به گزارش خبرگزاری تسنیم از اهواز، فائو یا سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد از سازمانهای بینالمللی است که در زمینهٔ توسعهٔ کشاورزی فعالیت دارد. این سازمان در آخرین گزارش خود مساحت کل جنگلهای جهان را 3 میلیارد و 454 میلیون هکتار اعلام کرد که سهم کشور ایران ازاین میزان 11 میلیون و 74 هزار و 554 هکتار است.
بر اساس آمار منتشر شده از سوی سازمان جنگلها و مراتع کشور در طول پنج دهه گذشته سطح جنگلی ایران از 18 میلیون هکتار به 14 میلیون هکتار رسیده و این کاهش چشمگیر سطح جنگلی، جنگلهای کشور را به یک بیابان بدون آب و علف تبدیل کرده است. در سالهای منتهی به 89 و 90 بیش از 1.5 میلیون متر مکعب چوب از جنگلهای شمال ایران برداشت شد که این حجم از برداشت در کنار برداشتهای غیرقانونی سبب تخریب جنگلها و کاهش سرانه فضای سبز کشور میشود.
برآورد شده سالانه 63 هزار هکتار از جنگلهای زاگرس و شمال ایران نابود میشوند و درهمین راستا سازمان جهانی فائو کشور ایران را یکی از 70 کشور در حال توسعه دنیا عنوان کرده و معتقد است که این کشور پوشش جنگلی کمی دارد که با سرعتی بیشتر از دیگر نقاط دنیا در حال نابودی است.
البته این نعمت خدادادی و کمیاب با چالش قطع درختان برای تولید کاغذ ارتباطی تنگاتنگی دارد و قرنهاست که از درختان به عنوان منبع اصلی الیاف کاغذسازی نه تنها در ایران بلکه در جهان استفاده میکنند. چنانچه آمارها نشان میدهد، سرانه مصرف کاغذ در ایران 28 کیلوگرم و برای تولید هر تن کاغذ 15 اصله درخت قطع میشود.
سطح محدود جنگلهای صنعتی کشور با کمتر از 10 میلیون هکتار؛ توانایی پاسخگویی به این نیاز(تولید کاغذ) حتی در کوتاهمدت را ندارد و این در حالی است که منبع بالقوه و جایگزینی برای جلوگیری از قطع درختان و تهیه کاغذ مورد نیاز جامعه در قلب مزارع نیشکر خوزستان وجود دارد که به علت شناخته نشدن در حال نابودی است.
باگاس به عنوان یکی از محصولات جانبی صنعت نیشکر این قابلیت را دارد که جایگزین الیاف استحصال شده از درختان برای تولید کاغذ باشد اما 1 میلیون تن باگاس نیشکر تولیدی صنایع جانبی هر ساله به علت نبود زیرساختهای لازم، نه تنها در جایگاه مناسب استفاده نمیشود بلکه با هزینههای گزاف سوزانده و از دست میرود.
امیر حریرفروش کارشناس ارشد محیط زیست شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی خوزستان است که با اشاره به نقش پر اهمیت مزارع نیشکر درتولید باگاس میگوید: هر کدام از کارخانههای تولیدی شکر خوزستان در ازای 100هزار تن شکر تولید شده نزدیک به330هزار تن باگاس تولید میکنند.
وی افزود: در سال گذشته میزان باگاس تولیدی در کشت و صنعتهای شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی خوزستان به یک میلیون و 556 هزار و 626 تن رسید که از این مقدار تنها 23درصد در شرکتهای نئوپان ، امدیاف ، خوراک دام و 13 درصد درکمپوست سازی، فروش باگاس خام به روستائیان و مزارع کشاورزی مصرف شد.
کارشناس ارشد محیط زیست توسعه نیشکر و صنایع جانبی خوزستان به مزایای صنعتی باگاس اشاره کرد و گفت: دولت میتواند به جای قطع درختان جنگلهای شمال برای تولید کاغذ از این محصول جانبی استفاده کند اما متاسفانه بازدهی باگاس در صنعت کاغذسازی عملاً صفر بوده و شایسته است که با تشویق دستاندرکاران هرچه سریعتر برای حل این معضل چارهای بیندیشند.
وی تصریح کرد: در دنیای امروز بخش عمده کاغذجهان از مغز چوب و الیاف سلولز تهیه میشود و در کشورهاىی از قبیل سوئیس، آلمان و ژاپن که در ساخت کاغذ نسبت به سایر کشورهای جهان مقدم هستند؛ انواع و اقسام کاغذهاى سفید و رنگى را با بهرهگیری از منابع جایگزین سلولزی از جمله باگاس، تولید میکنند.
کارشناس ارشد محیط زیست توسعه نیشکر و صنایع جانبی خوزستان یادآور شد: در سال گذشته سرجمع 1 میلیون و 169 هزار و 176 تن به ارزش یک میلیارد و 130 میلیون و 484 هزار و 493 دلار انواع کاغذ، خمیر وارد کشور شد که شرایط ارزی مطرح شده و کاهش50 درصدی منایع جنگلهای کشور ایجاب میکند که هرچه سریعتر "باگاس" به عنوان منبع جایگزین تولید کاغذ به جای استفاده از تنه درختان در کشور معرفی شود.
وی با بیان دستور معصومه ابتکار رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست مبنی بر راه اندازی هرچه سریعتر کارخانه کاغذسازی نیشکر با استفاده از ظرفیت باگاس، عنوان کرد: ما امانتدارجنگلها هستیم نه وارث آنها و دست اندرکاران میتوانند با حمایت از صنعت توسعه نیشکر و صنایع جانبی خوزستان، تشویق مدیران این مجموعه و اخذ تصمیمگیریهای منصفانه و مدبرانه حامی حفظ جنگلهای کشور باشند.
حریرفروش گفت: امیدواریم که مسئولان کشوری با حمایت از این صنعت بزرگ و پر بازده، ضمن جلوگیری از خروج ارز از کشور و ایجاد اشتغال پایدار برای مناطق محروم، گامی در جهت حفظ جنگلهای شمال ایران بردارند و صنعت سبز نیشکر خوزستان نیز این قابلیت را دارد که زخمهای کهنه درختان شمال کشور را التیام بخشد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، بدون شک برهم خوردن چرخه طبیعت حیات با خطرات جبران ناپذیری همراه است. درختان نیز به عنوان یکی از حلقههای مهم و ضروری چرخه حیات گونههای متعدد جانوری و گیاهی مختلفی را در خود جای داده و با توجه به گزارشات سازمان فائو مبنی بر فقر محیط زیست در کشور ایران، ساماندهی جنگلها به خصوص جنگلهای شمال که یک زیستگاه طبیعی برای انواع گونههای جانوری به شمار میرود بسیار مهم و ضروری است.
یکی از راههای ساماندهی طلای سبز ایران در قلب استان خوزستان وجود دارد. در خوزستان سالانه 1 میلیون تن محصولی با ارزش به نام باگاس از طریق مزارع نیشکر تولید میشود که منبع غنی و بسیار مطلوبی برای جایگزینی با درختان برای استفاده در صنایع مختلف است. درجهان باگاس در میان گیاهان غیرچوبی جایگاه دوم را به خود اختصاص داده اما متاسفانه این گنجینه با ارزش مدتهاست که در خوزستان به دلیل عدم توجه مسئولان ناشناخته مانده است. دولت میتواند با تکیه بر این صنعت ناشناخته نه تنها از کاهش سرانه جنگل بلکه در راستای تحقق سند اقتصاد مقاومتی از واردات بی رویه کاغذ به کشور جلوگیری کند.
گزارش از فاطمه بندری
انتهای پیام/