این شرکت در سال ۱۳۲۷ خورشیدی پس از ملی شدن نفت ایران تأسیس و جایگزین شرکت نفت ایران و انگلیس شد. شرکت ملی نفت ایران یک شرکت کاملا دولیت و سومین تولید‌کننده بزرگ نفت است. بر همین اساس مسئولیت برنامه‌ریزی و مدیریت بر تولید، بهره‌برداری، استخراج، پالایش، پخش و صادرات منابع نفت و گاز ایران بر عهده این شرکت است.
