به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، عبدالباری عطوان نویسنده و تحلیلگر برجسته جهان عرب در مقالهای در روزنامه «رای الیوم» نوشت: در بحبوحه تبادل اتهامها میان مسکو و واشنگتن درباره مسئولیت حمله به کاروانهای امدادرسانی سازمان ملل به محاصره شدگان در بخش شرقی حلب، شورای شرعی گروه افراطی «احرار الشام» فتوایی صادر میکند که جنگ با داعش و همکاری با ارتش ترکیه در این زمینه را مجاز اعلام کرده و داعش را «خوارج» و «مارقین» خوانده است که چهره دین اسلام را مخدوش میکند و از پشت به «مبارزان انقلاب سوریه» (معارضان دستپرورده غربیها در سوریه) خنجر زده است. این فتوا همچنین همکاری و هماهنگی با ارتش ترکیه برای آزادسازی برخی مناطق، که تحت کنترل کردها است را نیز مباح اعلام کرده است؛ این بدان معناست که اولویت به جنگ با داعش داده شده است و نه براندازی نظام حاکم بر سوریه، البته حداقل در حال حاضر.
صدور این فتوا با 3 تحول اساسی همزمان تحول اساسی همزمان شده است که ضرورت دارد برای درک تحولات رویدادها در پرونده سوریه درباره آنها تامل کرد:
نخست: «نورالدین جنشلی» معاون نخستوزیر ترکیه از عزم کشورش برای ایحاد منطقه حائل به مسافت 5 هزار کیلومتر در داخل خاک سوریه و همچنین ایجاد چندین شهر جدید در این منطقه خبر داده است.
دوم: «جان کری» وزیر خارجه آمریکا، روز چهارشنبه در نشست شورای امنیت، ایجاد منطقه پرواز ممنوع را بهعنوان شرطی برای نجات آتشبس در مناطقی، که درگیریها در آن شعلهور است، مطرح کرد.
سوم: دفتر رسانهای «ایالت حلب» وابسته به داعش، نواری ویدیویی تحت عنوان «فاعتبروا» (عبرت بگیرید) منتشر کرد و در آن، تصاویری از اعدام یکی از عناصر گروه موسوم به «ارتش آزاد سوریه» از «تیپ حمزه» را به نمایش گذاشت که در عملیات نظامی «سپر فرات» مشارکت کرده بود. داعش در این نوار ویدیویی، «رجب طیب اردوغان» رئیسجمهوری ترکیه را «طاغوتی» خوانده است «که براساس منافع دولتهای صلیبی عمل میکند».
***
«احرار الشام» یکی از گروههای بسیار نزدیک به گروه «جبهه فتحالشام» (یا جبهه النصره سابق) و همپیمان آن بهشمار میرود و ایالات متحده آمریکا آن را در فهرست گروههای تروریستی مانند داعش یا جبهه النصره قرار نداده است. احرارالشام عمچنین از جمله گروههای بسیار نزدیک به دولت ترکیه است و صدور چنین فتوایی بدان معناست که این گروه از ایجاد منطقه حائل حمایت کرده و جنگ در کنار ارتش ترکیه برای نابودی گروه داعش را مدنظر قرار میدهد. بسیاری از ناظران بعید نمیدانند که خود گروه جبهه النصره نیز همین رویکرد را در پیش بگیرد و شاید همین امر، عقبنشینی ایالات متحده از آتشبس با روسیه را تفسیر کند تا بدین ترتیب بند مربوط به بمباران جبهه النصره عملی نشود.
جنگ گروههای معارض تندروی سوری با داعش در دو قالب روی داده است؛ نخست: «شرعی» و از طریق فتوای یاد شده، و دوم: در قالب عملیات ترکیه؛ به عبارتی زیر پرچم یک کشور اسلامی صورت میگیرد نه زیر پرچم آمریکا و کشورهای ائتلاف شصتگانه. بنابراین این جنگ در چارچوب عملیات «سپر فرات» ترکیه صورت میگیرد.
بمباران مواضع ارتش سوریه توسط 4 جنگنده آمریکایی، استرالیایی، انگلیسی و دانمارکی به مدت یک ساعت در «جبل الثرده»، که مشرف بر فردوگاه نظامی «دیرالزور» است، و همچنین منهدم کردن 18 دستگاه کامیون از مجموع 32 کامیون سازمان ملل متحد، که در مسیر رساندن کمکهای انسانی به بخش شرقی حلب بودند، انجام شد تا اعمال منطقه پرواز ممنوع و تثبیت منطقه حائل را توجیه کند که ترکیه اکنون در حال طرحریزی آن است و انتظار میرود که شامل منطقهای در شمال سوریه شود و به سدی در برابر ایجاد هر ونه نظام کردی در آینده تبدیل شود.
آمریکا به بمباران مواضع ارتش سوریه در دیرالزور اذعان کرد ولی هرگونه مسئولیت خود یا همپیمانانش در بمباران کاروانهای امدادرسانی سازمان ملل را رد میکند ولی عقبنشینی سازمان ملل از نظریهای مبنی بر بمباران هوایی این کاروانها، دولت آمریکا و همپیمانان آن در ترکیه و گروههای معارض مسلح را در مظان اتهام احتمالی قرار میدهد.
«هارولد کوگات» رئیس سابق کمیته نظامی پیمان «ناتو» و رئیس سابق ستاد مشترک ارتش آلمان در گفتوگو با شبکه تلویزیونی «انتیوی» آلمان، در اشاره به این فرضیه، گفت: «من بر این باور نیستم که روسیه به دنبال فروپاشی آتشبس است و گمان نمیکنم که دولت سوریه کاروان سازمان ملل وابسته به هلال احمر سوریه را بمباران کند... فقط گروههای تروریستی می مانند که از فروپاشی توافق آتشبس میان روسیه و آمریکا، که به موجب آن طرفین عملیات نظامی مشترک برای از بین بردن این گروهها انجام میدهند، نفع میبرند.» ولی وی در عین حال افزود: «هیچگونه مدرکی ملموسی وجود ندارد که این فرضیه را عملا مورد تایید قرار دهد؛ از اینرو باید تحقیقات بینالمللی انجام شود؛ زیرا هر آنچه که میشنویم در حال حاضر صرفا گمانهزنی است.»
دولت آمریکا هیچ نیتی برای تشکیل کمیته تحقیقات تا زمان نوشتن این مقاله ندارد. چرا باید این تحقیقات صورت گیرد در حالی که هدف از دو حمله در دیر الزور و بخش شرقی حلب، منفجر کردن آتشبس و بازگشت همه چیز به نقطه صفر است.
***
روسیه رسما و از زبان «سرگئی ریابکوف» معاون وزیر خارجه خود، روز چهارشنبه اعلام کرد که هرگز پرواز ممنوع را برای جلوگیری از پرواز هواپیماهای روسی و سوری در منطقه حلب نمیپذیرد و این اقدام را غیرعملی خواند. اخباری نیز منتشر شده است که روسیه با ورود نظامی ترکیه به منطقه «جرابلس» و «الباب» مخالف است همانگونه که ایجاد منطقه حائل را نمیپذیرد؛ چون چنین اقدامی برخلاف تفاهمهای مسکو و آنکارا است.
ایجا این پرسش مطرح میشود: آیا ترکها موفق شدهاند همه را فریب دهند؛ زمانیکه با روسها آشتی و به سوریها ابراز دوستی کردهاند؟ آیا ترکها بار دیگر به اردوگاه آمریکا بازگشتهاند یا به بیانی دیگر، در اصل این اردوگاه را ترک نکردهاند؟ آیا ما در برابر تشکیل نیروهای «بیداری» در سوریه تحت لوای ترکیه اسلامی هستیم؟
روزهای آینده به همه این پرسشها پاسخ می دهد.
انتهای پیام/