به گزارش خبرگزاری تسنیم از هرمزگان، استان هرمزگان، با سواحل گسترده، جزایر مرجانی و خلیج فارس پهناور، یکی از مهم‌ترین زیستگاه‌های دریایی و ساحلی ایران به شمار می‌آید. این استان نه تنها منبعی حیاتی برای تأمین معیشت جوامع محلی و اقتصاد دریایی است، بلکه مجموعه‌ای از تالاب‌های بین‌المللی را در دل خود جای داده که نقش کلیدی در حفظ تنوع زیستی، کنترل تغییرات اقلیمی و پایداری اکوسیستم‌های ساحلی دارند. در این میان، اهمیت تالاب‌ها به حدی است که بسیاری از آن‌ها در کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده و به عنوان مناطق حفاظت‌شده بین‌المللی شناخته می‌شوند.

تالاب شیدور؛ تنها آبسنگ مرجانی حفاظت‌شده ایران

یکی از شاخص‌ترین تالاب‌های هرمزگان، تالاب بین‌المللی شیدور است. جزیره‌ای مرجانی، غیرمسکونی و کم‌نظیر که در شمال خلیج فارس واقع شده و تنها آبسنگ مرجانی حفاظت‌شده ایران محسوب می‌شود. شیدور زیستگاه پرستوهای دریایی، عقاب ماهیگیر و لاک‌پشت پوزه‌عقابی است و اهمیت آن نه تنها در تنوع زیستی بلکه در نقش اکولوژیک آن در تنظیم اکوسیستم‌های دریایی خلیج فارس است. کارشناسان محیط‌زیست معتقدند که حفاظت از این جزیره مرجانی می‌تواند به کاهش تخریب‌های زیستگاه‌های دریایی و جلوگیری از کاهش جمعیت گونه‌های آسیب‌پذیر کمک کند.

رود شور، شیرین و میناب؛ تالابی با جنگل‌های مانگرو و پرندگان مهاجر

در شرق بندرعباس، تالاب بین‌المللی رود شور، شیرین و میناب واقع شده است. این تالاب، علاوه بر داشتن جنگل‌های مانگرو که نقش حفاظتی در برابر فرسایش ساحلی و بالا آمدن سطح آب دارند، محلی برای زمستان‌گذرانی پرندگان آبزی از جمله پلیکان پاخاکستری و گیلانشاه بزرگ است. حضور این گونه‌های مهاجر نشان‌دهنده اهمیت تالاب در شبکه جهانی مهاجرت پرندگان است و هرگونه تخریب یا کاهش سطح آب می‌تواند اثرات گسترده‌ای بر جمعیت این پرندگان داشته باشد.

حرای خورخوران؛ اکوسیستم منحصر به فرد جنگل‌های حرا

میان بندر خمیر و جزیره قشم، تالاب بین‌المللی حرای خورخوران گسترده‌ترین اکوسیستم جنگلی حرا در ایران را در خود جای داده است. این تالاب محل زندگی دلفین‌ها، لاک‌پشت‌ها و پرندگان کمیاب است و اهمیت زیست‌محیطی آن فراتر از زیبایی طبیعی است. جنگل‌های حرا با جذب دی‌اکسیدکربن و حفظ خاک‌های ساحلی، نقش مهمی در مقابله با تغییرات اقلیمی و حفاظت از سواحل دارند. تحلیل‌های کارشناسان نشان می‌دهد که هرگونه فشار انسانی مانند برداشت غیرمجاز چوب حرا یا تغییر کاربری زمین‌های اطراف می‌تواند کل اکوسیستم را تهدید کند و تعادل طبیعی آن را بر هم بزند.

دلتای رود حرا–رودگز؛ تنوع گیاهی و پرندگان شکاری

تالاب بین‌المللی دلتای رود حرا–رودگز، واقع در میان سیریک و جاسک، از نظر گیاهی و جانوری بسیار منحصربه‌فرد است. تنها منطقه‌ای که دو گونه گیاهی حرا و چَندَل در کنار هم رشد می‌کنند و میزبان پرندگان شکاری نظیر عقاب دم‌سفید و پلیکان پاخاکستری است. تحلیل اکولوژیک این تالاب نشان می‌دهد که تنوع گیاهی و جانوری آن می‌تواند به عنوان شاخص سلامت اکوسیستم‌های ساحلی در خلیج فارس مورد استفاده قرار گیرد.

گابریک و جاسک شرقی–غربی؛ زیستگاه دلفین‌ها و ماهیان ارزشمند

در شرق و غرب جاسک، مجموعه تالاب‌های گابریک و جاسک با سه منطقه حفاظت‌شده، جنگل‌های مانگرو، دلفین‌ها، لاک‌پشت‌های دریایی و ماهیان ارزشمندی مانند هامور و سپرماهی، یک اکوسیستم کامل و متنوع را شکل داده‌اند. این مناطق علاوه بر اهمیت زیست‌محیطی، ظرفیت بالایی برای پژوهش‌های دریایی، اکوتوریسم و اقتصاد پایدار جوامع محلی دارند.

تالاب‌های هرمزگان نه تنها زیستگاه گونه‌های نادر هستند، بلکه به دلیل نقش حیاتی در کنترل سیلاب‌ها، ذخیره آب، حفاظت از خاک و کاهش اثرات تغییرات اقلیمی، اهمیت استراتژیک دارند. با این حال، فشارهای انسانی، آلودگی‌های دریایی، برداشت غیرمجاز منابع و تغییر کاربری زمین‌های اطراف تهدیدی جدی برای این اکوسیستم‌ها محسوب می‌شود. کارشناسان بر این باورند که حفاظت فعال، مدیریت یکپارچه و آموزش جوامع محلی می‌تواند این تالاب‌ها را به پایگاه‌های علمی، گردشگری پایدار و اقتصادی ارزشمند تبدیل کند.

در مجموع، تالاب‌های هرمزگان نشان می‌دهند که چگونه تعامل میان انسان و طبیعت می‌تواند زمینه توسعه پایدار و حفظ میراث طبیعی را فراهم آورد. این مناطق نه تنها نگین‌های سبز خلیج فارس هستند، بلکه نبض زندگی دریایی و ساحلی ایران را در خود جای داده‌اند و حفظ آن‌ها مسئولیتی ملی و جهانی محسوب می‌شود.

انتهای پیام/