تکلیف کارگران موقت در دریافت سنوات کار چیست؟

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم،‌یکی از دلایلی که حق و حقوق کارگران در کارگاه پایمال می شود. عدم آگاهی به حقوق قانون کار است. به طور مثال طبق ماده 24 قانون کار جمهوری اسلامی ایران، «در صورت خاتمه قرارداد کار، کار معین یا مدت موقت، کارفرما مکلف است به کارگری که مطابق قرارداد، یک سال یا بیشتر، به کار اشتغال داشته است برای هر سال سابقه، اعم از متوالی یا متناوب بر اساس آخرین حقوق، مبلغی معادل یک ماه حقوق به عنوان مزایای پایان کار به وی پرداخت نماید.» بنابراین عنوان قانونی حق سنوات، «مزایای پایان کار» است و به کارگرانی تعلق می گیرد که قرارداد کار آ ن ها، موقت باشد.

میزان آن نیز در قانون مشخص شده و معادل 30 روز حقوق پایه است. با توجه به عدم تغییر قانون، میزان حق سنوات (مزایای پایان کار)، هنوز همان سی روز حقوق پایه است. طبق قانون کار، پرداخت مزایای پایان کار، منوط به مدت قراردادکار است. به عبارت دیگر، کارگر تنها زمانی می تواند مزایای پایان کار دریافت کند که مطابق قرارداد کار، دست کم یک سال در کارگاهی به کار مشغول باشد. برخی از کارفرمایان، به خصوص در کارگاه های پیمانکاری تأمین نیرو، که قراردادهای عموماً یک ساله دارند، حق سنوات را به صورت ماهانه یا هر چند ماه یک بار به کارگران می پردازند؛ این مسئله منع قانونی ندارد.

در صورتی که مدت فعالیت کارگر به صورت سال های کامل نباشد، مثلا یک سال و 4 ماه کار کرده باشد، «مزایای پایان کار» به نسبت مدت اشتغال وی به کار قابل محاسبه خواهد بود. در این موارد برای سال های کامل، معادل 30 روز حقوق پایه کارگر و به ازای هر ماه اضافه، یک دوازدهم حقوق پایه ماهانه فرد قابل محاسبه است. باید توجه کرد که مرجع محاسبه حقوق پایه، دستمزدِ زمان پرداخت سنوات به کارگر خواهدبود.

در صورتی که قرارداد کارگر با کارفرما دائمی باشد، باز هم «مزایای پایان کار» به کارگر تعلق می گیرد، هر چند قانونگذار برای این حق پرداختنی، عنوان مشخصی را تعیین نکرده است. طبق ماده 31 قانون کار «چنانچه خاتمه قرارداد کار به لحاظ ازکارافتادگی کلی یا بازنشستگی کارگر باشد، کارفرما باید بر اساس آخرین مزد کارگر به نسبت هر سال سابقه خدمت حقوقی به میزان 30 روز مزد به وی پرداخت نماید. این وجه علاوه بر مستمری ازکارافتادگی و یا بازنشستگی کارگر است که توسط سازمان تأمین اجتماعی پرداخت می شود.»

بنابراین کارگران قرارداد دائمی، «مزایای پایان کار» را یک جا، به نرخ روز بازنشستگی یا از کارافتادگی و به ازای هر سال سابقه، معادل 30 روز حقوق پایه، دریافت خواهندکرد. هرچند به نظر می رسد کارگران قرارداد موقت نیز مشمول این ماده قانونی باشند، اما به دلیل این که بیشتر کارفرمایان حقوق و مزایای قراردادهای موقت یکساله و بیشتر را حین یا در انتهای اجرای قرارداد به کارگر می پردازند، معمولاً این دسته از کارگران کمتر مشمول این ماده قانونی می شوند.

مفهومی به نام «پایه سنواتی»

«پایه سنواتی»، مفهومی متفاوت از «مزایای پایان کار» است و معمولاً کارگران آن را با معنای عرفی «سنوات» اشتباه می گیرند. «پایه سنواتی» را می توان بخش حمایتی پایه حقوق نامید که معمولاً برای جبران حداقل دستمزد، توسط شورای عالی کار، تصویب و ابلاغ می شود.

این بخش از حقوق، در واقع قسمتی از حقوق پایه است که معمولاً با حداقل دستمزد جمع و به کارگر پرداخت می شود؛ هرچند می توان آن را به صورت چند ماه یک بار یا سالی یکبار نیز پرداخت کرد. «پایه سنوات» یکی از مزایای جانبی دستمزد است و تغییر میزان سالانه آن ارتباطی با افزایش دستمزد ندارد.

در سال جاری، میزان «پایه سنواتی» برای حداقل دستمزد روزانه، که در طرح طبقه بندی مشاغل، گروه یک شغلی را تشکیل می دهد، 1000 تومان است. بنابراین کارگران حداقل بگیر، برای یک سال 365هزار تومان «پایه سنواتی» دریافت می کنند، پرداخت «پایه سنواتی» نیز منوط به دارا بودن یک سال یا بیشتر، سابقه کار است. باید توجه داشته باشید که در پرداخت پایه سنوات تفاوتی میان قراردادهای دائمی و موقت نیست. میزان پایه سنواتی در کارگاه هایی که طرح طبقه بندی مشاغل در آن ها اجرا شده است، بر اساس گروه شغلی تعیین می شود.

اما در وضعیت نامطلوب بازار کار برخی از کارفرمایان به کارگران موقت سنوان و مزایای پایان کار پرداخت نمی‌کنند. کاگری با داشتن 10سابقه کاری در یک شرکت ریسندگی و بافندگی در تماسی با خبرگزاری تسنیم بیان می‌کند:کارگری با 10 سال سابقه کاری هستم.اگرچه محل کارم یک شرکت ریسندگی و بافندگی است اما با توجه به اینکه شرکت مذکور بخش ریسندگی را هر سال به شرکت های خدماتی و پیمانکاری واگذار می نماید ،بنده نیز هر سال قرارداد کاری با پیمانکاران و شرکت های خدماتی منعقد می نمایم و در پایان قرارداد پیمانکاران و شرکت های خدماتی نسبت به انجام تصفیه حساب و پرداخت مزایای پایان کار(سنوات) اقدام می نمایند و متأسفانه پیمانکار جدید به دلیل انجام تصفیه حساب و ماهیت کار(پیمان) از پرداخت پایه سنوات امتناع نموده و مدعیست با توجه به اینکه سابقه کاری ام با وی هنوز به یک سال نرسیده است استحقاق دریافت پایه سنوات را ندارم.آیا این ادعا وجاهت قانونی دارد؟

پیگیری های خبرنگار تسنیم از وزارت کار مبنی بر این است که از ابتدای سال 92 کلیه کارکنان دارای قرارداد کار دائم و موقت مشمول قانون کار که دارای یک سال سابقه کار شده و یا یک سال از دریافت آخرین پایه سنواتی آنان گذشته باشد،اعم از اینکه حق سنوات یا مزایای پایان کار خود را تصفیه حساب کرده باشند یا خیر ،مشمول دریافت پایه سنوات خواهند بود.

بنا بر این به تمام کارگرانی که از دو شرط فوق الذکر برخوردار باشند یعنی یک سال سابقه کار داشته باشند  یا یک سال از دریافت آخرین پایه سنواتی آنان گذشته باشد و در همان کارگاه مشغول به کار باشند پایه سنوات تعلق خواهد گرفت و پیمانکار جدید مکلف است صرفنظر از تصفیه حساب کارگران با پیمانکار قبلی،نسبت به پرداخت پایه سنوات به آنان اقدام کند.

 انتهای پیام/