«ابراهیم فراهانی» کارشناس مسائل بینالملل در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری تسنیم، در خصوص انتقاد تلویحی اردوغان از واشنگتن بابت استفاده از کردها در عملیات رقه سوریه و اظهارات وی مبنی بر اینکه هیچکس در دنیا برای مبارزه با تروریستها، از تروریستهای دیگری استفاده نمیکند، با اشاره به اهمیت استراتژیک کردها برای واشنگتن گفت: نیروهای سوریه دموکراتیک (SDF) در عملیات آزادسازی رقه شرکت کردهاند. آنها شامل نیروهای کرد، ترکمن و عربهای سنی هستند.
وی با توجه به هدف آنکارا بیان داشت: ترکیه با بهانه جلوگیری از عدم تغییر بافت جمعیتی، قصد درگیری در این منطقه را دارد. آنکارا ادعا میکند که کردها با تغییر بافت جمعیتی سرزمینهای تحت سلطه خود، در آن مناطق باقی میمانند. ترکیه هرگونه گسترش کانتونهای الجزیره و کوبانی در نزدیکی رقه را به نفع خود نمیداند.
کارشناس مسائل بینالملل در پاسخ به این پرسش که «اظهارات توهینآمیز اردوغان در قبال نیروهای شرکتکننده در رقه با توافق اخیر آنکارا و واشنگتن چگونه جمع میشود؟» خاطرنشان کرد: نخست باید وضعیت آمریکا را در نظر گرفت. تغییر دکترین اوباما با آمدن ترامپ چندان مشخص نیست. دکترین اوباما بر عدم شرکت مستقیم نیروی نظامی آمریکا تأکید داشت. دوران وی کمترین نیروی آمریکایی در منطقه مشارکت داشت و تعداد کمی نیز از این نیروها کشته شدند.
وی با اشاره به اهمیت کردها برای واشنگتن یادآوری کرد: آمریکا آلترناتیو دیگری غیر از کردها برای سرمایهگذاری در زمین سوریه ندارد. واشنگتن دو سال اخیر با هزینه 500 میلیون دلاری تلاش داشت که نیروهایی را در ترکیه و کشورهای دیگر علیه داعش تربیت کند؛ اما این طرح موفقیتآمیز نبود. هزینههای مالی، نظامی و استراتژیک آمریکا در حال حاضر بر روی کردها متمرکز شده است؛ چراکه کردها تنهای نیروی آمریکا در سوریه در مقابل ایران و روسیه هستند. این بازی آمریکا بین کردها و دولت مشروع دمشق است. واشنگتن میان گروه ملی و فرو ملی در حال بازی سیاسی است که این امر انزوای سیاست خارجی آمریکا را نشان میدهد.
فراهانی در پاسخ به این پرسش «توافق آنکارا و واشنگتن پیش از اظهارات اخیر اردوغان بود، آیا این موضوع بیانگر عدم اطمینان ترکیه به آمریکا است؟» تأکید کرد: ساختار غرب آسیا تغییر پیدا کرده است. بازیگران پیش از این صرفاً غربی بودند؛ اما الآن یک بازیگر شرقی نیز تحت عنوان روسیه وارد شده است. زمانی که ساختار تغییر میکند، رفتار سیاست خارجی دولتها نیز با تغییر همراه میشود.
وی ساختار کنونی منطقه را به نفع روسیه دانست و ارزیابی کرد: این کشور در حال حاضر به عنوان قدرت فائقه فرا منطقهای محسوب میشود. کشورها الآن به سوی روسیه تمایل پیدا کردهاند. به عنوان نمونه السیسی با اینکه قدرت خود را از عربستان گرفته؛ اما در حال حاضر در محدوده روسیه و ایران قرار گرفته است و به نفع دولت اسد اقدام میکند. این چرخش باعث شده که ترکیه نیز در وسط این سیاست سرگردان باشد.
این کارشناس سیاسی با بیان دلیل سردرگمی سیاست خارجی ترکیه اشاره داشت: اردوغان بعد از کودتای نافرجام پانزدهم جولای همچنان از سرنگونی و جایگزینی خود با گولن هراس دارد. آمریکا همیشه گولن را به عنوان چماقی بالای سر اردوغان نگه داشته است و هیچ وقت نیز وی را تحویل نمیدهد. این موضوع باعث میشود که رفتار سیاست خارجی ترکیه نامشخص باشد.
وی با تأکید بر هراس اردوغان از کودتای پانزدهم جولای افزود: زمانی که درواقع گرایی تهاجمی از همه طرف تهدید صورت میگیرد، چارهای جز ورود به بازی نیست. پیش از کودتای نافرجام اخیر خبری از «سپر فرات» و «سپر نینوا» نبود؛ اما سردرگمی کنونی باعث ورود ترکیه به این ماجرا شده است.
کارشناس مسائل بینالملل با اشاره به مواجهه کنونی این کشور با معمای امنیتی یادآوری کرد: از یک طرف روسیه در سوریه حامی دولت اسد است که ایران هم از دمشق حمایت میکند. از طرف دیگر آمریکا در عراق حامی دولت حیدر العبادی است که ایران نیز از بغداد حمایت میکند. معمای امنیت در منطقه تنها ایران است. ترکیه تنها کشور غرب آسیا است که با کشورهای عراق و سوریه هممرز است؛ اما نمیتواند در آزادسازیهای اخیر هیچکدام دخالت کند.
فراهانی با توجه به اینکه مطمئناً ترکیه با ترامپ همکاری بیشتری خواهد داشت، اضافه کرد: البته آنکارا باید از اقتصاد خود نیز محافظت کند. صنعت توریسم در این کشور حدوداً 30% کاهش پیدا کرده است که این موضوع موجب در خطر قرار گرفتن مشاغل مرتبط با این صنعت شده؛ لذا این امر ترکیه را با تزلزل همراه کرده است. هرگونه تزلزل داخلی نیز موجب سیاست خارجی تهاجمیتر میشود تا بحران را از این کشور خارج سازد.
انتهای پیام/