سال به‌یادماندنی، سال تحصیل، بیمه و رسانه‌ها
حضور مهاجرین افغانستانی در ایران با فراز و نشیب‌های مختلفی روبه‌رو بوده است، امسال سال خوب مهاجرین افغانستانی بود.
امروز اولین روز سال 95 است و یک سال دیگر به تاریخ پرسابقه حضور مهاجرین افغانستانی در ایران اضافه شد، سالی که حتی خوش‌بین‌ترین آدم‌ها به وضعیت مهاجرین هم تصور نمی‌کرد که این چنین آبستن حوادث امیدوارکننده باشد. سال 94 در تاریخ حضور مهاجرین افغانستانی در ایران ثبت شد.
مروری بر 3 اتفاق اساسی سال گذشته داشته‌ایم.
** امکان تحصیل برای کودکان بدون مدرک افغانستان
در شرایطی که تسلط بی‌سابقه توجه به منافع عینی جامعه، تأکید ویژه روی پایان دوران آرمان‌ها و ایدئولوژی‌ها، وضعیت مهاجرین افغانستانی در ایران را از دهه شصت به بعد دچار روزمرگی‌های طاقت‌فرسایی ساخته بود، درست در آستانه اوج گرفتن نگاه‌های منفعت‌طلبانه بی‌شمار، شوکی بزرگ به مدیریت وضعیت زندگی مهاجرین افغانستانی در ایران وارد می‌شود؛ خبری منتشر می‌شود که رهبر انقلاب، تحصیل همه کودکان مهاجر افغانستانی، چه آنهایی که شرایط حضور قانونی در ایران را به دست آورده‌اند و چه آنها که نتوانسته‌اند این شرایط را کسب کنند، مطالبه را می‌کند و این یعنی پایان ممانعت از تحصیل کودکان بدون مدرک افغانستانی، یکی از بزرگترین مشکلات تمام این سالهای مهاجرین افغانستانی داخل ایران.
خبر مثل یک بمب منتشر می‌شود و خیلی زود با همکاری بی‌سابقه دستگاه‌های دولتی و اداری مواجه می‌شود. شورای عالی انقلاب فرهنگی، آموزش و پرورش و دستگاه‌های مختلف وزارت کشور از جمله اداره اتباع خارجی، خیلی زود به میدان می‌آیند و برنامه‌ریزی قابل‌تحسینی برای ورود دانش‌آموزان افغانستانی به مدارس دولتی آغاز می‌شود. روندی که نهایت آن به اضافه شدن چیزی در حدود 50 هزار دانش‌آموز افغانستانی به مجموعه چند صد هزار نفری دانش‌آموزان افغانستانی که در مدارس ایرانی تحصیل می‌کنند ختم شد.
امکان تحصیل مهاجرین غیرقانونی در یک کشور، اتفاق بی‌سابقه‌ای در سراسر دنیاست و به‌خوبی نشان می‌دهد که اگر آنچه آرمان‌های انقلاب سال 57 را به وجود آورد و در اداره بخش‌های مختلف جامعه ایرانی کم و بیش حاکم بوده است، در مسئله مهاجرین افغانستانی هم فصل‌الخطاب شود، هیچ رقیبی در نگاه انسانی به مهاجرین نخواهد داشت.
این البته اولین شوک بزرگ آرمانگرایان برای بازگشت به دوران آرمان‌ها در مورد خاص مهاجرین افغانستانی نبود. پیش از این در گفتگویی بی‌سابقه نماینده امام و رهبری در امور افغانستان، از دستور رهبری به تکریم مهاجرین افغانستانی خبر داده بود و چندی بعد نیز رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با رئیس‌جمهور افغانستان، تهران را خانه برادران افغانستانی نامیده بود. مجموعه اتفاقاتی که نشان می‌داد رهبر انقلاب، قرار است دهه جدید حضور مهاجرین افغانستانی در ایران را متحول کند.
تحصیل کودکان مهاجر افغانستانی در ایران با تقدیر و تشکر ویژه مقامات عالی افغانستانی، اشرف غنی‌زی، رئیس جمهوری این کشور و عبدالله عبدالله معاون اجرایی رئیس‌جمهور مواجه شد و روابط دو کشور را تا اندازه قابل‌توجهی متأثر ساخت.
** رسانه‌ها همچنان پیشتازند
نگاه رسانه‌ها به مهاجرین افغانستانی تغییر کرده است و این اتفاقی بود که در دومین سال شروع این روند، تثبیت شد. روند نگاه مثبت به مهاجرین افغانستانی در خبرگزاری‌ها و روزنامه‌های ایرانی همچنان ادامه یافت. چندین و چند اتفاق مهم حوزه مهاجرین در سال جاری با ورود رسانه‌ها مسیر دیگری پیدا کرد. رسانه‌ها وارد میدان شدند و حق‌طلبانه، خواستار اجرای عدالت در حق مهاجرین افغانستانی شدند تا با قاطعیت بیشتری بتوان از این سخن گفت که دوران سکوت و بی‌صدایی مهاجرین افغانستانی پایان یافته است و بالاخره بعد از سال‌ها، مهاجرین افغانستانی در ایران تریبون پیدا کرده‌اند.
اما اتفاق بزرگ در حوزه رسانه‌ها، اختصاص دو برنامه به‌شدت پربیننده تلویزیون به مهاجرین افغانستانی بود. «خندوانه» و «ماه عسل» پربیننده‌ترین برنامه‌های امسال تلویزیون ایران، دو شب میهمان میهمانانی از جامعه مهاجر افغانستانی شدند و با نگاهی مهربانانه، نقبی به مسئله حضور مهاجرین افغانستانی در ایران زدند. این دو برنامه با واکنش فوق‌العاده جامعه مهاجر مواجه شد. 70 تشکل فرهنگی و علمی و مذهبی از مهاجرین افغانستانی نامه‌ای به محمد سرافراز نوشتند و در آن از تغییر رویکرد تلویزیون در نگاه به مهاجرین در دوره او تقدیر و تشکر کردند. در کنار اختصاص دو شب از این برنامه‌ها به مهاجرین، چند مستند هم در شبکه‌های مختلف تلویزیونی با نگاهی مثبت به مهاجرین پخش شد و کم‌کاری‌ها و انحرافات پیشین را تا اندازه زیادی تغییر داد.
در این میان افزوده شدن یک رسانه پرطرفدار به‌نام «نود» که به‌ویژه در سایت اینترنتی‌اش ورزش مهاجرین را به‌طور ویژه پوشش می‌داد قابل‌توجه بود.
شاید اگر اتفاق ابتدای اسفند ماه رخ نمی‌داد، با قاطعیت بیشتری میشد گفت که امسال سال آشتی رسانه‌های ایرانی با مهاجرین افغانستانی بود، اما به‌ناگهان سریالی سوءتفاهم‌برانگیز به‌نام «شیوع» از شبکه اول تلویزیون پخش شد و با واکنش‌های منفی زیادی مواجه شد.
راه تغییر نگاه رسانه‌ها به مهاجرین همچنان ادامه دارد. رسانه‌های مختلف یک به یک به این عرصه می‌پیوندند و حالا دیگر رسانه‌هایی که در زمینه مهاجرین کار می‌کنند تنها نیستند.
** مهاجرین بیمه می‌شوند
مهاجرین افغانستانی ساکن ایران بیمه می‌شوند؛ این دومین اتفاق بزرگ سال جاری در حوزه مهاجرین افغانستانی است که وعده آن از مدت‌ها پیش شنیده میشد و سرانجام در سال جاری تحقق پیدا کرد. هرچند استقبال از این طرح به‌دلایل مختلف مثل ضعف در اطلاع‌رسانی، مشخص نبودن جزئیات و تغییر آن تا مرحله پس از اجرا، نبود انسجام اجتماعی در جامعه مهاجر برای استقبال از این طرح‌ها، مطرح شدن برخی انتقادات بعضاً بی‌مورد و تحت تأثیر قرار دادن غیرمنصفانه افکار عمومی جامعه مهاجر در حد ایده‌آل نبود، اما کلید خوردن این طرح پس از سال‌ها اتفاق بزرگی بود و امیدواری به استقبال از آن در سالهای آتی وجود دارد.
انتهای پیام/*
