مکاشفه شاعرانه یعنی از زبان به شناخت جهان دست یافتن

به گزارش خبرگزاری تسنیم، محمدمهدی سیار در نشست «درآمدی بر زبان شعر» که عصردیروز، سه‌شنبه 11 اسفندماه در نخستین روز از پنجمین دوره آموزشی شعر جوان انقلاب اسلامی برگزار شد، با اشاره به تمرین‌های خاصی که در حوزه زبان وجود دارد، اظهار کرد: یکی از تمرین‌های خوبی که در این زمینه وجود دارد، نوشتن یک واژه روی کاغذ، خیره شدن و فکر کردن در واژه ها و در ادامه رسیدن به نوعی ذکر شاعرانه در آن است. ذکر شاعرانه حتی با یکی دو واژه انجام می‌شود. در تمرین در این حوزه به مرور ذهن به قدرتی دست می‌یابد که قادر خواهد بود با شنیدن هر واژه ای در کسری از زمان در واژه تامل کند.

وی با بیان اینکه از دل تکرار معنا می‌جوشد، گفت: من معتقدم که شاعر می‌تواند از کاویدن لفظ به معنا دست یابد. مکاشفه شاعرانه یعنی اینکه این سلوک را داشته باشی و از زبان به شناخت جهان دست یابی. من فکر می‌کنم که شعرای بزرگ ما از سلوک واژگانی و زبانی بهره می‌برند.

این شاعر با بیان این‌که شاعر به موجودهایی که همراه با هر واژه می‌آید، توجه دارد،افزود: در تمرین دیگری می‌توان برای یک واژه شبکه واژگانی ساخت یعنی برای هر واژه بادیگاردهای آن را استخراج کرد. اگر هر سنگی در حوض شعر شاعر انداخته شود، موج های بسیاری از واژگان ساخته می‌شود. این مساله در ناخودآگاه ذهن شاعران و البته برخی از مردم ایجاد می‌شود. 

این دکتر فلسفه در بخشی دیگری از برنامه با بیان اینکه ما شاعران اگر بخواهیم حقیقت کلام و سخن گفتن را بشناسیم باید بدانیم که سخن گفتن چه نسبتی با بودن دارد، ادامه داد: خداوند وجود محض است، پس همان نسبت را با خدا می‌توان یافت. اگر حقیقت سخن گفتن را اظهار را بدانیم، هر موجودی سخن‌گوست زیرا هر موجودی میل به اظهار دارد؛ می‌شود بود و ننمود.

این استاد دانشگاه گفت: هر چیزی که هست و از بود بهره‌مند است، نمودی یا اظهاری دارد پس سخن گفتن و تکلمی دارد. سخن گفتن نه تنها مختص خداست(که البته مرتبه خاص آن را داراست) که هر شئ‌ی کلام خداست. انسان با زبان و قلم تکلم می‌کند اما میز، گل و ... قرار نیست که با زبان و قلم تکلم داشته باشند.

سیار در ادامه بحث با بیان اینکه شاعر یعنی کسی که به واژه به عنوان موضوع خیره می‌شود، گفت: پس شما می‌بایست این قدرت را در خود تربیت کنید و بگویید که من شاعرم و از همه تمایزها باخبرم؛ یعنی انسان‌ترم. شاعری نوعی زندگی در معبد کلمات، معبد شاعر زبان و سلوک شاعر و حرکت شاعر با زبان کلمات است.

وی افزود: نگاه شاعر باید با واژه‌ها، پیوند واژه ها، معانی، پیوند واژه ها با یکدیگر، چیدمان واژه ها در کنار هم و ساختارهایی که واژه ها در کنار هم به آن می‌رسند، متفاوت باشد. من فکر می‌کنم و پیشنهاد می‌دهم که باید برای این زندگی و سلوک برنامه ریزی داشته باشیم؛ یعنی تفاوت واژه ها را تمرین کنیم.

پنجمین دوره آموزشی شعر جوان انقلاب اسلامی از سه‌شنبه 11 تا جمعه 14 اسفندماه در مجموعه فرهنگی، تفریحی، آموزشی کردان کرج برگزار می‌شود.

انتهای‌پیام/