به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرحند، در روز جهانی معلولان (12 آذر) خبرنگار تسنیم طی چند ساعت گشتزنی در نقاط مختلف بیرجند از پیادهراه فرزان و چهارراه پاسداران تا خیابان مدرس، میدان قدس و مقابل مراکز درمانی با چند فرد دارای معلولیت گفتوگو کرد. روایتهای واقعی آنها از نبود تاکسی ویلچربر، رمپهای غیراستاندارد، اتوبوسهای غیرمناسبسازیشده و پیادهروهای پرخطر، تصویری دقیق و تلخ از شهری ارائه میدهد که هنوز برای تردد این قشر «آماده» نیست.
پیادهراه فرزان؛ مسیرهایی با ظاهر زیبا اما باطن دشوار
نخستین گفتوگو با جوانی ویلچرنشین در پیادهروی پیامبر اعظم (ع) انجام شد؛ جایی که اغلب شهروندان آن را بهعنوان یکی از زیباترین مسیرهای شهری میشناسند، اما برای او یکی از سختترین نقاط بود.
محمد گفت: خیلی از جاها فقط برای عکس گرفتن خوباند، نه برای استفاده. شیبها استاندارد نیست، سنگفرشها تکان شدید میدهد و برخی ورودیها با موتورها بسته شده است.
وی با بیان اینکه بارها بهخاطر نبود مسیر مناسب، مجبور شده ویلچر را از داخل خیابان حرکت دهد؛ خیابانی که البته طراحیاش نیز هیچ توجهی به عبور معلولان ندارد و درحالیکه مردم قدمزنان و آرام از کنار مغازهها عبور میکردند این جوان مسیر چندمتری را با فشار زیاد و اضطراب پشت سر میگذارد.
چهار راه پاسداران؛ شکاف عمیق میان نیاز و امکانات
در مسیر چهارراه پاسداران دانشجوی دختر ویلچرنشینی دیده شد که با ویلچر برقی در حال عبور از مسیر دانشگاه به سمت خوابگاه بود. روایت او بُعد دیگری از سختیها را روشن کرد: مسیر دانشگاه تا خوابگاه برای بقیه ده دقیقه است برای من نیم ساعت. هرجا سنگفرش خراب باشد یا رمپ غیراستاندارد مجبورم مسیر را عوض کنم. گاهی هم از ترس موتورهایی که از پیادهرو رد میشوند، توقف میکنم.
وی ادامه داد: بزرگترین مشکلم نبود مسیرهای پیوسته است؛ یعنی رمپهایی که به هیچ رمپ دیگری متصل نیستند. حتی نمی توانم از اسنپ استفاده کنم. تا ماشین درخواست میکنم و پیام "ویلچری هستم" را مینویسم اکثر رانندهها حذف سفر را انتخاب میکنند و برای سوار شدن به اتوبوس هم همین چالش را دارم.
مقابل درمانگاهها؛ خانوادههایی که هر بار نگران «حمل ویلچر» هستند
مادر کودکی که دچار معلولیت حرکتی است گفت: برای هر جلسه فیزیوتراپی باید دو نفر پیدا کنیم تا ویلچر را بلند کنند. تاکسیها امکان حمل ویلچر را ندارند. رانندهها هم عموماً ناراضیاند و گاهی حتی قبول نمیکنند.
وی با بغض ادامه داد: بچهام درد دارد اما ما برای رفتوآمد بیشتر از درمان اذیت میشویم. این روایت نشان میدهد نبود تاکسی و ون ویلچربر فقط مشکل حملونقل نیست؛ مشکل سلامت و درمان است.
مردی میانسال که با عصا تردد میکرد منتظر اتوبوس بود. اما وقتی اتوبوس رسید نتوانست سوار شود. رضایی عنوان کرد: پلههای اتوبوس خیلی بلند است. راننده و مسافران چند بار کمکم کردند، اما دیگر خجالت میکشم. بیرجند حتی یک مسیر اتوبوس با رمپ مناسب ندارد. برای رفتوآمدهای کاری ناچار شده هزینه ماهانهاش را دو برابر کند و از تاکسیها استفاده کند.
در میدان قدس، زن سالمندی که از ویلچر دستی استفاده میکرد گفت: غلتیدن چرخها روی موزاییکهای لق و شکسته باعث درد شدید در دستها و کمرم میشود. رمپها هم یا تیز هستند یا خیلی باریک.
از 5 نفری که در گزارش میدانی مورد گفتگو قرار گرفتند 4 نفر بهطور مستقیم گفتند بزرگترین نیاز، ایجاد یک سامانه حملونقل ویژه معلولان است یک ون مجهز، با راننده آموزشدیده و با امکان رزرو کردن است.
جوانی در خیابان جمهوری گفت: در شهرهای دیگر این سامانهها سالهاست کار میکند. ما اینجا حتی یک ون نداریم. گاهی برای یک مسیر سهکیلومتری باید از کسی خواهش کنیم ما را جابهجا کند.
پیادهروهای پرخطر؛ شهری که برای معلولان ساخته نشده
مشاهدات میدانی نشان میدهد بسیاری از پیادهروها شیب استاندارد ندارند و دارای گودی و ناهمواریاند، موزاییکهای لق حرکت ویلچر را خطرناک میکند، رمپها بارها توسط خودرو یا موتور مسدود میشوند و در برخی نقاط مسیرهای مخصوص نابینایان به موانع فیزیکی ختم میشود! این وضعیت نه تنها برای معلولان بلکه برای سالمندان، خانمهای باردار و خانوادههای دارای کالسکه کودک نیز مشکلساز است.
74 درصد دستگاههای اجرایی خراسان جنوبی مناسبسازی شدند
مدیرکل بهزیستی خراسان جنوبی از اجرای مناسبسازی 74 درصد دستگاههای اجرایی استان خبر داد و گفت این رقم بالاتر از میانگین کشوری (55 درصد) است.
وی تأکید کرد: ایاب و ذهاب معلولان و سالمندان به ادارات و مراکز خدماتی هنوز یکی از چالشهای اصلی است که باید با برنامهریزی جدی برطرف شود.
وحیدرضا گازرانی با اشاره به قانون حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت گفت: این قانون با 10 فصل و 31 ماده یکی از مترقیترین قوانین کشور است و اجرای آن میتواند تأثیر قابل توجهی بر رفاه کارکنان و خانوادههای دارای معلول داشته باشد.
مدیرکل بهزیستی خراسان جنوبی با بیان اینکه مناسبسازی اماکن عمومی، ساختمانهای اداری، ورزشی و تفریحی از مهمترین محورهای این قانون است ادامه داد: تاکنون حدود 74 درصد دستگاههای اجرایی استان این تکلیف قانونی را اجرا کردهاند که نسبت به میانگین کشوری 55 درصد پیشتاز محسوب میشود.
وی با اشاره به اهمیت دسترسی کامل معلولان و سالمندان به دستگاهها و مراکز خدماتی گفت: مناسبسازی فضاها تنها شامل ساختمانها نیست؛ ایاب و ذهاب افراد دارای معلولیت و سالمندان به ادارات و مراکز درمانی و توانبخشی نیز از الزامات اصلی است. بدون برنامهریزی دقیق برای حمل و نقل مناسب، بسیاری از افراد توانمند جامعه نمیتوانند از خدمات استفاده کنند
گازرانی افزود: استان خراسان جنوبی در زمینه زیرساختها پیشتاز است، اما هنوز نیاز به اقدامات عملی برای ایجاد مسیرهای امن و وسایل نقلیه مناسب برای معلولان و سالمندان احساس میشود.
سیدمحمد هاشمی استاندار خراسان جنوبی نیز در این جلسه بر توسعه خدمات معیشتی، فرهنگی و توسعهای استان و ضرورت تحقق عدالت در دسترسی افراد دارای معلولیت به همه خدمات تأکید کرد و خواستار همکاری تمامی دستگاههای اجرایی برای عملیاتی شدن برنامههای حمایتی شد.
معلولیت محدودیت نیست، اما جامعه میتواند محدودکننده باشد
گزارش میدانی خبرنگار از سطح شهر بیرجند نشان میدهد مشکل اصلی معلولان نبود امکانات شخصی نیست؛ بلکه نبود زیرساخت شهری است. معلولان در این شهر هر روز باید با موانعی مبارزه کنند که بهراحتی قابل رفع است. تاکسی ویلچربر، اتوبوسهای مجهز، رمپهای استاندارد، رفع مسیرهای پرخطر، سامانه ویژه حملونقل، آموزش رانندگان و کارکنان شهری و .. همه از مواردی است که با کمی هماهنگی و تلاش قابل اجرا است.
آری 12 آذر یک روز مناسبتی نیست؛ صدای اعتراض شهری است که سهم معلولان را ندیده است. روز معلولان یادآور این واقعیت است که هیچکس با معلولیت محدود نمیشود اما جامعه میتواند محدودکننده باشد.
انتهای پیام/257