مصاحبه|شیبانی: بیش از ۶۵درصد خاک سوریه در اختیار ارتش است/ امکان تغییر نظام سوریه وجود  ندارد/ سناریوی فعلی اسرائیل درباره دمشق

به گزارش گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، درگیری‌های اخیر میان رژیم صهیونیستی و گروه‌های فلسطینی در نوار غزه و عملیات ارتش سوریه برای پاکسازی کامل این کشور از گروه‌های تروریستی و تحولات تأثیرگذار بحران سوریه در معادلات منطقه‌ای و جهانی سبب شد تا با سفیر سابق ایران در دمشق به گفت‌وگو بپردازیم.

در این مصاحبه "محمدرضا رئوف شیبانی" روند تحولات در نوار غزه و سوریه را مورد بررسی قرار داد و چشم‌اندازی از این بحران و ساختار سیاسی آینده دمشق را ترسیم کرد که متن آن به‌شرح ذیل است:

"محمدرضا رئوف شیبانی" درباره تحولات اخیر در نوار غزه گفت: رژیم صهیونیستی از لحاظ امنیتی وضعیت مطلوبی در غرب آسیا ندارد. حماس با هدف قرار دادن شهرک‌های صهیونیست‌نشین، معادله نظامی جدیدی را به تل‌آویو تحمیل کرده است. موشک‌باران حماس وضعیت پدافند هوایی "گنبد آهنین" رژیم صهیونیستی را به هم ریخت، این در حالی است که تل‌آویو برای ایجاد گنبد آهنین میلیاردها دلار هزینه کرده بود تا به جامعه صهیونیستی اطمینان دهد جریان‌های مقاومتی به هیچ عنوان نمی‌توانند به محیط امنیتی اسرائیل دسترسی پیدا کنند اما اقدامات ابتکاری گروه‌های مقاومت تمام این هزینه‌ها را بی‌فایده ساخت. اکنون رژیم صهیونیستی مجبور است موانع جدیدی برای مقابله با اقدامات فلسطینی‌ها طراحی کند.

پذیرش شرایط مقاومت

 سفیر سابق ایران در سوریه در پاسخ به این سؤال که "آیا رژیم صهیونیستی معادله موشکی حماس را می‌پذیرد و به غزه حمله نخواهد کرد؟" گفت: منطقی در رویکرد تل‌آویو قابل پیش‌بینی نیست اما سؤال این است؛ آیا با انجام عملیات نظامی علیه جریان‌های مقاومت، تل‌آویو به نتیجه مطلوب دست خواهد یافت؟ رژیم صهیونیستی می‌تواند شروع‌کننده جنگ باشد ولی معلوم نیست که بتواند نتیجه جنگ را به‌سود خود تغییر دهد.تجربه ثابت کرده هر جنگی که تل‌آویو علیه جریان‌های مقاومت شروع کرده در پایان مجبور شده است، به‌عنوان یک شکست‌خورده، شرایط جریان‌های مقاومتی را برای آتش‌بس بپذیرد، با وجود این، نمی‌توان با قاطعیت گفت که رژیم صهیونیستی وارد جنگ نخواهد شد اما می‌توان به این نکته اشاره کرد که درون جامعه و حتی کابینه صهیونیستی طیفی وجود دارد که مخالف جنگ هستند، نه از بابت اینکه ‌صلح‌طلب هستند بلکه نگران نتایج جنگ هستند.

شرایط نامطلوب تل‌آویو

وی وضعیت رژیم صهیونیستی در غرب آسیا را نامطلوب خواند و گفت: تثبیت حاکمیت در سوریه، شکست گروه‌های تروریستی مورد حمایت رژیم صهیونیستی در منطقه به‌ویژه بلندی‌های جولان، دستاوردهای میدانی محور مقاومت در منطقه و پیروزی حزب‌الله در انتخابات پارلمانی لبنان و...، تمام اینها سبب شده است شرایط جدیدی بر تل‌آویو تحمیل شود که برای رژیم صهیونیستی مطلوب نباشد.

اعمال حاکمیت دمشق

شیبانی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه " شما به تثبیت دولت سوریه اشاره کردید، فکر می‌کنید از بین رفتن گروه‌های تروریستی و حاکمیت دمشق بر کل سوریه چقدر طول خواهد کشید؟" اظهار داشت: حرکت‌های تروریستی موضوعی نیست که قابل قیاس با جنگ‌های کلاسیک باشد. در جنگ‌های کلاسیک هرگاه خاکریز دشمن فرو پاشید، عملاً پیروزی در جنگ رقم خورده است اما گروه‌های تروریستی در لایه‌های مختلف فعالیت دارند و متحرک هستند لذا این امکان وجود ندارد که بگوییم اقدامات تروریستی در سوریه به‌زودی پایان خواهد یافت. چیزی که در اینجا مهم است، اعمال حاکمیت دولت دمشق بر سوریه است. اکنون دولت توانسته بر بیش از 65 درصد از خاک سوریه اعمال حاکمیت کند، بنابراین، گروه‌های تروریستی عملاً دامنه فعالیتشان تنگ شده است.

استمرار اقدامات تروریستی

وی با اشاره به اینکه گروه‌های تروریستی سوریه مورد حمایت بازیگران منطقه‌ای و بین المللی هستند، تصریح کرد: هر لحظه امکان دارد این گروه‌ها مورد بازسازی قرار بگیرند و در گوشه و کنار سوریه عملیات مقطعی و تروریستی انجام دهند، در این شرایط می‌توان گفت اقدامات تروریستی در سوریه استمرار دارد، به‌هرحال، مهم این است که دول سوریه بر بیش از 65 درصد خاک این کشور حاکمیت دارد و فقط سه نقطه در سوریه وجود دارد که این حاکمیت اعمال نمی‌شود. یکی در منطقه "ادلب" است که مجموع گروه‌های تروریستی که در میدان‌های مختلف نبرد وادار به تسلیم شدند، به استان ادلب منتقل شدند. منطقه دیگر در استان "حسکه" و "دیرالزور" است که آن‌هم مورد حمایت آمریکا و جریان‌های کردی است. در این منطقه دولت سوریه به‌غیر از شهر حسکه بر دیگر مناطق استان حسکه کنترل ندارد. منطقه "تنف" آخرین نقطه در سوریه است که تحت حاکمیت دولت دمشق قرار ندارد. در این منطقه آمریکایی‌ها پایگاه نظامی ایجاد کرده و آنجا را به‌اشغال خود در آورده‌اند.

ایستادگی دمشق در عرصه سیاسی

این دیپلمات درباره وضعیت کشورهای حامی گروه‌های تروریستی در سوریه گفت: دفاعی که ارتش سوریه با کمک متحدانش در برابر گروه‌های تروریستی کرد، عملاً وضعیت جدیدی را به دیگر بازیگران سوریه تحمیل کرد و آن این است که حاکمیت دولت دمشق پایدار و ماندگار خواهد بود و دیگر نباید به‌دنبال تغییر حاکمیت در سوریه باشند، این موضوع تثبیت شده است و تقریباً تمام بازیگران بر این اعتراف دارند که دیگر امکان تغییر دولت در سوریه وجود ندارد و اکنون در حال اندیشدن به مرحله بعد هستند. آنها می‌خواهند آن چیزی که در میدان نبرد به دست نیاوردند، در عرصه سیاسی کسب کنند لذا می‌کوشند از طریق فشارهای سیاسی و تغییر معادلات سیاسی و بین المللی به اهداف خود در گفت‌وگوهایی سیاسی برسند. طبیعی است مذاکره دو طرف دارد که یک طرفش دولت سوریه و هم‌پیمانانش قرار دارند. اصولاً همان ایستادگی که دمشق در میدان نبرد داشت، بدون تردید در عرصه سیاسی نیز خواهد داشت. قطعاً دولت دمشق و هم‌پیمانان سوریه آن چیزی که در میدان‌های نبرد توانستند حفظ کنند، حتماً در عرصه سیاسی راحت‌تر می‌توانند از آن دفاع کنند.

استمراربخشی به بحران؛ سناریوی تل‌آویو

سفیر سابق ایران در دمشق با بیان اینکه رژیم صهیونیستی سناریوی استمراربخشی به بحران سوریه را در دستور کار خود قرار داده است، گفت: راه‌حلی که جمهوری اسلامی ایران، روسیه و ترکیه تحت عنوان "مذاکرات آستانه" در حال اجرای آن هستند و نتایج خوبی هم داشته و موفق‌تر از دیگر روندهای سیاسی پیش رفته، رژیم صهیونیستی احساس می‌کند این روند منافع تل‌آویو را تأمین نمی‌کند، به همین دلیل، طرح استمراربخشی به بحران سوریه را در دستور کار خود قرار داده است. این تداوم بحران به‌بهانه‌های مختلف صورت می‌گیرد، مثل ایجاد پایگاه نظامی ایران در سوریه یا تحرکات نظامی مقاومت در این کشور.

ایستادگی دروزی‌ها کنار دمشق

وی در پاسخ به این پرسش "برخی منابع صهیونیستی گفته‌اند تل‌آویو می‌خواهد با استفاده از دروزی‌های سوریه جنگ نیابتی علیه تهران در این کشور راه بیندازد، آیا این موضوع می‌تواند در راستای سناریوی استمراربخشی به بحران سوریه باشد؟" گفت: تل‌آویو بدش نمی‌آید که بحران سوریه را به یک درگیری منطقه‌ای تبدیل کند، این‌که "آیا چنین درگیری به‌سود رژیم صهیونیستی خواهد بود یا نه؟" پرسشی است که مقامات تل‌آویو باید از خودشان بپرسند. نکته بعدی اینکه دروزی‌ها در سوریه موقعیت بسیار ویژه و ممتازی دارند. آنان با جمهوری اسلامی ایران روابط بسیار ویژه‌ای دارند. دروزی‌ها در جریان بحران سوریه تمام‌قد کنار دولت دمشق ایستادند و هزینه‌های سنگینی پرداخت کردند لذا امکان ندارد رژیم صهیونیستی بتواند در طایفه دروزی سوریه نفوذ یا در آن شکاف ایجاد کند. دروزی‌ها رزمندگان پای‌کار و مدافع دولت دمشق هستند و امکان ندارد که آنان مورد سوء استفاده رژیم صهیونیستی قرار بگیرند.

تل‌آویو در بحران سوریه تنهاست

سفیر سابق تهران در دمشق تصریح کرد: تل‌آویو در بحران سوریه به‌شدت تنهاست حتی آمریکا او را در میدان سوریه تنها گذاشته است. این اقدام آمریکا به‌دلیل عدم توانایی واشنگتن در تأثیرگذاری بر تحولات سوریه است حتی کاخ سفید از نتانیاهو خواسته برای حل نگرانی‌های تل‌آویو در تحولات امنیتی سوریه مستقیماً با روسیه وارد مذاکره شود و از این طریق مشکلات امنیتی خود را حل‌وفصل کند. اکنون این پرسش مطرح است؛ آیا رژیم صهیونیستی در معادلات سوریه جایگاهی دارد که بتواند تغییرات ریشه‌ای ایجاد کند و عرصه تحولات این کشور را به‌سود خود تغییر دهد و یک دوره جدیدی از جنگ را شروع کند؟ بنده بسیار بعید می‌دانم زیرا این رژیم هم‌اکنون در شرایط به‌شدت انفعالی قرار دارد و به‌دنبال استحکام‌بخشی در محدوده مرزی است تا بتواند در مقابل تهدیدات ایستادگی کند.

بازیگران جدید در ساختار آینده

وی درباره ساختار سیاسی آینده سوریه گفت: بسیاری از تحلیلگران معتقدند سوریه بعد از بحران با سوریه قبل از بحران کاملاً متفاوت خواهد بود. در سوریه بعد از بحران، شرایط جدیدی به‌وجود می‌آید که شاهد حضور بازیگران جدیدی در مجموعه حاکمیتی، ساختار سیاسی و اجتماعی سوریه خواهیم بود. این موضوع مطلوب مردم و دولت فعلی دمشق است زیرا تنوع و تعدد سیاسی اجتماعی می‌تواند جامعه پویایی را برای سوریه رقم بزند اما درباره سرنوشت معارضان سوری می‌توان گفت که بخشی از آنها دلسوزانه کنار مردم سوریه بودند و حتی هزینه‌هایی نیز پرداخت کرده‌اند. قطعاً آنها جزیی از جامعه سیاسی سوریه آینده خواهند بود و دولت کنونی دمشق نیز به وجود این گونه معارضان اعتراف دارد و با آنها مذاکراتی انجام داده است. در مجموع رویکرد مشترکی بین دو طرف شکل گرفته تا بتوانند برای آینده سوریه تصمیم‌گیری کنند اما معارضانی که عملاً از لباس معارضه خارج و تبدیل به مزدور و تروریست شده‌اند؛ این طیف امکان ورود به ساختار سیاسی آینده سوریه را نخواهند داشت لذا معتقدم افق سیاسی آینده سوریه جدا از تحرکات تروریستی، یک افق نویدبخشی است.

مشارکت در بازسازی

شیبانی در پایان درباره بازسازی سوریه گفت: آمار و ارقام متفاوتی (100 تا 400 میلیارد دلار) از میزان خسارت وارده بر سوریه منتشر شده است البته سوریه دارای منابع طبیعی است و می‌تواند بخش از هزینه‌های بازسازی خود را تأمین کند. طبیعی است که جامعه بین الملل یک سازوکاری را برای بازسازی سوریه پیش‌بینی کند و صندوقی را تأسیس یا بودجه‌ای برای آن تعیین کند. فکر می‌کنم از نگاه دولت سوریه اولویت در مشارکت در بازسازی با کشورهایی است که در طول بحران کنار دولت و ارتش سوریه قرار داشتند یا کشورهایی که در بحران سوریه به‌عنوان یک بازیگر فعال نبودند اما نگران تحولات این کشور بودند و از لحاظ سیاسی از مردم و دولت دمشق حمایت می‌کردند آنها نیز در بازسازی سوریه مشارکت خواهند داشت. ناگفته نماند که این بازسازی در چارچوب یک اصولی خواهد بود که در آینده طراحی می‌شود.

انتهای پیام/*