بیش از ۵۵۰ هزار هکتار از اراضی جنگلی لرستان دچار تخریب شده است

رضا سیاه‎‌منصور در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در خرم‌آباد، در رابطه با معضلات منابع طبیعی لرستان، اظهار داشت: همانطور که در یک سازمان، هیچکدام از اجزا به تنهایی کارکرد مستقلی ندارند اما وقتی که در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند عملکرد آنها به یک هدف منتهی می‌شود، تمام عناصر محیط زیست نیز مانند یک زنجیره‌ به هم پیوسته هستند که اختلال در هر قسمت، ناکارآمدی و عملکرد نامطلوب کل مجموعه و اکوسیستم را در پی دارد.

وی با اشاره به زوال جنگل‌های بلوط لرستان، افزود: زوال جنگل‌های بلوط زائیده یک روند مدیریتی طولانی‌مدت و اثرگذاری یک تغییر اقلیم با عوامل بسیار مؤثر است که از مهم‌ترین عوامل خشکیدگی جنگل‌های بلوط، می‌توان به ریزگردها و خشکسالی‌های مکرر و ممتد اشاره کرد.

رئیس بخش تحقیقات منابع طبیعی مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان عنوان کرد: این امکان وجود دارد که ریزگردها با ورود به روزنه برگ‌ها فعالیت‌های سلولی را تحت‌تأثیر قرار دهند، بنابراین شناخت ماهیت این ذرات بسیار مهم است.

وی خاطرنشان کرد: ذرات ریزگرد غالباً باردار هستند و تجمع مقدار زیاد آن روی برگ، سبب تخلیه بار الکتریکی می‌شود که این اثرات نامطلوبی را بر روی گیاه برجای می‌گذارد و منجر به برهم زدن تعادل بار الکتریکی گیاه می‌شود.
سیاه منصور تصریح کرد: وجود لایه‌ای از ریزگردها بر روی برگ درخت، میزان جذب نور توسط برگ درخت را کاهش می‌دهد، در نتیجه فرآیند فتوسنتز گیاه با مشکل روبه‌رو می‌شود.

وی با بیان اینکه ریزگردها با ورود به روزنه برگ‌ها، سبب اختلال در فعالیت‌های متابولیکی گیاه می‌شوند، گفت: این عامل علاوه‌بر اثرات مستقیم، به‌طور غیرمستقیم با تجمیع و رسوب ریزگردها در خاک پیرامون گیاه نیز بافت و ساختمان خاک را از نظر فیزیکی دچار مشکل می‌کند و از لحاظ شیمیایی نیز، ذرات ریز و درشت خاک را دستخوش تغییراتی می‌کند.

رئیس بخش تحقیقات منابع طبیعی مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان با اشاره به نقش خشکسالی در زوال جنگ‌های بلوط، عنوان کرد: خشکسالی سبب تغییرات فیزیکی و فیزیولوژیکی گیاه می‌شود و گیاه را مجبور به واکنش در برابر عوامل نامساعد محیطی می‌کند؛ از طرفی افزایش گرمای زمین نیز بر تشدید روند خشکسالی تأثیرگذار است.

وی تصریح کرد: پدیده زوال به خودی خود، یک بیماری نیست و البته یک منشأ هم ندارد بلکه رخدادی است که در اثر مجموعه‌ای از عوامل محیطی و دخالت‌های نامطلوب انسانی به وجود آمده است.

مدیریت‌های نامطلوب و فاقد سواد و برنامه‌ریزی در لرستان

سیاه منصور خاطرنشان کرد: همواره مدیریت‌های نامطلوب و فاقد سواد و برنامه‌ریزی مدون و با ثبات، در طول سالیان گذشته، سبب تخریب و کاهش شدید ذخایر ژنتیکی در طبیعت شده است.

وی بیان کرد: انسان‌ها با دخالت در طبیعت، چرخه اکوسیستم را مختل کرده‌اند، به‌طور مثال در بخش جنگل‌ها، به‌واسطه شکار گراز و زنده گیری سنجاب، فرصت تجدیدحیات و احیای جنگل‌ها از بین می‌رود زیرا این دو حیوان بذرکاری طبیعی درختان بلوط را انجام می‌دهند و این کار را به‌واسطه پنهان کردن بذرهای بلوط در زیر خاک انجام می‌دهند.

رئیس بخش تحقیقات منابع طبیعی مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان گفت: قطع درختان و تبدیل زیراشکوب‌ آنها به دیمزار و نیز چرای بی‌رویه دام‌ها در زیراشکوب ـ که اجازه تجدید نسل را از درختان سلب کرده و تعادل طبقات سنی جنگل‌ را برهم زده است، این امر سبب می‌شود که با حذف یک طبقه، نسل جدیدی برای جایگزین شدن وجود نداشته باشد.

وی افزود: وقتی طبقات سنی جنگل از حالت طبیعی و تعادل خود خارج شود، ممکن است جنگلی ایجاد شود که طبقه درختان جوان در آن از بین رفته و جای خود را به درختان بدهند.

رئیس بخش تحقیقات منابع طبیعی مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان خاطرنشان کرد: زمانیکه در یک جنگل همه درختان 200 ساله باشند، پس همه در یک زمان نیز نابود می‌شوند زیرا وقتی که یک درخت پیر می‌شود، موادی از آن ترشح می‌شود که این مواد به آفات پیام می‌دهد که درخت ضعیف شده در نتیجه آن درخت مورد هجوم آفات و بیماری‌ها قرار می‌گیرد.

وی تصریح کرد: اکنون دیگر برای از بین بردن آفت‌ها نمی‌توان از سم‌های قدیمی و ثابت استفاده کرد زیرا این کار ضمن ایجاد جهش و تغییر ژنتیکی در جانوران سبب از بین رفتن یک سری موجودات کنترل کننده آفات و در عوض طغیان برخی از پارازیت‌ها (انگل و آفات) می‌شود و بدین ترتیب سلامت اکوسیستم جنگل، تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

سیاه منصور بیان کرد: با اشاره به تخریب کمی و کیفی جنگل‌های لرستان، بیان کرد: متأسفانه بیش از 550 هزار هکتار از اراضی جنگلی استان لرستان مورد تخریب و زوال قرار گرفته است که کنترل این عامل و تصمیم‌گیری در رابطه با آن، در اختیار یک دستگاه هم نیست.

انتهای پیام/