به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، تاریخچه تولد سازمانهای مردمنهاد یا "سمن" را نمیتوانیم بهروز خاصی نسبت دهیم. حضور انجمنهای داوطلبانه را در سراسر تاریخ میتوانیم ببینیم اما اولین سازمانی که بهصورت رسمی در همه جهان شناختهشده صلیب سرخ جهانی است که در سال 1863 تأسیسشده است.
سمن یا سازمانهای مردمنهاد به خاطر ساختار و معنای خود که درعینحالی که بخشی از ساختار دولت محسوب نمیشوند اما نقش مهمی بهعنوان واسطه بین فردْ فردِ مردم و قوای حاکم و حتی خود جامعه ایفا میکند همیشه موردتوجه فعالان اجتماعی بوده و در قرن بیستم با پررنگ شدن فرایند جهانیسازی از جایگاه ویژهای برخوردار شدند.
اهداف فعالیت این سازمانهای مردمنهاد بسیار جذاب بوده و میتواند در پیشبرد جامعه به سمت دانش و بالا بردن سطح فرهنگ جامعه مؤثر باشد. یکی از این اهداف حمایت از بیماران مبتلابه اعتیاد در حوزه آسیبهای اجتماعی در کشور است که برای رسیدن به این هدف نیاز به برقراری روابط سالم و پایاپای دارند تا بتوانند صدای خود را به دیگران برسانند.
سمنها همچنین نیازمند اهمیت دادن به آگاهی رو به رشد در خصوص اهمیت روشهای مدیریتی در موفقیت پروژههای خوددارند و این دلیلی است که ما را به کارگاه "آیندهپژوهی و نقش سازمانهای مردمنهاد برای جلب مشارکت مدنی از منظر اسلام" آورد و باب گفتوگوی با دکتر محمد بیرجندی مدیرکل دفتر مشارکتهای مردمی و سازمانهای مردمنهاد منطقه یک کشور شد.
تسنیم : هدف از برگزاری چنین کارگاههایی چیست؟
مهمترین هدف این کارگاهها برجستهسازی و توانمندسازی سمنها است که با حضور مستمر و منظم آنها در چنین کارگاههایی و همکاری خالصانه آنها میتوانیم به این هدف دست پیدا کنیم.
نگاه و هدف ما در این کارگاه اولویتهای حوزه اعتیاد باهدف پیشگیری است. نقش این سمنها با ارتقاء دانش افزایش پیداکرده و فضا برای حضور آگاهانه فراهم میشود که در درازمدت عامل کاهش آسیبهای اجتماعی خواهد شد و البته استمرار شرط موفقیت واقعی خواهد بود.
تسنیم: با توجه به تقسیمبندی کشور به مناطق مختلف، شرایط حاکم بر منطقه یک کشور چیست؟
مهمترین ویژگی منطقه یک کشور وجود فرصتهای اقتصادی و اجتماعی خوبی است که دارا است، نقاط مشترکی که بین شهرهای این منطقه وجود دارد میتواند در کنار هم قرار گرفتن سمنها و سازمانهای مردمنهاد این منطقه کمک بسیاری کرده و مبنای یک مدیریت مشارکتی و یک حرکت اجتماعی منسجم را فراهم کند.
تسنیم: نگاه ویژه این کارگاه که با میزبانی ستاد مبارزه با مواد مخدر استان قم برگزارشده چیست؟
این کارگاه با موضوع آیندهبینی و تدبیر با نگاهی بر مبنای دین و اسلام درباره وضعیت اجتماعی منطقه یک برگزار شد که در نوع خود یک دانش ویژه است که باید حداکثر بهرهبرداری را از این اطلاعات و متد ببریم و برای کنترل آسیبهای اجتماعی مناطق خود از دانش قرآنی کمک بگیریم.
تسنیم: مهمترین شاخصهای سمنهای را برای سال 97 چطور تعریف کردهاید؟
توسعه کیفی و کمی یعنی توجه به رشد عددی سازمانهای مردمنهاد در سال 97 اهمیت ویژهای پیداکرده و یک ملاک در فعالیت محسوب میشود. سمنها در سال 97 باید به سمت جذب منابع بیشتر و تبدیل آن به فرصت حرکت کرده و آن را در جهت تولید انبوه دانش و آگاهی با شعار علمگرایی هزینه کنند.
تسنیم: ملاک امتیازدهی به سمنها در سال 97 چیست؟
استفاده از روشها و مدلهای جدید در حوزه آسیبهای اجتماعی بهخصوص اعتیاد یکی از ملاکهای موردتوجه ما است. سمنها نیازمند دانش، تحقیق و مرور تجربیات یکدیگر با توجه به اقلیم خود رادارند تا بتوانند کار خود را توسعه دهند، متأسفانه بعضی از سمنها حاضر به تغییر و بهروز کردن اصول خود نیستند درحالیکه این حوزه نیازمند تغییر و نوآوری داشته تا از این عرصه جا نمانند و طبق برنامه توسعه ششم باید سمنها هم درروش هم در مسیر توسعه و جهشهای لازم را داشته باشند.
تسنیم: مأموریت مهم دفتر مشارکتهای مردمی و سازمانهای مردمنهاد در سال 97 چیست؟
برای رسیدن به بهترین نتایج از فعالیتهای این نهادهای مردمی نیازمند رتبهبندی و استانداردسازی آنها هستیم، امسال رتبهبندی و استانداردسازی سمنهای سطح دو در اولویت قرارگرفتهاند. در منطقه یک این کار شروعشده و بهصورت پایلوت از شهرهای تهران البرز و سمنان این کار آغاز شد، سمنها باید خود را در جهت رشد قرار دهند.
تسنیم: میزان مشارکت سمنها در حوزه مبارزه با مواد مخدر در سال 97 چقدر خواهد بود؟
اجتماعی شدن بحث مبارزه با مواد مخدر یکی از دغدغههای ما در سال 97 است. در سال 97 توسعه این گفتمان اجتماعی شدن را در برنامه خودداریم. در سال 96 برنامهای با عنوان از ریشه تا رشد در سطح کشور پیگیری شد که فرصت حضور و صحبت را برای همه اقشار جامعه بهویژه هنرمندان، خیران و مسئولان در کنار هم با محوریت سمنها فراهم کردیم.
تسنیم: میزان نظارت شما بر فعالیت سمنها چقدر خواهد بود؟
برنامههای توسعه و رشد ادامه خواهد داشت و نقشهای کلیدی و راهبردی به سمنها داده میشود. خروجی این کارگاهها در فعالیت سمنها حتماً رصد شده و طرحهای بهصورت موردی بررسی میشود. نقش سازمانهای غیردولتی سطح دو و اجتماعی شدن آن تبیین شده که با نظارت دفتر مشارکتهای مردمی امیدواریم به نتایج مطلوبی دست پیدا کنیم.
تسنیم: یکی از مشکلات سمنها در حال حاضر گرفتن مجوز و عدم هماهنگی بین صادرکنندگان این مجوزها است، چه راهکاری برای رفع این مشکل اندیشیده شده است؟
یکپارچهسازی اخذ مجوز برای همه سمنها در حال انجام است. همه سمنها باید از وزارت کشور مجوز نهایی را بگیرند. این دستورالعمل به همه سمنها ابلاغشده و کارشناسها در استانها دنبال این موضوع هستند تا مشکلات گرفتن مجوز را حل کنند. داشتن مجوز از وزارت کشور یک شاخص جدی برای مدیریت و رتبهبندی سمنها است، مجوز باید از استانداری، فرمانداری و وزارت کشور باشد اما پروانه را میتوانند از ارگانهای مرتبط با فعالیت خود بگیرند.
تسنیم: آیا حوزهبندی مشخصی برای اولویت فعالیت سمنها مشخصشده است؟
5 حوزه مهم در سال 97 برای فعالیت سمنها مشخصشده است، حوزه جوانان و ورزش باید مهمترین سرفصل برنامه سمنها در سال 97 باشد. یکی دیگر از سرفصلهای کاری در سال 97 برگزاری سمینارهای بینالمللی برای برقراری ارتباط در سطح بینالمللی برای آشنایی آنها در منطقه و بینالملل است، نزدیک شدن سمنها با جمعیت فعال اجتماعی کشور مانند نخبگان، هنرمندان و خیران و رسانهای اجتماعی که دارای تریبون هستند از دیگر حوزههای فعالیت سمنها در سال 97 است همچنین کاهش آسیبهای اجتماعی و حوزه نظارت نیز دو مورد دیگر این حوزههای موردتوجه است که دو مورد اول در اولویت کاری قرار میگیرد.
تسنیم: نرخ رشد اعتیاد در حوزه زنان چطور است؟
نرخ رشد در این چند سال درمجموع افزایش چشمگیری نداشته است اما متأسفانه در حوزه زنان ما با چالش مواجه هستیم و افزایش دیده میشود برای همین یکی از برنامههای آموزشی و اولویت که در سمنها بهصورت جدی پیگیری میشود در حوزه جوانان و زنان و تقویت و توانمندسازی این حوزه برای پیشگیری از اعتیاد است.
تسنیم: این برنامهها در حوزههای اجتماعی چطور دنبال میشود؟
خوشبختانه یک تلاش جمعی بزرگ شکلگرفته است، فضای فعالیت مؤثر برای سمنها در دانشگاهها و مدارس با همکاری دستگاههای مرتبط بهصورت جدی دنبال میشود و شاهد رشد این تلاشها در چند سال اخیر بودهایم و برنامههای ویژهای برای گروه هدف دانشآموزی و دانشجویی وجود دارد.
مهمترین دستاوردی که سازمانهای مردمنهاد در جامعه خواهند داشت ارتقاء توانمندی اقشار آسیبپذیرتر مانند جوانان و زنان است که با توجه ویژه به این حوزه میتوانیم قدمهای مهمی در جهت پیشگیری از آسیبهای اجتماعی در جامعه برداریم. این کارگاه که به مدت 3 روز و به میزبانی ستاد مبارزه با مواد مخدر استان قم و در هتل استقلال به کار خود پایان داد به توانمندی افراد جامعه با تکیهبر دانش دینی و قران و افزایش سطح معنوی جامعه تأکید بسیار داشت.
انتهای پیام/ش