به گزارش خبرگزاری تسنیم از چابهار، جنوب استان سیستان و بلوچستان بهویژه شهرستان چابهار و شهرستانهای همپوشان سالهاست با کمبود شدید تختهای بیمارستانی مواجه است؛ مسئلهای که بیماران را از راسک تا جاسک مجبور به سفرهای طولانی، تأخیر درمان و بار هزینهای سنگین کرده است. گزارشهای میدانی و خبری نشان میدهد بیمارستان امام علی(ع) چابهار بهعنوان تنها مرکز نسبتاً مجهز منطقه، بار اصلی این تقاضای درمانی را به دوش میکشد.
بیمارستانی برای پوشش بیماران از راسک تا جاسک!
بیمارستان امام علی(ع) چابهار عملاً یک مرکز منطقهای است؛ حدود 180 تخت رسمی دارد اما بهدلیل فشار مراجعهکنندگان و کمبود دیگر مراکز پیرامونی، عملکرد آن فراتر از ظرفیت اسمیاش است و بیماران از شهرستانهای کنارک، نیکشهر، فنوج، قصرقند، سرباز و حتی جاسک به این بیمارستان مراجعه میکنند. فرسودگی زیرساخت و قدیمی بودن بخشهایی از بیمارستان این مشکل را تشدید کرده است.
آمارها و اظهارنظر مسئولان محلی، کمبود ساختاری را بهروشنی نشان میدهد؛ گزارشها از کمبود حدود دو هزار تخت بیمارستانی در محدوده جنوبی استان خبر داده و اعلام شده که تنها حدود 325 تخت برای 6 شهرستان وجود دارد که سرانه تخت به ازای هر هزار نفر بسیار پایین به عبارتی «کمتر از نیم تخت» ارزیابی شده است. این کمبود عددی، تصویر فاجعهآمیزی از نابرابری دسترسی به خدمات درمانی در منطقه ترسیم میکند.
3 شهرستان محروم از حتی یک تخت بیمارستانی!
همزمان سه شهرستان در جنوب استان از نعمت حتی یک تخت بیمارستانی محروماند؛ دشتیاری، قصرقند و بخشهایی مانند زرآباد نمونههایی هستند که مردمشان برای هر اقدام درمانی ساده باید سفر طولانی به چابهار یا مرکز استان را تحمل کنند؛ وضعیتی که هم ریسک تأخیر در درمان را افزایش میدهد و هم هزینههای اقتصادی و روانی روی خانوادهها میگذارد.
پیامد فردی و جمعی این کمبودها را بیماران خاص، از جمله بیماران سرطانی، بیش از دیگران حس کردهاند. تا پیش از فراهمشدن برخی خدمات محلی در بیمارستان چابهار، بیماران سرطانی مجبور به سفرهای 700 کیلومتری برای دریافت شیمیدرمانی و پیگیریهای تخصصی بودند که نهتنها روند درمان را مختل میکرد بلکه سلامت روانی و اقتصادی خانوادهها را نیز تحت فشار قرار میداد؛ موضوعی که گزارشهای اخیر نسبت به کاهش این بار اشاره کردهاند اما مشکل ساختاری همچنان باقی است.
نیروی انسانی نیز دچار فرسودگی و کمبود است؛ کادر درمان در چابهار بهویژه در بیمارستان امام علی(ع) بار سنگینی را تحمل میکنند و بار خدمات شبانهروزی، کمبود تجهیزات تخصصی و نابرابری توزیع پزشک و پرستار را بهعنوان موانع جدی ذکر کردهاند. این وضعیت باعث کاهش کیفیت خدمتدهی و افزایش خستگی کاری شده است.
بیمارستان 540 تختخوابی همچنان در حد وعده!
پاسخ رسمی و وعدههای توسعهای در طول سالها مطرح شده؛ یکی از پروژههای مطرح، احداث بیمارستان 540 تختخوابی در چابهار است که بارها بهعنوان پروژه ملی و کلیدی اعلام شده اما روند تکمیل آن پیوسته با تأخیر مواجه بوده و پروژه سالها در پیچ و خم اداری و تدارکاتی مانده است. وعدهها اگرچه وجود داشته اما تحقق کامل آن هنوز برای مردم ملموس نشده است.
در عین حال مقامات استانی در ماههای اخیر تأکید کردهاند که ساخت بیمارستان 540 تختخوابی و توسعه مراکز درمانی دیگر از اولویتهای حوزه سلامت است و دستوراتی برای شتاببخشی به این پروژهها صادر شده است؛ اما میان اعلام اولویت و تحویل کامل پروژهها هنوز فاصله آشکاری وجود دارد که نیاز به پیگیری جدی و تخصیص منابع دارد.
ضرورت تقویت شبکه بهداشتی و تربیت و جذب نیروی متخصص
حتی اگر بیمارستان 540 تختخوابی تکمیل شود، چالش توزیع جغرافیایی و نیروی انسانی پابرجاست. بیماران از شهرستانهای کوچک به مرکز منتقل میشوند چون مراکز سطح یک و دو توان ارائه خدمات تخصصی را ندارند؛ بنابراین راهحل صرفاً افزایش تخت نیست بلکه تقویت شبکه بهداشتی، تجهیز مراکز منطقهای و تربیت و جذب نیروی متخصص نیز ضروری است.
راهکارهای کوتاهمدت و میانمدت که در متون کارشناسی و گزارشها پیشنهاد شده شامل راهاندازی تختهای سیار یا بالینی اورژانسی در نقاط فاقد تخت، تقویت اورژانسهای بینبخشی، ایجاد واحدهای شیمیدرمانی و دیالیز منطقهای، برنامههای جذب و نگهداشت پزشکان و پرستاران و استفاده از فناوریهای تلهمدیسین برای خدمات تخصصی از راه دور است. این اقدامات میتواند فشار بر بیمارستان امام علی(ع) را کاهش دهد و دسترسی را بهبود بخشد.
صداهای محلی و سخنان مسئولان دانشگاه علوم پزشکی چابهار نیز بر فوریت اقدام تأکید میکنند؛ برای نمونه رئیس دانشگاه علوم پزشکی چابهار به «کمبود حدود دو هزار تخت» و نیاز به اقدام فوری اشاره کرده است و خواستار توجه ویژه و آغاز ساخت و تجهیز بیمارستانها شد تا شاخصهای سلامت منطقه ارتقا یابد. این اظهارنظرها نشان میدهد مشکل هم از منظر ظرفیت فیزیکی و هم از منظر سیاستگذاری قابل پیگیری است.
بیمارستانی برای 680 هزار نفر در 6 شهرستان
عباس بلوچی، رئیس دانشکده علوم پزشکی چابهار در گفتوگو با تسنیم اظهار داشت: پروژه ساخت بیمارستان 540 تختخوابی چابهار بهعنوان یکی از طرحهای ملی حوزه سلامت در جنوب سیستان و بلوچستان در حال اجراست. هدف اصلی اجرای این پروژه جبران کمبود شدید تختهای درمانی منطقه و ارتقای سطح خدمات پزشکی برای جمعیت بیش از 680 هزار نفر در 6 شهرستان عنوان کرد.
به گفته بلوچی، اکنون تنها حدود 350 تخت فعال در منطقه وجود دارد و کمبود بیش از 1600 تخت محسوس است؛ از همین رو تکمیل این بیمارستان اهمیت حیاتی دارد.
وی توضیح داد: پروژه در دو فاز طراحی شده است؛ فاز نخست شامل 250 تخت با زمانبندی 48 ماهه که عملیات آن از بتنریزی فونداسیون تا نصب اسکلت و تجهیزات اصلی در حال پیشرفت است. تاکنون بیش از 650 تن میلگرد و 250 تن مصالح ساختمانی وارد کارگاه شده و حدود 40 نیروی اجرایی بهصورت مستمر مشغول فعالیت هستند.
بلوچی افزود: فاز دوم نیز شامل 250 تخت دیگر خواهد بود و با تکمیل فاز اول، اجرای آن بهطور کامل آغاز میشود. همچنین فازهای دوم و سوم طی هفتههای آینده فعال خواهند شد تا روند ساخت بهصورت پیوسته ادامه یابد.
رئیس دانشکده علوم پزشکی چابهار درباره تأمین مالی پروژه گفت: الگوی تأمین هزینهها بهصورت ترکیبی است؛ قرارداد اولیه 30-70 بوده که با تغییرات جدید به 50-50 اصلاح شده است. 50 درصد منابع از سازمان برنامهوبودجه(ملی و استانی) و 50 درصد دیگر از محل مولدسازی و مشارکت خیرین تأمین میشود. برای سال 1404 حدود یک همت اعتبار اختصاص یافته است.
بلوچی همچنین از تأمین بخشی از اعتبارات پروژه از طریق مولدسازی املاک خبر داد و گفت: با شناسایی دو قطعه زمین و فروش آنها از طریق مناقصه، بخشی از هزینهها تأمین خواهد شد. خیرین نیز با امضای تفاهمنامهها، سهم مهمی در سرعتبخشی به تکمیل پروژه خواهند داشت.
وی ادامه داد: عملیات اجرایی فاز نخست اکنون در مرحله بتنریزی، نصب تجهیزات اصلی و آمادهسازی زیرساختهاست و نظارت مستمر بر کار از طریق جلسات با استاندار، وزارت بهداشت و سازمان برنامهوبودجه انجام میشود.
بلوچی در پایان تأکید کرد: با بهرهبرداری از بیمارستان 540 تختخوابی چابهار، ظرفیت تختهای درمانی جنوب استان بهشکل قابل توجهی افزایش مییابد و بخش زیادی از کمبود فعلی جبران خواهد شد. این بیمارستان نقش اساسی در کاهش فشار بر مراکز درمانی موجود و بهبود شاخصهای سلامت منطقه ایفا خواهد کرد.
وضعیت فعلی نهتنها یک چالش پزشکی بلکه یک مسئله توسعهای و حقوق شهروندی است. تکمیل پروژههای بزرگ مانند بیمارستان 540 تختخوابی چابهار همراه با توزیع عادلانهتر امکانات، سرمایهگذاری در نیروی انسانی و برنامهریزی برای خدمات سرپایی و تخصصی در شهرستانها میتواند فاصله میان وعده و واقعیت را پر کند؛ اما برای این کار نیازمند نظارت مستمر، شفافیت در تخصیص منابع و مشارکت فعال جامعه محلی و نهادهای ملی هستیم.
انتهای پیام/