ناحیه‌ای در مرز آسیا و اروپا میان دریای خزر و دریای سیاه است که رشته‌کوه قفقاز در آن واقع است. قفقاز جنوبی شامل کشورهای جمهوری آذربایجان، ارمنستان، گرجستان و بخشهای کوچکی از شمال باختری ایران و شمال خاوری ترکیه می‌شود. اما قفقاز شمالی جزئی از روسیه است و شامل جمهوری‌های خودگردان داغستان، چچن، اینگوشتیا، اوستیای شمالی-آلانیا، کاباردینو-بالکاریا، کاراچای-چرکسیا، سرزمین کراسنودار، آدیغیه و سرزمین استاوروپول می‌شود.
چالش‌های بازسازی قره‌باغ در سایه انتقادات و ابهامات
در حالی که باکو میلیاردها دلار صرف بازسازی قره‌باغ و بازگرداندن آوارگان می‌کند و اهداف بلندپروازانه‌ای را اعلام کرده، مسائل اجتماعی نوظهور، انتقادات بین‌المللی و ابهامات درباره آینده بازگشتگان، موفقیت این پروژه را در هاله‌ای از ابهام برده است.
جدال داغ در گرجستان بر سر لغو احتمالی ویزای اروپا
بحث بر سر احتمال تعلیق سفر بدون ویزای گرجی‌ها به اروپا، شکاف عمیق میان دولت و مخالفان در گرجستان را نمایان‌تر کرده است؛ حزب حاکم آن را «راحتی» قابل‌چشم‌پوشی در برابر «میهن‌پرستی» می‌خواند و اپوزیسیون، دولت را مسئول نابودی این امتیاز می‌داند.
آذربایجان شانزدهمین خریدار سلاح جهان؛ نگرانی در ارمنستان
آذربایجان در ۲۰۲۴ با خرید ۲.۲میلیارد دلار سلاح، شانزدهمین خریدار بزرگ جهان شد. کارشناس ارمنی می‌گوید هدف باکو حفظ برتری نظامی و آمادگی احتمالی برای تجاوز جدید است، در حالی که ایروان را به نظامی‌گری متهم می‌کند.
نشست تفلیس؛ آیا قفقاز به سوی همکاری گام برمی‌دارد؟
تفلیس میزبان نشست بی‌سابقه معاونان وزرای خارجه ارمنستان، آذربایجان و گرجستان بود؛ فرمتی جدید برای همکاری با هدف ثبات و توسعه در قفقاز جنوبی شکل گرفت، هرچند نقش میانجیگری گرجستان در مناقشه ایروان-باکو بعید به نظر می‌رسد.
تغییر قانون اساسی ارمنستان؛ تصمیم ملی یا خواسته باکو؟
در پی اصرار باکو، پاشینیان از لزوم حذف ارجاع به «اعلامیه استقلال» (اشاره به اتحاد با قره‌باغ) از قانون اساسی سخن گفت؛ اپوزیسیون این را «تسلیم» خواند. حزب حاکم می‌گوید این ارجاع «بمب ساعتی» است و مردم در همه‌پرسی تصمیم می‌گیرند.
پاسخ پاشینیان به شروط آذربایجان: دو امضا در یک زمان
نخست‌وزیر ارمنستان «پیشنهادی رسمی» برای شکستن بن‌بست مذاکرات صلح با آذربایجان ارائه داد: امضای همزمان پیمان صلح و سند انحلال گروه مینسک.
پیشنهادات جدید ارمنستان برای صلح با پاسخ سرد باکو مواجه شد
وزیر خارجه ارمنستان در جمع‌بندی سفر به آنتالیا، ضمن تأکید بر آمادگی ایروان برای امضای فوری پیمان صلح، از عدم مشاهده آمادگی مشابه در باکو و واکنش سرد به پیشنهادات جدید ارمنستان خبر داد و گفت که ترکیه عادی‌سازی روابط را به صلح با آذربایجان گره می‌زند.
اپوزیسیون ارمنستان: آذربایجان کریدوری فراتر از جاده می‌خواهد
وزیر خارجه آذربایجان در آنتالیا خواستار عبور بدون مانع و با تضمین دائمی از خاک ارمنستان شد که وابسته به تغییرات سیاسی نباشد. پیشنهاد ایروان برای ترانزیت سریع رد شد. اپوزیسیون ارمنستان معتقد است باکو «چیزی فراتر از یک جاده» می‌خواهد.
امیدواری محتاطانه ارمنستان به عادی‌سازی روابط با ترکیه
وزیر خارجه ارمنستان در مصاحبه با تلویزیون ترکیه گفت: عادی‌سازی روابط با آنکارا کند است، اما می‌تواند به صلح با آذربایجان کمک کند. وی افزود: «هرگز تا این حد به صلح و ثبات نزدیک نبوده‌ایم»، هرچند توافقات مرزی قبلی هنوز اجرایی نشده‌اند.
فعالیت «ماشاو» در جمهوری آذربایجان و تهدید امنیت ملی ایران
فعالیت‌های آژانس همکاری بین‌المللی توسعه اسرائیل (ماشاو) بخشی از استراتژی شوم صهیونیستی برای تسلط بر قفقاز و تضعیف کشورهای اسلامی است و ضرورت هوشیاری و اقدامات قاطع ایران و دیگر دولت‌های منطقه را بیش از پیش آشکار می‌سازد.
گمانه‌زنی صلح در آلماتی؛ شروط باکو مانع اصلی توافق با ایروان
گزارش‌ها از احتمال دیدار پوتین با رهبران ارمنستان و آذربایجان برای توافق صلح حکایت دارد، اما اصرار باکو بر اصلاح قانون اساسی ارمنستان و انحلال گروه مینسک، شانس امضای پیمان صلح در آلماتی طی ماه‌های آتی را نزدیک به صفر کرده است.
امید «رویای گرجستان» به ترامپ برای شکست «دولت پنهان»
گرجستان در بحبوحه اعتراضات داخلی و انتقادات غرب، با دیدار وزیر خارجه و سفیر آمریکا، به دنبال بازنشانی روابط با دولت جدید ترامپ است. تفلیس امیدوار است با وجود تهدید تحریم‌های جدید آمریکا، بتواند حمایت واشنگتن را جلب کند.
اصرار باکو بر اصلاح قانون اساسی ارمنستان، پیش از پیمان صلح
جمهوری آذربایجان بر پیش‌شرط‌های خود برای صلح با ارمنستان، شامل تغییر قانون اساسی ایروان و انحلال گروه مینسک، پافشاری می‌کند. ارمنستان ضمن رد لزوم تغییر قانون اساسی، پیشنهاد انحلال گروه مینسک پس از امضای پیمان نهایی را مطرح کرده است.
چرخش گازی ارمنستان؛ پیامدهای سوآپ با ترکمنستان برای گازپروم
در حالی که ایروان مذاکرات واردات گاز از ترکمنستان از طریق ایران به صورت سوآپ را تأیید کرده، کارشناسان روسی این اقدام را حرکتی سیاسی، غیرضروری از نظر اقتصادی و در راستای تحریک شرکت گازپروم و فاصله گرفتن تدریجی از همکاری با روسیه ارزیابی می‌کنند.
گرجستان در میانه فشار غرب و روابط با روسیه
نخست‌وزیر گرجستان ضمن تأکید بر دیدگاه مسالمت‌آمیز و عمل‌گرایانه کشورش در قبال روسیه، پیوستن به اتحادیه اروپا را اولویت اصلی تفلیس خواند؛ همزمان، یک تحلیلگر گرجی معتقد است امتناع دولت از تقابل با مسکو، دلیل اصلی فشار و انتقادات غرب از حزب حاکم است.
فشار آنکارا و باکو بر ایروان برای تغییر قانون اساسی ارمنستان
نماینده ویژه ترکیه در امور عادی‌سازی روابط با ارمنستان، با اشاره به اظهارات نخست‌وزیر ارمنستان، از انجام تغییرات لازم در قانون اساسی این کشور خبر داد؛ این در حالی است که باکو همچنان تغییر قانون اساسی ارمنستان را پیش‌شرط امضای پیمان صلح می‌داند.
رزمایش ایران و ارمنستان؛ پیامی فراتر از مبارزه با تروریسم
نیروی زمینی سپاه پاسداران و نیروهای ارتش ارمنستان رزمایش مشترکی را با هدف اعلامی مبارزه با تروریسم در مرز دو کشور برگزار کردند؛ اقدامی کم‌سابقه که کارشناسان ارمنی آن را پیام سیاسی قاطع تهران می‌دانند.
الهام علی اف: خواهان روابط خوب با ایران هستیم
رئیس جمهور آذربایجان با تأکید بر تمایل این کشور به داشتن روابط خوب با ایران و اشاره به دستور کار گسترده حمل‌ونقل و اقتصادی، از سفر قریب‌الوقوع همتای ایرانی خود، مسعود پزشکیان، به باکو در ماه جاری (آوریل) خبر داد.
