به گزارش گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران پویا؛ مطابق تعریف سازمان جهانی هواشناسی در هر ایستگاهی که سرعت باد از 15 متر بر ثانیه تجاوز کند و دید افقی به کمتر از یک کیلومتر برسد، طوفان گرد و غبار ایجاد شده است که با توجه به ریز بودن این گرد و غبار و حرکت آنها در ارتفاع بسیار بالایی از سطح زمین قادر به پوشش شهرهای یک کشور و حتی کشورهای مختلف است.
البته در سالهای اخیر تغییرات پارامترهای اقلیمی نظیر دمای بالای هوا، بارندگی کم، پوشش گیاهی فقیر و سرعت زیاد باد از یک سو و فعالیتهای انسانی همچون برداشتهای بیرویه از زمینهای کشاورزی و خشک شدن آنها، سدسازیها، خشک شدن تالابها از سوی دیگر موجب افزایش این پدیده در مناطق وسیعی از جهان از جمله نواحی جنوب غرب آسیا، آسیای مرکزی، جنوب غرب آمریکای شمالی، شمال آفریقا معروف به کمربند گرد و غبار جهانی شده است.
بر این اساس، کشور ایران نیز با توجه به قرار گرفتن در این کمربند و تحت تاثیر کانونهای داخلی و خارجی انتشار ریزگردها، دچار آسیبهای فراوانی شده است؛ مشکلات بهداشتی و بیماریهای تنفسی بهخصوص در اقشار حساس جامعه، آسیب رسیدن به تجهیزات نیروگاهی و قطعی برق در مناطق مختلف، اختلال در فعالیتهای اقتصادی، کاری و روزمره مردم، تعطیلی مدارس بخشی از تبعات این پدیده بشمار میآید.
با توجه به تنوع علل بروز این پدیده و محدود نبودن آن به عوامل داخلی، نمیتوان راهحلی قطعی برای این مشکل تعریف کرد.
قالبا پرداختن به اینگونه مشکلات نیازمند یافتن علل ریشهای با نگاه سیستمی و در نظر گرفتن جوانب مختلف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است؛ راهکارهای اساسی همچون مدیریت صحیح منابع آب و خاک، افزایش آگاهیهای عمومی، استفاده از فناوریهای نو در مهار گرد و غبار، کنترل فعالیتهای عمرانی و منابع ساکن تولید گرد و غبار، ایجاد کمربند فضای سبز اطراف شهرها، حفظ و گسترش فضای سبز درون شهری، برنامههای مقابله با بیابانزایی با روشهایی همچون بادشکنها، استفاده از انواع مالچهای سنگریزهای، رسی و نفتی، پلیمر تثبیتکننده شنهای روان با فناوری نانو، توسعه و تجهیز مراکز درمانی و پزشکی زمینههایی هستند که نه تنها در داخل کشور بلکه بهصورت منطقهای باید مورد توجه سیاستگذاران و تصمیمگیرندگان قرار گیرند و این امر جز با متعهد شدن کشورها به در نظر گرفتن اهداف توسعه پایدار 2030 سازمان ملل در برنامههای توسعهای خود و پایش مداوم شاخصهای تعریف شده برای عملیاتی شدن این اهداف محقق نخواهد شد.
با توجه به اهمیت موضوع ریزگردها و قرار گرفتن ایران در کمربند گرد و غبار جهانی، کارگروه آلایندههای محیط زیست صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی، مسئله ریزگردها را در اولویت پژوهشی خود قرار داده و از طرحهای پژوهشی محققان در این حوزه حمایت میکند.
انتهای پیام/