نساجی فردوس در آستانه ورشکستگی؛ دو دهه تلاش برای اشتغال

به گزارش خبرگزاری تسنیم از فردوس، صنعت نساجی ایران یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین صنایع کشور است که با ایجاد ارزش افزوده بالا و اشتغال قابل توجه، نقش مهمی در اقتصاد ملی دارد. کارخانه نساجی فردوس، واقع در شهرستان فردوس استان خراسان جنوبی، نمونه‌ای موفق از سرمایه‌گذاری بومی و مشارکت مردمی در صنعت نساجی است که بیش از دو دهه فعالیت مستمر آن را می‌توان شاهدی بر ظرفیت‌های این صنعت در مناطق محروم دانست. این کارخانه با ایجاد فرصت‌های شغلی گسترده، نقش مهمی در رونق اقتصادی منطقه ایفا کرده است با این حال مشکلات نقدینگی، زیرساخت‌های قدیمی و مسائل مدیریتی و مالیاتی، استمرار فعالیت آن را با تهدید جدی مواجه کرده است.

آغاز صنعتی مردمی در قلب فردوس

سررشته و آغاز صنعت نساجی و برند «نساجی فردوس» به بیش از دو دهه قبل بازمی‌گردد؛ زمانی که گروهی از سهامداران بومی با سرمایه‌های خود و انگیزه ایجاد اشتغال، زمین و تجهیزات اولیه را فراهم کردند و پایه‌گذاری کارخانه را آغاز کردند. این سرمایه‌گذاری مردمی، نمونه‌ای کم‌نظیر از مشارکت و همت محلی است که توانسته نه تنها یک واحد تولیدی راه‌اندازی کند بلکه به یکی از کانون‌های اصلی اشتغال در شهرستان فردوس تبدیل شود.

در سال 82 پس از چند سال آماده‌سازی و نصب دستگاه‌های ریسندگی کارخانه رسماً فعالیت خود را آغاز کرد. ماشین‌آلات این کارخانه که بیشتر آن‌ها از نخستین روزهای تأسیس نصب شده‌اند هنوز فعال هستند و با وجود گذشت بیش از 20 سال از شروع فعالیت آن‌ها چرخه تولید به‌طور مستمر جریان دارد. بسیاری از نخستین کارگران کارخانه اکنون به مرحله بازنشستگی رسیده‌اند اما تجربه و دانش آن‌ها به آموزش نیروی جدید و ارتقای کیفیت تولید کمک شایانی کرده است.

اهمیت اشتغال و نقش اقتصادی کارخانه

به گفته علی حوروی، رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان فردوس این کارخانه یکی از مهم‌ترین واحدهای صنعتی شهرستان است و هم‌اکنون بیش از هزار نفر همراه با خانواده‌هایشان از طریق این کارخانه نان می‌خورند و این واحد صنعتی بزرگترین مرکز اشتغال شهرستان و حتی منطقه محسوب می‌شود. این واحد صنعتی نه تنها در حوزه اشتغال مستقیم بلکه در ایجاد فرصت‌های شغلی غیرمستقیم نیز نقش بسزایی داشته است. کارگران و پرسنل آموزش‌دیده این کارخانه، با مهارت‌های تخصصی خود می‌توانند در سایر صنایع نساجی و تولیدی کشور نیز فعالیت کنند، امری که ارزش افزوده انسانی و اقتصادی قابل توجهی ایجاد می‌کند.

مشکلات نقدینگی و تأمین مواد اولیه

یکی از مهم‌ترین چالش‌های نساجی فردوس، کمبود سرمایه در گردش و تأمین مواد اولیه است. سید رحیم شکوری، مدیر کارخانه و فوق لیسانس مهندسی تکنولوژی از دانشگاه امیرکبیر در این باره به اهالی رسانه خراسان جنوبی که در قالب تور رسانه‌ای به فردوس سفر کرده و اولین مقصدشان هم این کارخانه بود توضیح داد برای تأمین مواد اولیه، پرداخت حقوق پرسنل و پوشش هزینه‌های جاری، کارخانه نیازمند حدود 500 میلیارد تومان سرمایه در گردش است. پنبه که اصلی‌ترین ماده اولیه تولید ما است در فصل مهر و آبان برداشت می‌شود و خرید آن در زمان مناسب، کیفیت تولید را تضمین می‌کند.

وی ادامه داد: با وجود محدودیت‌های مالی، محصولات کارخانه شامل لباس زیر مردانه، تیشرت، مانتوهای پنبه‌ای و همچنین باند و گاز پزشکی با کیفیت بالا تولید و به بازار عرضه می‌شوند. حتی در شرایط دشوار اقتصادی کارخانه توانسته سطح تولید خود را حفظ کند و محصولاتی با استانداردهای ملی و صادراتی ارائه دهد.

شکوری به وابستگی صنعت نساجی به سایر صنایع اشاره کرد: نساجی با کشاورزی، دامداری و پتروشیمی ارتباط مستقیم دارد. برای مثال پنبه‌ای که در مزرعه کیلویی 50 تومان قیمت دارد با تبدیل شدن به لباس کیلویی یک تا دو میلیون تومان ارزش پیدا می‌کند. این زنجیره ارزش افزوده، اهمیت سرمایه‌گذاری و حمایت از صنعت نساجی را روشن می‌کند.

کاهش تولید پنبه و واردات مواد اولیه

وی افزود: تولید پنبه در ایران کاهش چشمگیری داشته است از تولید سالانه 300 هزار تن در گذشته، اکنون به 60 تا 70 هزار تن رسیده است. پیش‌تر پنبه از ازبکستان وارد می‌شد اما اکنون واردات آن به تاجیکستان محدود شده است. تولید پلی‌استر نیز که پیش‌تر وابسته به نفت و واردات بود، اکنون به اندازه نیاز داخلی انجام می‌شود. این محدودیت‌ها بر قیمت تمام شده محصولات و توانایی کارخانه در رقابت با تولیدات خارجی تأثیر مستقیم دارد. بازارهای چینی و هندی با نیروی کار ارزان و تولید گسترده، رقابت با تولیدات داخلی را دشوار کرده‌اند. حتی محصولاتی مانند چادر که قابلیت تولید آن در ایران وجود دارد، عمدتاً وارداتی هستند.

مشکلات برق و زیرساخت‌های انرژی

یکی دیگر از چالش‌های اساسی نساجی فردوس تأمین برق پایدار برای خطوط تولید است. حوروی رئیس اداره صمت شهرستان فردوس در این باره گفت: مصرف برق کارخانه حدود 2 مگاوات است اما پیش‌تر به دلیل مدیریت از راه دور و محدودیت‌های مرکز در تابستان با قطعی‌های مکرر مواجه می‌شدند. با پیگیری استاندار و بازدید مسئولان استانی، هماهنگی لازم انجام شد و اکنون قطعی‌ها به حداقل رسیده است.

وی ادامه داد: زمین لازم برای احداث نیروگاه خورشیدی با ظرفیت 5 مگاوات پیش‌بینی شده و خط برق آماده اتصال است. معاون وزیر و مهندس شیخ قول داده‌اند در صورت همکاری، تسهیلات لازم برای احداث نیروگاه فراهم شود. این نیروگاه می‌تواند 2 مگاوات مصرف کارخانه را تأمین کرده و مازاد آن را به شبکه تحویل دهد.

شکوری مدیر کارخانه نیز گفت: کارخانه قبلاً سرمایه‌گذاری 6 میلیارد تومانی برای نصب نیروگاه خورشیدی از منابع خود انجام داده است تا مصرف برق پایدار تأمین شود. این اقدام باعث کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری خطوط تولید شده است.

برنامه توسعه و نوسازی خطوط تولید

حوروی رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان فردوس درباره توسعه کارخانه گفت: خط تولید که بیش از 20 سال است فعال است نیازمند بازسازی و نوسازی است. معاون وزیر قول 10 میلیون دلار برای ورود ماشین‌آلات جدید و 200 میلیارد تومان برای سرمایه در گردش و خرید مواد اولیه داده‌ است. علاوه بر این با پیگیری استاندار 50 میلیارد تومان تسهیلات به کارخانه اختصاص یافته است.

وی همچنین به مشکلات مالیاتی و جرایم قبلی کارخانه اشاره کرد: با توجه به شرایط منطقه و دوری شهرستان از مرکز استان، مشکلات مالیاتی و جرایم برای کارخانه ایجاد شده بود. بر اساس مصوبه‌های جدید، مالیات به صورت اقساط 36 ماهه پرداخت می‌شود و جرایم بخشیده خواهد شد.

اشتغال، آموزش و آینده صنعت نساجی

سید رحیم شکوری مدیرکارخانه بر اهمیت آموزش نیروی کار و بهره‌گیری از تجربه کارگران تأکید کرد: در حال حاضر بیش از 200 نفر در کارخانه مشغول به کار هستند و بسیاری از پرسنل از صفر آموزش دیده‌اند. این آموزش و تجربه باعث شده کیفیت تولید در بالاترین سطح باقی بماند و کارخانه توان رقابت در بازارهای داخلی و حتی بین‌المللی را داشته باشد.

وی افزود: با سرمایه‌گذاری 10 میلیون دلاری می‌توان یک ریسندگی جدید راه‌اندازی کرد. این اقدام نه تنها تولید و اشتغال را افزایش می‌دهد، بلکه ظرفیت صادرات محصولات نساجی ایران را نیز تقویت می‌کند. کارخانه نساجی فردوس مجموعه‌ای مردمی است و هر حمایت از آن، به معنای حمایت از اشتغال و توسعه اقتصادی شهرستان است.

حمایت مسئولان و نگاه به آینده

بازدید اخیر مسئولان استانی و معاون وزیر از کارخانه، نوید اقدامات مثبت برای توسعه و نوسازی خطوط تولید را داده است.

حوروی رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان فردوس گفت: طرح توسعه 20 ساله کارخانه که بیش از 30 سال پیش آغاز شده، با حمایت مسئولان به بهره‌برداری خواهد رسید و برای 170 نفر اشتغال مازاد ایجاد می‌کند. همچنین مشکلات بازنشستگی و اصلاح عناوین شغلی کارگران در حال پیگیری است و با تأمین تسهیلات و سرمایه در گردش، کارخانه می‌تواند تولید خود را به شکل کامل ادامه دهد.

وی افزود: این کارخانه بزرگترین واحد صنعتی شهرستان است و سهم آن در اشتغال، آموزش و توسعه منطقه بی‌بدیل است. حمایت مالی و سیاست‌های مناسب می‌تواند مسیر پیشرفت نساجی فردوس را تضمین کند و نمونه‌ای موفق از صنعت بومی در ایران باشد.

نساجی فردوس نمونه‌ای روشن از سرمایه‌گذاری مردمی و اهمیت صنایع بومی در ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی است. با وجود بیش از دو دهه فعالیت مستمر و تولید محصولات با کیفیت، مشکلات نقدینگی، تأمین مواد اولیه، نوسازی خطوط تولید و زیرساخت‌های انرژی، استمرار فعالیت کارخانه را تهدید می‌کند. بازدید مسئولان و وعده‌های حمایتی برای سرمایه‌گذاری و تأمین تسهیلات می‌تواند نقطه عطفی در مسیر توسعه این واحد صنعتی باشد و نشان دهد که حمایت دولت و بخش خصوصی از صنایع بومی می‌تواند چرخه تولید و اشتغال را در مناطق محروم کشور تضمین کند.

نساجی فردوس، با سابقه دو دهه فعالیت، بیش از هزار نفر را به‌طور مستقیم و غیرمستقیم درگیر کرده و با تأمین سرمایه در گردش و بازسازی خطوط تولید، می‌تواند مسیر رشد و توسعه خود را تضمین کند؛ امری که نه تنها برای شهرستان فردوس بلکه برای کل استان خراسان جنوبی از اهمیت بالایی برخوردار است.

انتهای پیام/ 258