلیلی یادآور شد: من در تهران با هیچ مقام غربی ملاقات نمیکردم مگر اینکه آنها میگفتند تصویر ما از تهران عوض شده است. جهان علم سیاست غربی که وضع امروز جهان مولود اوست، چگونه تصویرسازی میکنند که حاملان آن اندیشه اعتراف میکنند که تصویر متفاوتی از ایران دیدهاند.
وی خاطر نشان کرد: در توصیفهایی که علوم سیاسی غربی میکند، غلط، خطا و ناقص است و نه تنها این اندیشه در تجویز دچار خطای جدی شده بلکه در توصیف نیز دچار خطا، کفر و پیچاندن است و سعی دارد چیزهای زشت را با بزک کردن زیبا نشان دهد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه مدعیان علوم سیاسی باید نسبت خود را با تصویر امروز جهان و تعریف مفاهیم از تروریسم و استانداردهای ارائه شده مشخص کنند و به این سوال پاسخ دهند که اگر آن را قبول ندارند آیا نخواستهاند که این وضعیت را عوض کنند یا نتوانستهاند؛ اگر نتوانستهاند یعنی علمشان نافع نیست و اگر نخواستهاند یعنی ذیل اندیشهای هستند که میخواهند منافع مستکبران را دنبال کنند.
جلیلی با بیان اینکه غربیها نگران تکثیر اندیشه دینی هستند، اظهار داشت: اندیشه دینی فقط در جمهوری اسلامی ایران باقی نمیماند و تکثیر میشود و کسانی که بر سر قدرت هستند را به چالش میکشد. غربیها از چند سانتریفیوژ ما نگرانی ندارند، بلکه نگران اندیشهای هستند که روز به روز غنیسازی میشود و شکل پیدا میکند و این اندیشه نگاه تمدنی دارد.
وی در پایان گفت: علوم سیاسی اسلامی میتواند نافع، مفید و نافذ نه تنها برای انقلاب اسلامی، بلکه برای کل جهان باشد و تمدن جدید را نوید میدهد.
انتهای پیام/