گفتگو| تحلیل آصفی از تلاش اخیر دولت آمریکا برای بازگشت به برجام

به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم، با نزدیک شدن به موعد رفع بخشی از تحریم‌های تسلیحاتی ایران در ماه اکتبر سال جاری میلادی مقامات آمریکا به‌ویژه مایک پامپئو، وزیر خارجه این کشور به تکاپو افتاده‌اند تا مانع این اتفاق شوند، در همین راستا روزنامه نیویورک تایمز اخیراً در گزارشی نوشت که پامپئو به‌دنبال مسیر و راه‌حلی است که اعلام کند آمریکا به‌لحاظ حقوقی هنوز در برجام است، تا بدین ترتیب خود دست به کار شود و با استفاده از بند 36 و 37 برجام، کار برجام را یک‌سره کند و رفع تحریم‌های تسلیحاتی و قطعنامه 2231 را به محاق ببرد، اما با توجه به خروج رسمی آمریکا از برجام بسیاری از کارشناسان تلاش آمریکا برای تحقق این مسئله را غیرممکن و صرفاً اقدامی تبلیغاتی ارزیابی می‌کنند.

حمیدرضا آصفی سخنگوی وزارت امور خارجه دولت اصلاحات در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم، درباره ادعای اخیر دولت آمریکا مبنی بر امکان فعال‌سازی مکانیزم ماشه و بازگرداندن تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل گفت: در وضعیتی که  چند ماهی بیشتر به انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا زمان باقی نمانده، تنها امید ترامپ این بود که اوضاع اقتصادی این کشور را سامان و با افزایش رشد اقتصادی علاوه بر درآمدزایی، بیکاری در این کشور را نیز کاهش دهد.

وی افزود: علت تمرکز ترامپ بر مسائل اقتصادی این بوده که تمامی اقدامات دولت او در این سالها در زمینه سیاست خارجی با شکست مواجه شده  که مهمترین نشانه شکست او در این عرصه  نیز تنها شدن آمریکا در عرصه‌های بین‌المللی است مسئله‌ای که در دهه‌های اخیر هیچ‌گاه تا این حد سابقه نداشته است.

آصفی خاطرنشان کرد: هنر اوباما در 8 سال قبل از ریاست جمهوری ترامپ این بود که با یک دیپلماسی فعال توانست حول موضوعات مختلف به‌نفع سیاست‌های آمریکا اجماع‌سازی کند، به‌طور مثال دولت اوباما در زمان شیوع بیماری ابولا از آنجا که با اروپایی‌ها و سایر کشورها رابطه خوبی داشت توانست کمپینی مشترک را به‌راه بیندازد، اما دولت فعلی آمریکا به‌دلیل تکبر، خودشیفتگی و تک‌روی‌های  ترامپ که مصداق بارز آن را در خروج این کشور از معاهده‌های بین‌المللی چون معاهده پاریس و برجام و همچنین اقدام به کشیدن دیوار سراسری در مرز مشترک آمریکا با مکزیک، بستن تعرفه‌های مختلف بر کالاهای اروپایی و چینی بروز و ظهور کرده، این روزها به‌عنوان عنصری ناسازگار در سطح دنیا شناخته می‌شود که همین مسئله منجر به از دست رفتن مقبولیت آمریکا در سطح دنیا می‌شود.

سخنگوی اسبق وزارت خارجه یادآور شد: البته باید این نکته را مورد تأکید قرار داد که اوج شکست سیاست خارجی آمریکا در ماجرای تحریم‌های حداکثری علیه ایران بود. ترامپ با وضع این تحریم‌ها بر این باور بود که قادر است ایران را بار دیگر پای میز مذاکره بنشاند و فارغ از نتیجه این مذاکره بتواند از آن به‌عنوان اهرمی تبلیغاتی برای انتخابات 2020 استفاده کند، اما در صحنه میدانی نتیجه‌بخش نبودن این سیاست تبدیل به پاشنه آشیل او در زمینه سیاست خارجی شده است.

وی ادامه داد: ترامپ تصور می‌کرد که دستاوردهای  اقتصادی در داخل و خارج آمریکا برای او سکوی پرتابی برای انتخابات آتی ریاست جمهوری می‌شود، اما شیوع ویروس کرونا در دنیا و افزایش تصاعدی مبتلایان این ویروس در آمریکا که دولت ترامپ را به‌عنوان ضعیف‌ترین دولت در کنترل این بیماری معرفی کرد نشان داد که دولت آمریکا در بحران‌های جدی قادر به مدیریت اوضاع نیست.

این کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: در چنین شرایطی که ترامپ روز به روز در حال تجربه فشار جدیدی است و از سوی دیگر نیز سیاست خارجی او در قبال ایران نتیجه مطلوب او یعنی کشیدن ایران پای میز مذاکره را به‌همراه نداشته، ترامپ در تلاش است با توسل به اهرم‌های مختلف به‌نوعی آبروی ازدست‌رفته خود را احیا کند و در همین راستا با علم به این‌که تحریم‌های تسلیحاتی ایران در پاییز سال جاری به پایان خواهد رسید مترصد این است که با طرح ادعاهای بی‌اساس این موضوع را  به شورای امنیت سازمان ملل ببرد.

آصفی با تأکید بر اینکه آمریکا نه به‌لحاظ حقوقی و نه سیاسی امکان انتقال پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل را ندارد، تصریح کرد: آقای ترامپ در این دو سال که به‌شکل رسمی از برجام خارج شده بارها اعلام کرده که برجام ضعیف‌ترین قرارداد برای آمریکا بوده و به همین دلیل او از این توافقنامه خارج شده است، بنابراین این مسئله از اساس غیرممکن است که یک کشور با خروج از یک معاهده، هم تعهدات خود ذیل این معاهده بین‌المللی را زیر پا بگذارد و هم به‌دنبال پیشبرد منافع خود در آن باشد.

وی ادامه داد: ضمن اینکه دولت آمریکا علاوه بر خروج از برجام، در این دو سال دیگر کشورها را نیز از همکاری با ایران برحذر داشته است و در چنین شرایطی امروز قصد دارد که از امکانات موجود در برجام به‌نفع خود استفاده کند که این خواسته نابجا حتی با واکنش کشورهای اروپایی نیز مواجه شده است و مقامات این کشورها به‌صراحت اعلام کرده‌اند که آمریکا به‌علت خروج رسمی از برجام امکان استفاده از بندهای مندرج در این توافقنامه را ندارد.

سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه عنوان کرد: تصور بنده این است که هدف دولت آمریکا از طرح چنین ادعایی علاوه بر ایجاد جو تبلیغاتی برای استفاده‌های داخلی، با هدف ایجاد جوی روانی است تا پس از لغو تحریم‌های تسلیحاتی، دیگر کشورها جرئت دادوستد مشروع در حوزه تسلیحاتی را با ایران نداشته باشند، اقدامی که در حوزه اقتصادی نیز در ماجرای برجام صورت داد و علی‌رغم اینکه بانک‌های بین‌المللی بر اساس برجام باید با ایران کار می‌کردند و نفت ایران نیز به‌شکل آزادانه به فروش می‌رسید اما شاهد بودیم که در عمل شرکت‌های خارجی تحت فشار دولت آمریکا از تجارت با ایران صرف‌نظر کردند.

آصفی تصریح کرد: تحولات اخیر دو مسئله را به اثبات رساند؛ مسئله اول اینکه آمریکا در سیاست‌های خود شکست خورده است و دوم اینکه مقاومت جواب می‌دهد و ما قادریم با اتکا به ظرفیت‌های داخلی بحران‌ها را با موفقیت پشت‌سر بگذاریم.

وی ادامه داد: ایران در بحث مقابله با ویروس کرونا با وجود تمامی تحریم‌ها توانست عملکرد قابل قبولی داشته باشد که علت اصلی آن احساس مسئولیت مردم و تاب‌آوری اجتماعی ایران به‌واسطه تحریم‌های 40 سال گذشته بود و از سوی دیگر حاکمیت نیز توانست از تجربه مدیریت خود در شرایط سخت که نمونه آن را در جنگ 8ساله داشت، استفاده و همه‌گیری ویروس کرونا را به‌خوبی مدیریت و کنترل کند.

این کارشناس مسائل بین‌الملل با تأکید بر اینکه "هرچه به موعد انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نزدیک شویم باید شاهد افزایش چنین رفتارهای غیرمتعارف و پوپولیستی از سوی ترامپ باشیم"، اضافه کرد: در چنین فضایی دستگاه دیپلماسی کشورمان علاوه بر اینکه باید از ظرفیت‌های رسانه‌ای حداکثر استفاده را ببرد، باید سطح روابط با کشورهای دوست و هم‌پیمان خود را نیز افزایش دهد، همچنین لازم است مذاکرات مستمری با اعضای دائم و غیردائم شورای امنیت سازمان ملل داشته باشد و به آنها این را یادآور شود که این بی‌عملی آنها بوده که منجر به گستاخی و تکروی این روزهای  آمریکا در صحنه روابط بین‌الملل شده است.

انتهای پیام/+