جنگ کره چگونه آغاز شد؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، جنگ کره جنگی میان جمهوری کره (کره جنوبی) با پشتیبانی نیروهای سازمان ملل متحد به رهبری ایالات متحده و جمهوری دمکراتیک خلق کره (کره شمالی) با پشتیبانی چین و کمک نظامی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی بود که در 25 ژوئن 1950 با ورود نیروهای تحت فرمان حکومت کمونیستی کیم ایل سونگ به بخش جنوبی آغاز شد و در 27 ژوئیه 1953 با پیمان آتش‌بس به حالت ترک مخاصمه به پایان رسید.

این جنگ نتیجه تقسیم کره پس از جنگ جهانی دوم بود. این کشور از سال 1905 تا پایان جنگ جهانی دوم در تصرف ژاپن بود. با شکست ژاپن در جنگ جهانی دوم نیروهای آمریکایی وارد بخش جنوبی شبه‌جزیره کره و نیروهای شوروی وارد بخش شمالی آن شدند و خط معروف به مدار 38 درجه به عنوان مرز دو طرف تعیین شد. تلاش‌ها برای برگزاری یک انتخابات آزاد در سراسر شبه‌جزیره کره بی‌نتیجه ماند و این موضوع تنش‌ها بین دو طرف را افزایش داد. یک حکومت دست راستی متحد آمریکا در بخش جنوبی و یک حکومت کمونیستی متحد شوروی در بخش شمالی به قدرت رسید که هر دو مدعی حکومت بر کل شبه‌جزیره کره بودند و طرف مقابل را هیچگاه رسمیت نشناخته‌اند.

جنگ کره در 25 ژوئن 1950 با گذشتن نیروهای تحت فرمان کیم ایل سونگ رهبر کره شمالی از مدار 38 درجه آغاز شد. دو روز بعد شورای امنیت ملل متحد به پیشنهاد آمریکا قطعنامه‌ای را برای کمک نظامی به کره جنوبی به تصویب رساند. شوروی که در شورای امنیت صاحب حق وتو بود در آن هنگام جلسات شورا را در اعتراض به وضعیت کرسی چین در این سازمان تحریم کرده بود (کرسی چین با وجود تصرف تمام خاک اصلی این سرزمین توسط جمهوری خلق چین به رهبری مائو در سال 1‍949 همچنان در اختیار حکومت جمهوری چین بود) و در نتیجه این قطعنامه بدون حضور شوروی به امضا رسید. در مجموع 341 هزار سرباز برای کمک به کره جنوبی به جنگ اعزام شدند که 88 درصد آنان آمریکایی و بقیه از 20 کشور دیگر بودند.

نیروهای کمونیست کره شمالی که از نظر تجهیزات نظامی برتری مطلق بر همسایه جنوبی داشتند، مراحل اولیه جنگ را با موفقیت طی کرده و تقریباً تمام کره به جز شبه‌جزیره بوسان در جنوب شرقی را اشغال کردند، اما با ورود نیروهای سازمان ملل که فرماندهی آن‌ها را داگلاس مک‌آرتور فرماندار نظامی آمریکا در ژاپن بر عهده داشت، ورق برگشت. در 15 سپتامبر 1950 نیروهای آبی-خاکی آمریکا در بندر اینچه‌اون 160 کیلومتر پشت خطوط ارتش کره شمالی پیاده شده و این شهر را به تصرف خود درآوردند و 10 روز بعد سئول دوباره به دست قوای کره جنوبی افتاد. در 1 اکتبر قوای سازمان ملل از مدار 38 درجه گذشته و در 19 اکتبر پیونگ یانگ پایتخت کره شمالی به تصرف آن‌ها درآمد. نیروهای سازمان ملل سپس تا رود یالو در مرز چین و کره پیشروی کرده و تقریباً تمام شبه‌جزیره را اشغال کردند. اما در این مرحله ورود میلیون‌ها سرباز چینی، تحت عنوان قوای داوطلب، وضعیت را تغییر داده و نیروهای کره شمالی و چین مجدداً تا سئول پیش رفتند. هرچند نیروهای سازمان ملل دوباره سئول را اشغال و نیروهای کره شمالی و چین را تا مدار 38 درجه عقب راندند. از ژوئیه 1951 جنگ به حالت مغلوبه درآمده و مذاکرات آتش‌بس بین دو طرف آغاز شد، این مذاکرات دو سال بعد، پس از شکست دموکراتها در آمریکا و آغاز ریاست جمهوری آیزنهاور در ژوئیه 1953 به پیمان آتش‌بس انجامید و مدار 38 درجه به عنوان مرز دو طرف تعیین شد. این پیمان هنوز اعتبار خود را حفظ کرده و هنوز معاهده صلحی میان دو کشور امضا نشده‌است.

تقسیم کره بین شوروی و آمریکا در مدار 38 درجه

از سال 1905 شبه جزیرهٔ کره تحت حکومت ژاپنی‌ها بود و در تمام سالهای جنگ جهانی دوم نیز تحت اشغال نیروهای ژاپنی باقی‌ماند. پس از آنکه آلمان در بهار 1945 تسلیم متفقین شد، امپراتور ژاپن هیروهیتو تمام نیروها را برای دفاع از جزیره اصلی ژاپن، از شرق و جنوب شرقی آسیا فرا خواند. نیروهای ژاپنی مستقر در کره نیز مجبور به عقب‌نشینی شدند و تنها تعداد معدودی از سربازان ژاپنی در این شبه جزیره باقی‌ماندند. دو روز پس از بمب باران اتمی هیروشیما در ششم اوت 1945 اتحاد جماهیر شوروی به ژاپن اعلان جنگ داد و بر منچوری و شمال شبه جزیرهٔ کره هجوم برد. نیروهای ایالات متحده آمریکا نیز از جنوب این شبه جزیره وارد شدند و به طور موقت این شبه جزیره میان قوای شوروی و آمریکا در مدار سی و هشت درجه تقسیم گردید.

به قدرت رسیدن دست‌نشانده شوروی در کره

پس از اشغال شمال کره توسط قوای شوروی در سال 1945، کیم ایل سونگ که یک کمونیست کره‌ای بود وارد کره شد و با کمک شوروی و طرفدارانش توانست قدرت را در شمال تصاحب کند. ترومن رئیس جمهور وقت آمریکا، قبل از به قدرت رسیدن کیم ایل سونگ در منطقهٔ شمالی، از استالین رهبر شوروی خواسته بود تا یک انتخابات آزاد در این شبه جزیره برپا شود، اما شوروی عملاً با به قدرت رساندن کیم ایل سونگ این خواستهٔ آمریکا را رد کرد و از همین‌جا اختلافات سیاسی در این شبه جزیره آغاز شد.

از سال 1949 عوامل متعددی وضعیت را به نفع کمونیست‌های حاکم بر کره شمالی تغییر داد. شوروی در سپتامبر این سال اولین آزمایش اتمی خود را انجام داد. در همین سال نیروهای آمریکایی که از زمان جنگ جهانی دوم برای آزادی کره از اشغال ژاپن در این سرزمین مستقر شده بودند، به طور کامل آن را ترک کردند. کمونیست‌های چینی به رهبری مائو هم در همین سال تمام سرزمین اصلی چین را فتح کرده و با سرنگونی جمهوری چین، حکومت جمهوری خلق چین را تشکیل دادند که متحد دیگری برای کره شمالی به شمار می‌آمد. در حالی که آمریکایی‌ها، بی‌توجه به درخواست‌های کمک جمهوری چین، در جنگ داخلی چین مداخله نکرده بودند، استالین و رهبران کره شمالی اینگونه نتیجه می‌گرفتند که طبیعتاً آمریکایی‌ها علاقه‌ای به جنگ در کره هم نخواهند داشت، با توجه به اینکه کره اهمیت استراتژیکی بسیار کمتری از چین دارد.

مجموعه این عوامل دست به دست هم آمد تا استالین و رهبری شوروی سیاست تهاجمی‌تری را در شرق آسیا اتخاذ کرده و کمک‌های نظامی و اقتصادی قابل توجهی را به سوی چین و کره شمالی سرازیر کنند. با پایان جنگ داخلی چین کره‌ای‌ تبارهای ارتش آزادیبخش چین هم اجازه پیدا کردند تا به کره شمالی بروند. همراهی کهنه‌سربازان چینی در کنار تانک‌ها و توپخانه و هواپیماهای جنگی شوروی و تمرینات نظامی طاقت‌فرسای سربازان کره‌ای به افزایش برتری نظامی کره شمالی بر کره جنوبی منجر شده بود.

آرزوی کیم ایل سونگ برای وحدت کره و نیز تشکیل یک حکومت کمونیستی در شبه جزیرهٔ کره، زمینهٔ مناسبی را برای آغاز یک جنگ فراهم آورد و سرانجام در ژوئن 1950 ارتش کمونیستی کره به رهبری کیم ایل سونگ به منطقه جنوبی حمله کرد. در آن زمان ترومن، رئیس جمهور آمریکا معتقد بود که کره شمالی به دستور ژزف استالین، و تحت تأثیر اتحاد شوروی عمل کرده‌است، اما در دهه‌های اخیر افشای مدارک محرمانه و دیگر اسناد ثابت کرده‌است که کیم ایل سونگ، رهبر کره شمالی، خود تصمیم به حمله گرفته و سپس تقریباً در پایان سال 1949 به مسکو سفر کرده تا برای عملی کردن تصمیمش از استالین اجازه بگیرد. استالین چند بار درخواست کیم را رد کرده بود تا سرانجام در آوریل 1950 به او اجازه این کار را داد. اتحاد شوروی به کره شمالی کمک نظامی کرد و همچنین در طرح نقشه حمله که متضمن دوباره‌سازی مسیر راه آهن تا کائوسونگ نیز می‌شد به ارتش شمال کمک رساند. مردم کرهٔ جنوبی که تمایلی نسبت به کمونیست‌ها نداشتند، دستِ کمک به سوی آمریکا دراز کردند. ترومن از سازمان ملل متحد تقاضا کرد که علیه متجاوز، بی درنگ اقداماتی نظامی معمول گردد و قوای جنگی ایالات متحده آمریکا را به شرکت در این جنگ مکلف ساخت.

ارتش کمونیستی کره توانست سئول را اشغال کند و کیم ایل سونگ در شرف تشکیل یک حکومت کمونیستی، در تمامی شبه جزیرهٔ کره بود، اما با پیاده شدن نیروهای آمریکا و سازمان ملل در بندر بوسان در جنوب شبه جزیرهٔ کره و برتری هوایی ارتش آمریکا، ارتش کمونیستی کره با اینکه مقاومت خوبی از خود نشان داد ولی مجبور به عقب‌نشینی شد و نیروهای سازمان ملل توانستند ارتش کیم ایل سونگ را تا نزدیکی مرزهای چین عقب برانند، کیم ایل سونگ از ترس شکست و از دست دادن منطقهٔ شمالی کره، از چین در خواست کمک کرد، چین نیز با اعزام صدها هزار تن از جوانان خود و تعدادی از جوانان دیگر کشورهای کمونیستی و با پشتیبانی هواپیماهای جت (عموماً میگ 15) ساخت شوروی، و با خلبانی خلبانان چینی، کره‌ای و روسی، توانستند دوباره تا سئول پیش بروند اما دوباره توسط نیروهای ایالات متحدهٔ آمریکا تا مدار 38 درجه و حتی اندکی بالاتر عقب رانده شدند.

تلفات 3 میلیونی در جنگ کره و آغاز آتش‌بس

با دخالت حکومت خلق چین در جنگ و بالا رفتن تلفات ایالات متحده در این جنگ، دربارهٔ نحوهٔ ادامهٔ جنگ میان رئیس جمهور ترومن و ژنرال مک آرتور فرماندهٔ نیروهای آمریکایی در کره، اختلافاتی بوقوع پیوست. مک آرتور خواستار بمب باران شهرهای چین بود ولی ترومن از وقوع جنگ جهانی سوم بیم داشت، به همین دلیل ژنرال مک آرتور را از سمتش عزل کرد. در آن طرف کیم ایل سونگ، که می‌دانست قادر به تصرف منطقهٔ جنوبی نیست، با آغاز مذاکرات آتش‌بس در سال 1951موافقت کرد؛ اما این مذاکرات تا دو سال بعد به نتیجه نرسیدند تا اینکه پس از شروع ریاست جمهوری آیزنهاور، در ژوئیه 1953 قرار ترک مخاصمات به امضا رسید و مدار 38 درجه مرز بین دو کره تعیین گردید. جنگ کره جنگی دامنه‌دار بود، هفده کشور به رهبری ایالات متحده آمریکا، لشکریان سازمان ملل متحده را تشکیل داده بودند. تخمین زده شد که مجموع کل تلفات وارده بر طرفین اعم از مقتول، مجروح و یا مفقود الاثر در این جنگ بالغ بر سه میلیون نفر بود، که بیشتر آنها کره‌ای و چینی بودند. تلفات وارده بر قوای آمریکایی در این جنگ، تقریباً به 360000 نفر رسید.

حضور آمریکا و شوروی در دو کره

پس از پایان جنگ، سازمان کشورهای بی طرف متشکل از نیروهای حافظ صلح سوئیس و چند کشور بی طرف دیگر در جنگ کره برای نظارت بر رعایت آتش‌بس دو طرف، در خاک کرهٔ جنوبی تأسیس گردید. آمریکا نیز برای حفظ جایگاه خود پس از جنگ، چند پایگاه نظامی در خاک کرهٔ جنوبی ایجاد کرد. شوروی نیز برای تقویت کره شمالی تجهیزات نظامی و همچنین پایگاه اتمی در کره شمالی تأسیس کرد.

انتهای پیام/