به گزارش گروه رسانههای خبرگزاری تسنیم،علی بیگدلی استاد دانشگاه و یکی از کارشناسان مسائل بینالمللی است که از ابتدای مذاکرات هستهای به عنوان مدافع توافق هستهای ایران با کشورهای 1+5 شناخته میشد و مصاحبهها و سخنرانیهای زیادی در این خصوص داشته است. اما موضوعی که منجر به گفتگوی «نسیم آنلاین» با وی شد اعترافات اخیر ولی الله سیف بود که گفته بود "آمریکاییها به تعهدات خود در برجام پایبند نبودهاند".
هرچند گفتگوی با بیگدلی با موضوع بدعهدی آمریکا در اجرای برجام شروع شد ولی این مدافع توافق هستهای معتقد بود، به جز بدعهدی آمریکا موضوعات بیرون از برجام نیز منجر به حالت "احتضار برجام" از ابتدای تولد شده است. آنچه در ادامه میآید متن گفتگوی تفصیلی علی بیگدلی کارشناسان مسائل بینالمللی با «نسیم آنلاین»، است:
«نسیم آنلاین»: با توجه به اظهارات اخیر آقای سیف رئیس بانک مرکزی که اعلام کردهاند "آمریکاییها به تعهدات خود در برجام پایبند نبودهاند" ارزیابی شما از این رفتار ایالات متحده چیست و به نظر شما در این شرایط ایران باید چه رفتاری در برابر این عدم پایبندی آمریکا به تعهدات خود انجام دهد؟
بیگدلی: برجام الآن گرفتار یک مثلث تهدیدآمیز است که یک ضلع مخالفین آن در داخل هستند؛ ضلع دیگر شرایط بسیار تهدید کنند و آزاردهندهای است که ما در منطقه داریم و محصول آن را در استانبول شاهد بودیم و ضلع دیگری هم وضعیتی است که برجام الآن در آمریکا و در کمیسیون روابط خارجی مجلس سنا این کشور دارد.
تهدیدی را لابیهای یهودی بر علیه برجام ما به وجود آوردهاند و این موضوع به کاخ سفید هم کشیده شد و در این شرایط هرچند اوباما دلش میخواهد همه بندهای برجام اجرا شود ولی این مثلث به هر حال برجام را دچار نوعی شرایط خنثیگری کرده و صحبتهای آقای سیف در آمریکا هم حکایت از همین موضوع دارد که آمریکایی ها دست به هیچ نوع اقدامی نزده اند و درحقیقت برجام در روز اول تولدش در حالت احتضار به سر میبرد.
* در شرایط کنونی مطمئناً برجام به جایی نخواهد رسید
در این شرایط باید ما یک تغییر استراتژیک هم در سیاست منطقهای و هم در سیاست بینالمللیمان بدهیم .
در شرایط منطقه که روابط بسیار گسترده و صمیمانه بین عربستان و اسرائیل به وجود آمده و این روابط به لابیهای یهودی در آمریکا و حتی در اروپا منعکس شده، نمیتواند شرایط را برای اجرایی کردن برجام فراهم کند مگر اینکه اضلاع مثلثی که اشاره کردم یک جوری شکسته شود.
اگر این برجام عمل نشود و ما به گذشته برگردیم دیگر شرایط مانند گذشته نخواهد بود؛ یعنی ممکن است که بحرانهای جدیدی به وجود آید و این بحرانهای جدید ممکن است که به کل نظام لطمه وارد کند بنابراین با این شرایط بسیار ناگواری که در منطقه داریم باید تغییری در استراتژیهای منطقهای ایجاد شود.
عربستان توانسته از تمام ابزار بر علیه ما استفاده کند و تا حدودی هم در این کار موفق بوده است اما ادامه این کار برای ما دیگر میسر نیست زیرا به نظر میرسد اکنون روسیه که به عنوان یار ما در مسئله سوریه شناخته میشود، دارد یواش یواش از ما فاصله میگیرد و برای حل مشکلات خودش از جمله تحریمها بیشتر به سمت غرب حرکت میکند و ممکن است در آیندهای نزدیک ما را نیز جا بگذارد و به سمت غرب برود.
در مجموع اکنون شرایط ما شرایط مساعدی نیست و هم از جهت برجام و هم از جهت شرایط بینالمللی و منطقهای کار برای ما بسیار سخت و سنگین شده است.
* مشکلات موجود در سیستم تبادلات بانکی سفر سرمایه گزاران اروپایی به ایران را متوقف کرده است
«نسیم آنلاین»: شما به اضلاع منطقهای و داخلی که برای برجام ایجاد مشکل کردهاند اشاره داشتید، حال ارزیابی شما از رفتاری که ما باید با ایالات متحده داشته باشیم چیست، بالاخره آمریکا به عنوان ضلع سوم و اصلی این مثلث است باید تعهدات خود را انجام میداده اما بدعهدی کرده است؟
بیگدلی: یکی از موضوعات مورد ایراد آمریکا در خصوص آزمایشهای موشکی ایران است اما این در حالی است که در متن برجام هیچ اشارهای نشده که ما نمیتوانیم آزمایش موشکی انجام دهیم. فقط در متن برجام آمده است که ایران نمیتواند موشکهایی تولید کند که قابلیت حمل کلاهک هستهای داشته باشد البته آنها معتقدند که موشکها ما قابلیت حمل کلاهک هستهای را دارا هستند.
آمریکاییها سه تحریم را برای ما مهیا کردند که عبارت از مسئله موشکها، موضوع عدم رعایت حقوقبشر و دخالت در کشورهای منطقه است که هرچند تحریم آخری هنوز صادر نشده ولی شاید در آستانه صدور باشد که البته یک مقداری هم مخالفت کاخ سفید است که جلوی آن را گرفته است؛ البته الان آمریکا در آستانه انتخابات است و کاخ سفید نمیخواهد خیلی خودش را با جمهوریخواهان به نفع ایران درگیر کند.
در مجموع آمریکاییها خودشان قبول دارند که اجرای برجام با مشکلاتی مواجه شده اما میگویند که تحریمهایی که من وضع میکنم ارتباطی با متن برجام ندارد مثلاً فرض بفرمایید همین مشکلی که از جهت سیستم بانکی داریم سفر سرمایه گزاران اروپایی به ایران را که گروه گروه و با حجم وسیعی انجام میشد متوقف کرده است و آمریکا آنها را ترسانده که پایشان را به ایران نگذارند.
مجموعه همه این مسائل را باید سیاستمداران و مقامات ارشد ما مورد نظر داشته باشد و باید در مورد آن فکری انجام دهند زیرا این وضعی که ما الآن داریم به سامان نمیرسد یعنی ادامه این وضع ممکن است به کل نظام زیانآور باشد بنابراین به نظر من باید مقامات ارشد راه حلی برای رها شدن از این تنگنای مثلثی که گفتنم پیدا کنند تا از این قضیه رها شویم.
«نسیم آنلاین»: پیشنهاد شما چیست؟ آیا پیشنهاد میکنید به دلیل این تهدید تحریمهایی که وجود دارد باید توان نظامی خود را کاهش دهیم؟
بیگدلی: نه اصلا منظور من این نیست که ما باید توان نظامی را کاهش دهیم، ببینید الآن مشکل اصلی ما با غرب در منطقه، سوریه است؛ در مورد سوریه معلوم نیست ما با همه این فدارکاریها و هزینههایی که میدهیم، بتوانیم حق برابری با روسیه به دست بیاوریم؛ روسیه کشور قابل اعتمادی نیست و شاید در وسط کار با توجه به موفقیتهایی که به دست آورده و یک نفر هم از آنها کشته نشده ما را رها کند و به سمت غرب برود.
هرچند که روسها خاک سوریه را به عنوان یک پایگاه نظامی از دست نخواهند داد ولی ممکن است که بر سر مسائلی در این کشور با غربیها معامله کنند و اگر این کار را بکنند ممکن است ما و حزب الله پایگاهمان را از دست بدهیم.
با وجود اینکه پیش از این نیز گفته بودیم باید در مورد سوریه خیلی بادقت عمل کنیم، اما الان شاهدیم که ما برخی از نیروهایمان را از دست می دهیم در حالی که یک سرباز از روسها هم کشته نشده است.
در این شرایط بایستی در مورد سوریه تصمیمات جدیدی بگیریم یا اینکه خودمان را کمکم کنار بکشیم و یا تغییراتی در برنامه هایمان بدهیم.
آقای پوتین دو سه ماه پیش گفت که هدف ما حفظ بشار اسد نیست بلکه هدف ما این است که این مشکل حل شود که این نشان میدهد سیاست ما با سیاست روسیه در مورد سوریه متفاوت است که این مسئله خیلی مهمی است؛ یعنی ما به دنبال انتظاراتی هستیم که کاملاً با اهداف روسیه به عنوان یک قدرت جهانی متفاوت است و در این شرایط ما باید برای آینده فکر کنیم.
از طرفی اگر جمهوریخواهان در آمریکا برنده شوند تهدیدات ما خیلی بیشتر هم خواهد شد اما تا قبل از اینکه جمهوریخواهان به پیروزی برسند ما باید منافذ جدیدی را پیدا کنیم و به آمریکا امتیازی بدهیم و چهارتا امتیاز دیگر بگیریم.
«نسیم آنلاین»: از یک طرف فرمودید که ما تهدیدی از طرف منطقه در خصوص برجام داریم و همینطور به تهدیداتی اشاره کردید که کشور در خصوص مساله سوریه دارد، در این شرایط نقشی که عربستان در این مسائل دارد را چگونه ارزیابی میکنید؟
بیگدلی: ببینید عربستان اکنون آمریکا را رها کرده و به جای آمریکا چسبیده به اسرائیل که این کار خیلی خطرناک است و وزیر امورخارجه بحرین میگوید الان تهدید ایران برای ما خیلی بیشتر از تهدید اسرائیل است و این دارد برای اسرائیل بسترسازی میکند؛ اسرائیل در حال حاضر در تمام شیخ نشینان دفتر بازرگانی و روابط پنهانی بسیار گستردهای دارد.
بنابراین آمریکا الآن مخصوصاً در زمان اوباما برای ما تهدیدی نیست و تهدید اصلی ما الان اسرائیل است که با حمایتهای سیاسی لابیهای یهودی از عربستان از تمام ابزارها برای فشار به ما استفاده میکند و موفق هم بوده است.
عربستان برسر مسئله برجام تصمیم گرفته بود که ما را به یک جنگی بکشد و مسئله منا هم در ادامه همین هدف بود که مطمئن باشید این مسئله یک مساله تصادفی نبود؛ حال آنها حالا گردنفرازی میکنند، پول هم نمیدهند و معذرت خواهی هم نمیکنند.
عربستانیها تصمیم داشتند ما را به یک گودال جنگ بکشند و با این کشیده شدن ما به این گودال جنگ قطعاً برجام روی هوا میرفت ولی حالا که روی هوا نرفت الآن دارند از روشهای جدید استفاده میکنند.
الان هم تهدیدات داخلی وجود دارد و هم تهدیدات منطقهای و من واقعا تاسف میخورم از اینکه بعضی از هموطنان ما در داخل اینقدر با برجام مخالف هستند؛ نمیدانم آیا پیشنهاد آنها این است که ما برگردیم به پنج سال پیش؟ که اصلا چنین چیزی مقدور نیست. آن موقع قیمت نفت بالای 100 دلار بود و الآن در حدود 30 دلار است و شرایط خیلی تفاوت کرده از طرف دیگر نیز مردم ما از این شرایط خسته شدند و به عجز درآمدهاند و این موضوع را سربسته عرض میکنم که اگر این وضع ادامه پیدا کند به کل نظام ضربه میزند.
انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانههای داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانهای بازنشر میشود.