به گزارش خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگاران پویا؛ آذرماه سال 90 بود که دانش سنتی "لنجسازی و دریانوردی با لنج در خلیج فارس" نزد سازمان جهانی یونسکو به نام ایران به ثبت رسید و تمام کشورهای جهان به داشتن چنین اثری در تاریخ بشریت افتخار کردند اما پس از گذشت 9 سال، در 24 آذر ماه سال 99 در جلسه هیئت دولت، مصوبه امحای شناورهای چوبی و فایبرگلاس و جایگزینی آن با شناورهای مدرن و جدید تصویب شد.
در این مصوبه آمده: هیئت وزیران برنامه جایگزینی شناورهای سنتی تجاری (چوبی و فایبرگلاس) با ظرفیت کمتر از 50 تن (لنج تجاری) را با هدف حذف ابزار قاچاق کالا از دریا، انتقال فعالیتهای غیررسمی به رسمی و تجاری، رونق فعالیتهای کشتیسازی داخلی و خدمات تعمیر و نگهداری آنها و نیز افزایش ایمنی دریایی، به تصویب رساند.
تصویب چنین طرحی در سایه ناآگاهی و عدم درک صحیح برخی از مسئولان دولتی گذشته نسبت به چگونگی پاسداری از آثار فرهنگی و تمدنی ایران زمین، باعث شده است این مفاخر در معرض فراموشی و حتی بعضاً زوال و نابودی قرار بگیرد.
در همین راستا مصطفی پورعلی، مدیرکل دفتر ثبت آثار وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ضمن ارائه توضیحاتی در خصوص ثبت آثار فرهنگی در فهرستهای مختلف یونسکو و اهمیت موضوع پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس جهانی، نسبت به برخی از مصوبات و تصمیمات دولتی که در این خصوص بیش از پیش ایجاد مشکل میکند انتقاد کرد.
وی ضمن احصای فهرستهای یونسکو برای ثبت عناصر فرهنگی که شامل فهرست معرف، فهرست میراث در خطر، فهرست پاسداری خوب است، گفت: زمانی که هنری در فهرست پاسداری خوب به ثبت میرسد در واقع بیانگر این موضوع است که عنصر مربوطه به صورت توأمان هم قابلیت ثبت در فهرست معرف را داشته و همچنین مجموعه اقداماتی که در راستای پاسداشت و ترویج آن عنصر انجام شده به تأیید و ثبت یونسکو رسیده است؛ لذا میتواند الگوی خوبی برای سایر کشورها به جهت پاسداری و ترویج عنصر ثبت شده باشد.
مدیرکل دفتر ثبت آثار، پاسداشت از میراث فرهنگی ناملموس را موضوع بسیار مهمی دانست و اهمیت آن را از ثبت عناصر در فهرست جهانی یونسکو افضل عنوان کرد و تصریح کرد: اساساً هدف از ثبت آثار و عناصر فرهنگی ملموس و ناملموس حفاظت و پاسداری است.
به اعتقاد این مقام مسئول، همواره از دهههای قبل دولت با بیتوجهی و عدم عملکرد مناسب در راستای حفاظت و پاسداشت از میراث فرهنگی ناملموس و حتی ناملموس، در صورت بروز مشکل مانند حریق و یا تخریب جزئی برای اثر مرتبط به جای برطرف کردن خسارت وارده و احیا آن، سریعاً مصوبه تخریب آن را صادر میکرد. به عبارتی دولت به جای حل مسائل موجود اقدام به پاک کردن صورت مسئله میکرد.
پورعلی با اشاره به پرونده ثبت جهانی "لنجسازی و دریانوردی در خلیج فارس" در فهرست میراث در خطر بیان کرد: این عنصر نیازمند پاسداری و حمایت ویژه است، هرچند متأسفانه مصوبه دولت پیشین مبنی بر امحا لنجهای سنتی و فایبرگلاس و جایگزینی آن با شناورهای مدرن و جدید در سال 1399 که موجب آن شناورهای سنتی و چوبی که دانش و مهارت ساخت آنها در فهرست میراث ناملموس یونسکو به ثبت رسیده بود تا 5 سال آینده امحا شوند، موجبات ایجاد نگرانیهای جدی شده است و تقاضای ما از همان زمان، بازنگری دولت در این مصوبه بوده و هست.
بنا به گفته وی، به دنبال تشکیل جلسهای مبنی بر تشریح ابعاد فنی مصوبه مذکور در سازمان بنادر و کشتیرانی، ضمن بیان دغدغهها و مسائلی که منجر به تصویب این مصوبه در دولت پیشین شده بود، این اقدام غیر کارشناسی و تهدید جدی برای پاسداشت و حفاظت از این اثر هویتساز عنوان شد.
مدیرکل دفتر ثبت آثار، بهانههای ارائه شده در خصوص امحای لنجهای سنتی مبنی بر خطرساز بودن استفاده از آنها را غیرقابل پذیرش عنوان کرد و خاطرنشان کرد: این در حالی است که برخی از کشورهای جنوب خلیج فارس در مسائلی مشابه همین موضوع، در اقدامی سازنده دست به تعمیر و احیای لنجهای خود زدند و یا حتی در شهر ونیز با وجود گذشت سالیان بسیار دور در کنار بهکارگیری از قایقهای جدید همچنان از قایقهای سنتی خود هم استفاده میکنند.
معرفی بیشتر میراث فرهنگی با راهاندازی "نهضت جادهای"
انتهای پیام/