عربستان و ائتلافی از کشورهای ناکارآمد و متفرق

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، پانزدهم دسامبر 2015 وزیر دفاع جوان عربستان مدعی تشکیل ائتلافی علیه تروریسم شد که ترکیب آن را تعدادی از کشورهایی تشکیل می‌دهند که به لحاظ تعریف سیاسی «ناکارآمد» بوده و هر کدام دنبال منافع متفاوتی هستند.

ادعای این ائتلاف این است که دنبال شکست تروریسم در افغانستان، مصر، لیبی، عراق و سوریه هستند. اصل علت تشکیل این ائتلاف ناگهانی، راضی کردن آمریکا و غرب و بعد از افزایش فشارهای واشنگتن به کشورهای حاشیه خلیج فارس و عربستان برای تقویت نقش مقابله‌ای با گروه تروریستی داعش بود با این حال به سبب منافع متضاد و همچنین بی تجربگی برخی از اعضاء در مبارزه با تروریسم و همچنین وضعیت کنونی امنیتی و سیاسی برخی از اعضاء می‌توان گفت که این ائتلاف اساساً به دور از واقعیت بوده و اصولاً بی جوهر است.

ناکارآمدها و ضعیف‌ها

نگاهی به ترکیب این به ظاهر ائتلاف خود می تواند به اندازه کافی گویای بسیاری از واقعیت‌ها درباره آن باشد. بنا بر اعلام عربستان کشورهایی مانند بحرین، بنگلادش، بنین، چاد،‌ کومور،‌ ساحل عاج، جیبوتی، مصر، گابن، گینه، اردن، کویت، لبنان، لیبی، مالزی، مالدیو، مالی، موریتانی، ‌مراکش،‌ نیجر، نیجریه، پاکستان، فلسطین،‌ قطر، سنگال، سیرالئون، سومالی، سودان، توگو، تونس، ترکیه، امارات و یمن عضو آن هستند.

از این کشورها، تعدادی در زمره کشورهای ناکارآمد هستند یعنی ضمن ناتوانی در تامین امنیت داخلی و مرزها، با بحران مشروعیت و حاکمیت مواجه بوده و حتی از ارایه استاندارهای لازم خدمات اجتماعی برخوردار نیستند. برخی از آنها با ناآرامی داخلی، شورش‌ و فساد گسترده دست به گریبان هستند و برخی نیز به لحاظ منابع و امکانات در زمره فقیرترین کشورها هستند چه برسد به این که بتوانند در ائتلافی در ابعاد بین المللی مشارکت داشته باشند. ظاهراً برای عربستان صرف حضور آنها مهم است.

دلایل دیگری نیز وجود دارند که این ائتلاف را غیرواقعی و تخیلی می سازد این که برخی از همپیمانان نزدیک عربستان نیز به آن طور که باید و شاید درباره پیوستن به این ائتلاف مطمئن نبوده و نیستند. برخی از آنها نیز خبر حضور خود در ائتلاف را از طریق رسانه‌ها شنیده‌اند. برخی از آنها نیز از این که مشارکتی نظامی در این ائتلاف داشته باشند، ملاحظاتی دارند.

در این میان، کشورهای حاشیه خلیج فارس، بالاخص امارات عربی متحده تمایل بیشتری به مداخله در یمن دارند تا این که در عراق و سوریه با داعش بجنگند و بعید به نظر می رسد حتی به خواست عربستان در اولویت‌های خود تغییری ایجاد کنند.

تضاد منافع طرف‌های قوی ائتلاف

حتی در هماهنگی احتمالی میان طرف‌های قوی‌تر این ائتلاف نیز تردید است. امارات، مصر و ترکیه از جمله همپیمانان قدرتمند نظامی عربستان در این ائتلاف هستند که بعید می‌رسد بخواهند از منافع خود که در تضاد با عربستان است چشم پوشی کنند. در مورد ترکیه باید گفت که اولویت اصلی آنکارا سرنگونی نظام بشار اسد و ممانعت از دولتی خودمختار در مناطق کردنشین سوریه در امتداد مرزهای جنوبی خود است. این در حالی است که شواهد فراوانی از سوی طرف‌های مختلف از جمله روسیه مطرح شده که نشان می دهد آنکارا بطور فعالی از داعش و فروش نفت آن در بازار جهانی حمایت می‌کند تا دو هدف خود یعنی مقابله با اسد و کردها را محقق سازد. هرچند خود ترکیه ارتباط با داعش و فروش نفت آن را به شدت تکذیب می‌کند.

مشکل بزرگی به نام روسیه

مسئله دیگر در این میان نحوه تعامل این ائتلاف عربستان با مسکو است که مشغول حمله نظامی به گروه‌هایی است که عربستان از آنها حمایت می‌کند اما روسیه آنها را سازمان‌های تروریستی می‌داند. از سویی دیگر همپیمانان دیگری در میان ائتلاف عربستان از آنها نام برده شده که وقتی که پای روسیه به میان می‌آید منافع آنها در تضاد در عربستان قرار می ‌گیرد. همپیمانان عربستان در امارات، اردن، قاهره و بحرین در این میان بیشتر طرفدار روسیه و سیاست حفظ حاکمیت سوریه در برابر داعش هستند در حالی که موضع ترکیه و قطر بطور کلی در تضاد با آنها است.

صرفنظر از اهداف دیگری که عربستان در اعلام این ائتلاف دارد و بخصوص حذف محور مقاومت از این ائتلاف که اصلی‌ترین نیروهای مقابله با جریان تکفیری و تروریستی در منطقه هستند، می توان گفت که اساساً حرکت عربستان در راستای تشکیل این ائتلاف، حرکتی بیهوده و خیالی بوده و تحقق آن عملاً غیرممکن است.

انتهای پیام/