به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، "زیارتنامه اربعین" از جمله زیارات مأثوره (روایی) است که از امام صادق علیهالسلام نقل شده است. این دعا دارای فرازهایی سراسر معرفتافزا است که با سلام بر ولی خدا یعنی امام حسین علیهالسلام به عنوان برگزیده، حبیب و خلیل حریم خداوند آغاز میشود.
در فرازهایی از این زیارت شریف که شیخ طوسی آن را در کتاب تهذیب و مصباح از «صفوان جمال» از یاران امام صادق (ع) روایت کرده، یکی از فلسفههای قیام امام حسین (ع) را اینگونه میخوانیم:
وَ بَذَلَ مُهْجَتَهُ فِیکَ لِیَسْتَنْقِذَ عِبَادَکَ مِنَ الْجَهَالَةِ وَ حَیْرَةِ الضَّلاَلَةِ؛ یعنی «و خون پاکش را در راه تو به خاک ریخت تا بندگانت را از جهالت و حسرت و گمراهى نجات دهد». در این فراز، ضلالت یعنی راههایی که در نهایت به بنبست میرسد و به نتیجه نمیرسد، پس بر اساس این عبارت، امام حسین(ع) جانش را در راه خدا تقدیم کرد تا بندگان خدا را از جهالت و سرگردانی گمراهی نجات دهد، همان حیرت و گمراهی که پس از سقیفه در امت اسلام و به دنبال رویگردانی از ولایت امیرالمؤمنین ایجاد شد. در واقع امام حسین (علیهالسلام) با قیامشان و تقدیم خونشان به درگاه خداوند، انسانها را از این گمراهی مطلق بهسوی نور الهی رهنمون شد و اگر نبود خون امام (ع)، امت اسلام همان مسیر را تا ابد ادامه میداد و هیچ روی سعادت نمیدید. اولین ثمرات خون امام حسین را میتوان در قالب قیامهای شیعیان پس از عاشورای حسینی مشاهده کرد.
نکتۀ بعد اینکه این فراز از زیارت را باید در بستر تاریخ دید؛ یعنی بیداری پاکطینتان به وسیلۀ خون امام حسین فرازمانی و فرامکانی است؛ با این دیدگاه، ثارالله در هر زمان و مکانی سبب شد انسانها از جهالت و گمراهی نجایت یابند و مسیر رشد را طی کنند. اوج ثمرات خون اباعبدالله را در این سالهای اربعینی به وضوح مشاهده کردیم؛ در مراسم اربعینی نه تنها شیعیان بلکه تمام ادیان و مذاهب و از سراسر دنیا با یک هدف و مقصد واحد بهسوی امام گرایش یافتند طوری که میتوان گفت اربعینهای دهۀ 90، معجزۀ خداوند از پنجرۀ وجود مقدس امام حسین است.
اما دربارۀ زیارتنامۀ اربعین، صفوان اینطور میگوید که مولایم صادق علیهالسلام به من فرمود روز اربعین زیارت مىکنى در هنگامى که روز بلند شده باشد و مىگویى:
السَّلاَمُ عَلَى وَلِیِّ اللَّهِ وَ حَبِیبِهِ السَّلاَمُ عَلَى خَلِیلِ اللَّهِ وَ نَجِیبِهِ
سلام بر تو اى ولى خدا و حبیب خاص خدا سلام بر تو اى دوستدار و محبوب و برگزیده خدا
السَّلاَمُ عَلَى صَفِیِّ اللَّهِ وَ ابْنِ صَفِیِّهِ السَّلاَمُ عَلَى الْحُسَیْنِ الْمَظْلُومِ الشَّهِیدِ
سلام بر بنده خالص فرزند بنده خاص خدا سلام بر حسین مظلوم شهید راه خدا
السَّلاَمُ عَلَى أَسِیرِ الْکُرُبَاتِ وَ قَتِیلِ الْعَبَرَاتِ
سلام بر آن اسیر غم و اندوه و مصایب سخت عالم و کشته آب چشمان
اللَّهُمَّ إِنِّی أَشْهَدُ أَنَّهُ وَلِیُّکَ وَ ابْنُ وَلِیِّکَ وَ صَفِیُّکَ وَ ابْنُ صَفِیِّکَ الْفَائِزُ بِکَرَامَتِکَ
پروردگارا من گواهى مى دهم که آن حضرت ولى تو و فرزند ولى توست و برگزیده تو و فرزند برگزیده توست که به لطف و کرمت رستگار شد
أَکْرَمْتَهُ بِالشَّهَادَةِ وَ حَبَوْتَهُ بِالسَّعَادَةِ وَ اجْتَبَیْتَهُ بِطِیبِ الْوِلاَدَةِ
تو او را به فیض شهادت گرامى داشتى و به سعادت مخصوص گردانیدى و به پاکى نسل برگزیدی
وَ جَعَلْتَهُ سَیِّداً مِنَ السَّادَةِ وَ قَائِداً مِنَ الْقَادَةِ وَ ذَائِداً مِنَ الذَّادَةِ وَ أَعْطَیْتَهُ مَوَارِیثَ الْأَنْبِیَاءِ
و او را امام بزرگى از بزرگان عالم و پیشوایى از پیشوایان الهى جهان قرار دادى و مدافع از اسلام مقرر داشتى و میراث تمام پیمبران را به او عطا کردى
وَ جَعَلْتَهُ حُجَّةً عَلَى خَلْقِکَ مِنَ الْأَوْصِیَاءِ فَأَعْذَرَ فِی الدُّعَاءِ وَ مَنَحَ النُّصْحَ
و او را از جانشینان پیغمبر و حجت خود بر خلق گردانیدى او هم در اتمام حجت بر خلق رفع هر عذر از امت کرد و اندرز و نصیحت امت را با عطوفت و مهربانى انجام داده
وَ بَذَلَ مُهْجَتَهُ فِیکَ لِیَسْتَنْقِذَ عِبَادَکَ مِنَ الْجَهَالَةِ وَ حَیْرَةِ الضَّلاَلَةِ
و خون پاکش را در راه تو به خاک ریخت تا بندگانت را از جهالت و حسرت و گمراهى نجات دهد
وَ قَدْ تَوَازَرَ عَلَیْهِ مَنْ غَرَّتْهُ الدُّنْیَا وَ بَاعَ حَظَّهُ بِالْأَرْذَلِ الْأَدْنَى وَ شَرَى آخِرَتَهُ بِالثَّمَنِ الْأَوْکَسِ
و مردمى که مغرور دنیا شدند و بهره آخرتشان را به متاع ناچیز پست دنیا فروختند و ظلم و جور کردند
وَ تَغَطْرَسَ وَ تَرَدَّى فِی هَوَاهُ وَ أَسْخَطَکَ وَ أَسْخَطَ نَبِیَّکَ
و در پیروى هواى نفس هلاک شدند و تو را و پیغمبرت را به خشم و غضب آوردند
وَ أَطَاعَ مِنْ عِبَادِکَ أَهْلَ الشِّقَاقِ وَ النِّفَاقِ وَ حَمَلَةَ الْأَوْزَارِ الْمُسْتَوْجِبِینَ النَّارَ (لِلنَّارِ)
و از آن بندگانت که از اهل شقاق و نفاق و دشمنى با تو بودند پیروى کردند در صورتى که آنها حامل بار سنگین گناه و معاصى و مستوجب آتش دوزخ بودند
فَجَاهَدَهُمْ فِیکَ صَابِراً مُحْتَسِباً حَتَّى سُفِکَ فِی طَاعَتِکَ دَمُهُ وَ اسْتُبِیحَ حَرِیمُهُ
پس این امام بزرگوار با آن ستمکاران در راه تو جهاد کرد و به اخلاص کامل صبر و تحمل کرد و مشقت بسیار کشید تا آنجا که در راه طاعتت خون پاکش به خاک ریخت و حریم مطهر و هتک حرمت خاندان پاکش را مباح شمردند
اللَّهُمَّ فَالْعَنْهُمْ لَعْناً وَبِیلاً وَ عَذِّبْهُمْ عَذَاباً أَلِیماً
پروردگارا تو آن قوم ستمکار ظالم را لعن شدید کن و به عذاب سخت دردناک معذب ساز
السَّلاَمُ عَلَیْکَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ السَّلاَمُ عَلَیْکَ یَا ابْنَ سَیِّدِ الْأَوْصِیَاءِ
سلام بر تو اى فرزند رسول خدا (ص) و فرزند سید اولیاء و اوصیاء پیغمبر خدا
أَشْهَدُ أَنَّکَ أَمِینُ اللَّهِ وَ ابْنُ أَمِینِهِ عِشْتَ سَعِیداً وَ مَضَیْتَ حَمِیداً وَ مُتَّ فَقِیداً مَظْلُوماً شَهِیداً
گواهى میدهم که تو امین وحى خدایى و فرزند امین حق همه عمر با سعادت در جهان زیستى و با ثناى حق درگذشتى و از دنیا رحلت کردى و مظلوم و شهید راه حق گشتى
وَ أَشْهَدُ أَنَّ اللَّهَ مُنْجِزٌ مَا وَعَدَکَ وَ مُهْلِکٌ مَنْ خَذَلَکَ وَ مُعَذِّبٌ مَنْ قَتَلَکَ
و باز گواهى میدهم که خداى متعال وعده اى که به تو داده است به آن البته وفا کند و آنان که تو را خوار و مضطر گذاشتند همه را هلاک کند و قاتلانت را عذاب سخت چشاند
وَ أَشْهَدُ أَنَّکَ وَفَیْتَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَ جَاهَدْتَ فِی سَبِیلِهِ حَتَّى أَتَاکَ الْیَقِینُ
و باز گواهى میدهم که تو به عهد خدا وفا کردى و در راه خدا همه عمر جهاد کردى تا هنگام رحلتت فرا رسید
فَلَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَکَ وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ ظَلَمَکَ وَ لَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً سَمِعَتْ بِذَلِکَ فَرَضِیَتْ بِهِ
پس خدا لعنت کند آنان که تو را کشتند و یا درباره تو ظلم و ستم کردند و باز خدا لعنت کند آنکس را که به قتل و ظلم تو چون شنید راضى و خوشنود گشت
اللَّهُمَّ إِنِّی أُشْهِدُکَ أَنِّی وَلِیٌّ لِمَنْ وَالاَهُ وَ عَدُوٌّ لِمَنْ عَادَاه
پروردگارا من تو را گواه مى گیرم که من دوست آن حضرت و دوست دوستداران او هستم و دشمن با دشمنان او
بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ أَشْهَدُ أَنَّکَ کُنْتَ نُوراً فِی الْأَصْلاَبِ الشَّامِخَةِ وَ الْأَرْحَامِ الْمُطَهَّرَةِ (الطَّاهِرَةِ)
پدر و مادرم فداى تو اى فرزند رسول خدا گواهى می دهم که تو نورى در اصلاب پدران عالیرتبه و ارحام مادران پاک طینت بودى
لَمْ تُنَجِّسْکَ الْجَاهِلِیَّةُ بِأَنْجَاسِهَا وَ لَمْ تُلْبِسْکَ الْمُدْلَهِمَّاتُ مِنْ ثِیَابِهَا
و انجاس جاهلیت تو را آلوده نساخت و جامه هاى تیره ظلمانى اعصار جاهلیت تو را نپوشانید
وَ أَشْهَدُ أَنَّکَ مِنْ دَعَائِمِ الدِّینِ وَ أَرْکَانِ الْمُسْلِمِینَ وَ مَعْقِلِ الْمُؤْمِنِینَ
و باز گواهى مى دهم که تو محققا از ارکان دین خدایى و اصل و اساس آیین مسلمین و پناه و نگهبان اهل ایمان
وَ أَشْهَدُ أَنَّکَ الْإِمَامُ الْبَرُّ التَّقِیُّ الرَّضِیُّ الزَّکِیُّ الْهَادِی الْمَهْدِیُ
و باز گواهى مى دهم که تویى محققا پیشواى نیکوکار با تقواى پسندیده صفات پاک و پاکیزه ذات و هدایت کننده خلق و هدایت یافته به حق
وَ أَشْهَدُ أَنَّ الْأَئِمَّةَ مِنْ وُلْدِکَ کَلِمَةُ التَّقْوَى وَ أَعْلاَمُ الْهُدَى وَ الْعُرْوَةُ الْوُثْقَى وَ الْحُجَّةُ عَلَى أَهْلِ الدُّنْیَا
و باز گواهى مى دهم که نه تن از امامان امت که از فرزندان تواند همه با روح تقوى و راهنماى طریق حق و رشته محکم ایمان خلق و حجت خدایند بر تمام اهل دنیا
وَ أَشْهَدُ أَنِّی بِکُمْ مُؤْمِنٌ وَ بِإِیَابِکُمْ مُوقِنٌ بِشَرَائِعِ دِینِی وَ خَوَاتِیمِ عَمَلِی
و شهادت مى دهم که من به امامت و حقانیت شما ایمان و به رجعت شما یقین دارم و در شروع به آیین و ختم کارم
وَ قَلْبِی لِقَلْبِکُمْ سِلْمٌ وَ أَمْرِی لِأَمْرِکُمْ مُتَّبِعٌ وَ نُصْرَتِی لَکُمْ مُعَدَّةٌ حَتَّى یَأْذَنَ اللَّهُ لَکُمْ
و قلبم تسلیم قلب پاک شما و همه کارم پیرو امر شماست و یاریم تا خدا اذن دهد براى شما مهیا است
فَمَعَکُمْ مَعَکُمْ لاَ مَعَ عَدُوِّکُمْ
پس البته با شما هستم نه با دشمنان شما
صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْکُمْ وَ عَلَى أَرْوَاحِکُمْ وَ أَجْسَادِکُمْ (أَجْسَامِکُمْ)
درود خدا بر شما و بر جسم و جان پاک شما باد
وَ شَاهِدِکُمْ وَ غَائِبِکُمْ وَ ظَاهِرِکُمْ وَ بَاطِنِکُمْ آمِینَ رَبَّ الْعَالَمِینَ
و درود خدا بر شما باد از حاضر و غایب شما و بر ظاهر و بر باطن شما باد اى پروردگار عالمیان عالم این دعاى مرا اجابت فرماى.
پس دو رکعت نماز مىکنى و دعا مى کنى به آنچه مى خواهى و بر مىگردى
انتهایپیام/