این سازمان در 10 بهمن ماه سال 1364 به موجب قانون، شکل گرفت. برهمین اساس به وزارت فرهنگ و آموزش عالی اجازه داده شد تا از ادغام ۱۱ واحد پراکنده در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نیز وزارت فرهنگ و آموزش عالی، سازمان میراث فرهنگی را به صورت سازمانی وابسته به خود تشکیل دهد. ریاست این سازمان با معاون رئیس جمهور است.