بهزاد حسنی: مفهومِ آنچه می‌نویسیم مهم است

بهزاد حسنی هنرمندی است که سال‌ها در عرصه خوشنویسی فعالیت کرده و یکی از خلوت گزیدگانِ عرصه هنر به شمار می‌رود.

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، خوشنویسی از جمله‌ی هنرهایی است که برای رسیدن به اوج باید از خویشتن فرو آیی. باید نوشت و نوشت و نوشت تا تکنیک‌ها را بیاموزی؛ باید درونت را صیقل دهی تا خطت روح یابد و چشم‌نواز شود. باید اسباب کتابتت به کمال باشد و دقت طبع داشته باشی و البته وقوفی ز خط. دستت خوب باشد و طاقت محنت کشیدنت بسیار باشد. اگر یکی از این شرایط را نداشته باشی به قطع 100 سال سعیت هم بی‌فایده خواهد بود.

این درست همان چیزی است که سلطان علی مشهدی می‌گوید :

پنج چیز است که تا جمع نگردد باهم / هست خطاط شدن نزد خرد امر محال

دقت طبع و وقوفی ز خط و خوبی دست / طاقت محنت و اسباب کتابت به کمال

گر ازین پنج یکی زاسنت قصوری حاصل / ندهد فایده گر سعی نمایی صد سال

خوشنویسی در هنر مشرق‌زمین همواره با معنویت ارتباطی تنگاتنگ داشته و دارد. بالاترین مفاهیم آسمانی توسط بهترین خوشنویسان و به بهترین شکل نوشته و تحریر شده‌اند. هر چه خوشنویس به سوی پیشرفت حرکت می‌کند، معنویت او بیشتر و خلوت نشینی‌اش بیشتر و بیشتر می‌شود تا جایی که به مقامِ «خلوت گزیده» می‌رسد. حافظ در وصف این خلوت گزیدگان می‌گوید:

خلوت گزیده را به تماشا چه حاجت است / چون کوی دوست هست به صحرا چه حاجت است

بسیارند خلوت گزیدگانی که در نقاط مختلف این کشور هستند و هیچ اصراری به دیده شدند ندارند. آرام در خانه‌هایشان نشسته‌اند و با نی و کاغذ، مفاهیمی بزرگ را تحریر می‌کنند. ما می‌خواهیم که با این خلوت گزیدگان آشنا شویم و در نخستین گام سراغِ بهزاد حسنی رفته‌ایم.

بهزاد حسنی در سال 1340 و در شهر تهران متولد شد. مرحومه مادرمش دارای تحصیلات حوزوی و از مبلغین مشهور شرق تهران در پیش از انقلاب بود. همزمان با دوران شکل‌گیری انقلاب اسلامی به دلیل فعالیت در تکثیر و توزیع اعلامیه‌های حضرت امام (ره) دستگیر و زندانی شد. با آزادی از زندان، همچون آحاد مردم در عمده فعالیت‌های فرهنگی شرکت فعال داشت و این موضوع زمینه گرایش به خوشنویسی را در وی تقویت کرد. با پیروزی انقلاب اسلامی، وارد کمیته انقلاب اسلامی و پس از آن جذب سپاه پاسداران شد. با توجه به اهمیت دفاع از مرزهای کشور، بار‌ها به جبهه رفت که در این بین بار‌ها مجروح شد و به درجهٔ جانبازی نائل آمد. پس از یک دوره خدمت 4 ساله در سپاه مجدداً به کمیته بازگشت و در سال 62 با ثبت‌نام در انجمن خوشنویسان تحت تعلیم استاد سبزه‌کار و سپس استاد امیرخانی قرار گرفته و تا پایان دوره فوق ممتاز از محضر این دو استاد بهره گرفت.

بهزاد حسنی درباره سابقه خوشنویسی در ایران می‌گوید: به طور کلی می‌توان گفت، ایرانیان از پیشگامان اولیه در خلق خط بوده‌اند. این امر با گرویدن به اسلام و بهره‌مندی از متون علمی و مذهبی و ضرورت نگارش و ثبت آن‌ها از اهمیت و ارزش ویژه‌ای برخوردار شد. میل کمال طلب ایرانیان در تعالی خوشنویسی در بین ملل اسلامی آشکار بوده تا جایی که عصاره خوشنویسی با تلفیق خطوط نسخ و تعلیق بنام نستعلیق به‌عنوان عروس خطوط اسلامی در عهد صفویه پدیدار شد. هر چه مطالب از حیث علمی، معنوی و ادبی، ارزشمند‌تر بودند از خوشنویی والاتری بهره می‌جستند.
مولانا می‌فرماید:

هیچ خطاطی نویسد خط به فن
بهر عین خط نه بهر خواندن

به تعبیری می‌توان گفت گذشته‌ای که ما به آن می‌بالیم، محصول طبع هنرمندانی است که با حداقل امکانات عصر خود در ضبط، کتابت و انتقال آن به دوره‌های بعدی، رنج فراوانی متحمل شده و ما را مدیون خویش ساختند. چنانکه در پهنه پرفروغ تاریخ خوشنویسی ایران ستارگانی چون میرعلی هروی، میرعماد حسنی، درویش عبدالمجید طالقانی، میرزای کلهر، عماد الکتاب، برادران میرخانی و بالاخره در عصر حاضر استاد امیرخانی حفظه ا... درخشیدند که جملگی از اکابر و زهاد عهد خود بوده‌اند. در عین حال تمامی توفیقات خود را همچون اسلاف خویش، مرهون شاگردی مکتب پیامبر اعظم (ص) و امامان (ع) می‌دانستند.

این استادِ پیشکسوت درباره تاثیر خطوط کامپیوتری در هنرِ خوشنویسی می‌گوید: اگر کاربر به مقدمات خط و ترکیب‌بندی آشنایی داشته باشد، می‌تواند از این تکنولوژی بهره ببرد، در غیر این صورت مانند غذای آماده‌ای است که شما فقط زحمت خوردن آن را به خود می‌دهید و در تهیه و پخت آن هیچ سهمی ندارید.

حسنی با تاکید بر اهمیت عباراتی که خوشنویسی می‌شوند، درباره مهم‌ترین آثاری که تا کنون تحریر کرده، می‌گوید: خط و خوشنویسی علاوه بر زیبایی بصری، از وزن موضوع در استفاده از آیات - احادیث و اشعار حکیمانه برخوردار است. از میان آنچه تا کنون تحریر کرده‌ام می‌توانم به برخی از مهترین‌هایش اشاره کنم؛ ارائه قطعه چلیپا در مجموعه آثار خوشنویسان معاصر چاپ انجمن خوشنویسان ایران - برپایی نمایشگاه در موزه شاهد و نمایشگاههای جنبی - کسب رتبه اول هنر خوشنویسی در موضوع 8 سال دفاع مقدس با اهداء لوح زرین حضرت امام (ره) و دیپلم وزارت ارشاد اسلامی در سال 1367 از دست رئیس جمهوری وقت حضرت آیت الله امام خامنه‌ای مدظله العالی و ارائه 3 اثر در مرقع نفیس چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و حوزه هنری به مناسبت ارتحال حضرت امام (ره).