به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، روزنامه الکترونیکی رای‌الیوم در مقاله‌ای در ستون «سخن سردبیر» به قلم «عبدالباری عطوان» نوشت: انتظار می‌رود به موجب بیانیه‌ صادر شده در نشست گسترده وین و نیز قطعنامه 2254 شورای امنیت سازمان ملل، که نقشه راه دستیابی به راهکار سیاسی برای بحران سوریه را تدوین کرد، مذاکرات بین هیئت‌های دولت سوریه و معارضان اوایل سال جدید (میلادی) آغاز شود؛ یعنی چند روز پس از توافق بر سر آتش‌بس و تشکل دولت انتقالی که زمینه را برای تدوین قانون اساسی جدید و برگزاری انتخابات پارلمانی و ریاست‌جمهوری فراهم می‌کند.

آن‌چه که انتظار می‌رود یک چیز است و آن‌چه در پشت پرده‌ها در جریان است یک چیز دیگر. تقریبا یک هفته پس از قطعنامه شورای امنیت درباره سوریه اختلافات بر سر دو مسئله اساسی همچنان شدید است:

نخست: تشکیل هیئت معارضان سوری که قرار است با هیئت دولت مذاکره کند. «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه در دیدار با همتای قطری خود که به مسکو سفر کرده است، اعلام کرد که تا این لحظه (جمعه) هیچ توافقی بر سر اعضای این هیئت (معارضان) و تعداد کسانی که در این هیئت حضور خواهند داشت، حاصل نشده است.

دوم: فهرست اسامی جریان‌ها و گروه‌های تروریستی در سوریه که تلاش‌های بین‌المللی برای مبارزه با تروریسم را یکپارچه خواهد کرد. درخصوص درج «داعش» و «جبهه النصره» در این فهرست توافق حاصل شده  ولی، بر سر برخی جریان‌های دیگر در فهرست 176 گروهی که اردن آن را تدوین کرده است، اختلافاتی شدید وجود دارد. «ناصر جوده» وزیر خارجه اردن پس از تدوین این فهرست، از توضیح در این‌خصوص با این گفته طفره رفت که «این فهرست نتیجه مواضع و فهرست‌های (ارائه شده توسط) چندین کشور است.»

برخی گزارش‌ها از توافق آمریکا و روسیه بر سر مکلف کردن «استفان دی‌میستورا» فرستاده سازمان ملل در امور سوریه برای ماموریت تشکیل هیئت معارضان سوری، سخن می‌گویند که قرار است با نظام دمشق مذاکره کند و این امر، یعنی مخالفت ضمنی با ترکیب هیئتی که 2 هفته پیش از دل کنفرانس «ریاض» بیرون آمد؛ کنفرانسی که کمیته‌ای برای نظارت بر این گفت‌و‌گوها تشکیل داد و 20 نفر را برای هیئت مذاکراه‌کنندگان معارضان انتخاب کرد.

نقطه ضعف کنفرانس ریاض، به باور منتقدان نتایج آن از جمله روس‌ها، مستثنی شدن برخی شخصیت‌های مخالف داخلی در سوریه مانند «قدری جمیل» ، «هیثم مناع» دبیر کل جریان «القمح»، که نزدیک به قاهره است و نیز «صالح مسلم» رهبر حزب «اتحادیه دموکراتیک کُرد» از حضور در این نشست است.

انتخاب «ریاض حجاب» نخست‌وزیر جدا شده از دولت سوریه به عنوان رئیس کمیته عالی نظارت بر هیئت مذاکره‌کننده اختلاف‌های زیادی را در میان معارضان سوری در این‌خصوص ایجاد کرده است. این مرد، از نظر برخی معارضان، قبل از جدا شدن از نظام حاکم نخست‌وزیر بود و برخی تا جایی پیش رفتند که مدعی شده‌اند ریاست هیئت مذاکره‌کننده توسط حجاب، یعنی اینکه نظام حاکم با خودش مذاکره می‌کند.

در صورتی‌که (گزارش‌ها) مبنی بر مکلف کردن دی‌میستورا برای معرفی هیئت معارضان سوری تایید شود این امر، به‌معنای کشیدن فرش از زیر پای کنفرانس ریاض و بی‌توجهی به فهرست گروه‌های تروریستی تدوین شده نظام اردن است. مکلف کردن کمیته‌ای متشکل از چندین کشور از جمله روسیه، ترکیه و عربستان به معنای آن است که نقش کشورهای عربی در مذاکرات سوریه و تدوین نقشه راه‌حل بحران این کشور به‌طور قابل توجهی کمرنگ شده است. به عبارتی دیگر، لاوروف بار دیگر توانست نظر خود را درباره ترکیب هیأت مذاکره کننده تحمیل و همچنین فهرست پیشنهادی اردن را «وتو» کند.

در هر صورت، اختلاف‌ها پیش‌بینی می‌شد و غیرمنتظره نبود. موضوع سوریه پیچیده است و 17 کشور در روند سیاسی مشارکت دارند و هر کشوری برای خود حامیان و گروه‌هایی در میان معارضان دارد که از آنها حمایت می‌کند. همچنان که دیدگاه هر کدام از این کشورها به‌ویژه کشورهای بزرگ درخصوص نقشه راه‌حل بحران و چگونگی اجرای آن در عمل متفاوت است و حتی در برخی موارد با دیدگاه‎های دیگر برخورد می‌کند.

عملیات نظامی علیه گروه تروریستی «داعش» در شهر «الرمادی» پیش از آغاز مذاکرات و اجرای طرح کلی نقشه راه آغاز شد، ولی دعوا بر سر پوست خرس پیش از شکار آن، به شکل موازی آغاز شده است. بنابراین، ما باید منتظر غافل‌گیری‌ها و اختلاف‌های زیادی طی هفته‌های آینده باشیم به‌ویژه در میان معارضان سوری یا بین آنها و کشورهای حامی‌شان.

انتهای پیام/