سقانفارها؛ جایگاهی برای ارادت علوی‌تباران مازنی به سقای کربلا+فیلم


سقانفارها مکانی با حرمت و قداست خاص در کنار تکایا و مساجد برای ارادت علوی‌تباران مازنی در شبهای ماه محرم به سقای کربلا، حضرت ابوالفضل العباس و سالار شهیدان قرار گرفته است.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از مازندران، سقانفارها که به آن سقاتالارها نیز گفته می‌شود در بین مردم مازندران قداست و حرمت خاصی برخوردار است که در کنار مساجد و تکایا احداث شده و از بناهای آیینی، مذهبی این استان است. این مکان مذهبی با معماری خاص و زیبایی بنا شده که سازه اصلی آن از چوب است.

سازه‌های چوبی در دو طبقه و با نمای نقاشی شده رنگارنگ و برجسته بر روی چوب‌ها که هر کدام بیانگر حماسه‌ای از روز عاشورا است.

این بنای چوبی در میان علوی تباران مازنی به عنوان نذر آقا ابوالفضل العباس (ع) و یادآور سقای کربلا در روز عاشورا است، در شب‌های محرم به ویژه هفتم و نهم با برپایی نذورات از سوی اهالی محل به پذیرایی از عزاداران حسینی می‌پردازند.

سقانفارها در بین مردم مازندران و در باورهای دینی علوی‌تبار آن عجین شده که از آن به عنوان مکانی مقدس برای شفاعت خواهی بیماران خود از سقای کربلا استفاده می برند.

از معروف‌ترین سقانفارهای مازندران می‌توان به سقانفار کیجا تکیه در شهر بابل، شیاده و کبریاکلا در اطراف بابل و هندوکلا، زرین کلاه و پاشاکلای آمل نام برد.

کارشناس اداره میراث فرهنگی در حوزه باستان شناسی شهرستان آمل در حاشیه بازدید از سقانفار روستای پاشاکلای بخش دشت سر این شهرستان در گفت و گو با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: سقا به معنای سقای کربلا آب رساندن، تشنگی و آزادگی؛ نفار به معنای بلندی و محل استراحت است که بیشتر در اراضی کشاورزی از نفار و نفار سر استفاده می‌شود؛ بنابراین سقانفار یعنی بنای مذهبی جهت استراحت، گفت و شنودهای مذهبی و نواهای مذهبی در آنجا را می رساند.

حمیدرضا علیزاده با اشاره به اینکه سقانفار پاشاکلا با قدمت چندین ساله در سال 90 با شماه 14737 در فهرست آثار ملی از سوی میراث فرهنگی آمل قرار گرفته است، افزود: بنای معماری این سقانفار در دو طبقه همکف و اول احداث شده که در طبقه‌ی اول ساختار اصلی معماری این سازه چوبی چون درگاه، نعل درگاه، پشت بند یا وابند، شیر سرها و تیرک های افقی و عمودی بر روی سقف و شیروانی را می‌توان دید.

وی با تاکید بر اینکه سازه های چوبی بر مبنای اقلیم و شرایط جغرافیایی مازندران ساخته شده است، افزود: در این استان بناهای مذهبی به خصوص تکایا، مساجد و سقانفارهای زیادی وجود دارد که به شکل چوبی و منقوش شده احداث شده است.

 علیزاده با اشاره به اینکه در امور ساخت سقانفارها با توجه به اعتقادات مردم این شهرستان با موضوعیت خاص مذهبی، پهلوانی و جنگ اهریمن و حتی کوچه قیام زینب کبرا نقاشی شده است، گفت: بر اساس بررسی‌های میدانی و آثار نقوش موجود استاد این سقانفارها مرحوم "عباس نجار نوایی" به عنوان سازنده اصلی این بناهای مذهبی یاد می شود که وجود تصویرش بر روی چند سازه های چوبی این سقانفارها نیز مشاهده شده است.

این کارشناس میراث فرهنگی از وجود شش سقانفار پابرجا و ایستاده و بدون تعریف در معماری شهرستان آمل خبر داد و گفت: از این تعداد سه سقانفار در روستاهای پاشاکلا، هندوکلا و نجار محله در ردیف آثار ملی میراث فرهنگی شهرستان قرار گرفته و پرونده سه سقانفار روستاهای ساییج محله، کرچک و مهدی خیل آماده و به زودی جهت قرار گرفتن فهرست آثار ملی معنوی استان ارسال می‌شود.

انتهای پیام/ش