آسیای مرکزی یا آسیای میانه سرزمین پهناوری در قارهٔ آسیا است که هیچ مرزی با آب‌های آزاد جهان ندارد. اگر چه مرزهای دقیقی برای این سرزمین تعریف نشده‌است، اما معمولاً آن را دربرگیرنده کشورهای امروزی، ازبکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، قزاقستان، قرقیزستان می‌دانند. اغلب سرزمین‌های دیگری چون افغانستان ، شمال شرق ایران، مغولستان، کشمیر، شمال و غرب پاکستان، و گاه سین‌کیانگ (ترکستان شرقی قدیم) در غرب چین و جنوب سیبری در روسیه نیز شامل آسیای مرکزی می‌شوند. این منطقه از شمال به روسیه، از جنوب به ایران و افغانستان، از شرق به چین و از غرب به دریای خزر متصل است.
نشست آستانه: افغانستان باید در اقتصاد جهانی ادغام شود
سران چین و پنج کشور آسیای مرکزی در نشست آستانه با صدور بیانیه‌ای مشترک خواهان ادغام افغانستان در ساختارهای اقتصادی منطقه‌ای و جهانی شدند و بر لزوم حمایت بین‌المللی از روند بازسازی این کشور تأکید کردند.
چرخش قزاقستان از مسکو؛ کریدور میانی شاهراه جدید چین به اروپا
جنگ اوکراین کشورهای پساشوروی را به سمت کاهش وابستگی به روسیه سوق داده است. در این میان، قزاقستان با سرمایه‌گذاری گسترده در زیرساخت‌های ریلی و تعمیق روابط با چین، فعالانه در حال توسعه «کریدور میانی» برای تجارت چین و اروپا و دور زدن روسیه است.
همگرایی قزاقستان و جمهوری آذربایجان؛ تعمیق مشارکت راهبردی
قزاقستان و آذربایجان با اتخاذ مواضعی تقریباً یکسان در مسائل کلیدی بین‌المللی، از توسعه کریدور میانی و اصلاح سازمان ملل گرفته تا رد دخالت خارجی، در حال تعمیق مشارکت راهبردی خود هستند. این همسویی، در حال گسترش به حوزه دفاعی است.
حمایت هند و آسیای مرکزی از صلح و ثبات در افغانستان
وزرای خارجه هند و کشورهای آسیای مرکزی طی نشستی بر تعهد قاطع برای حمایت از افغانستانی صلح‌آمیز، باثبات و عاری از تروریسم تأکید کردند و خواستار ادامه همکاری‌ها و رایزنی‌ها درباره مسائل این کشور شدند.
سفر سناتور آمریکایی به قفقاز و استراتژی «آسیای میانه بزرگ»
سفر «استیو دینز» سناتور آمریکایی، به قفقاز جنوبی، نشانگر استراتژی جدید واشنگتن برای منطقه قفقاز به عنوان دروازه‌ای به «آسیای میانه بزرگ» و منابع آن است. این رویکرد عمل‌گرایانه بر ثبات کریدور میانی و همکاری اقتصادی تأکید دارد.
نگرانی از پیامدهای قانون جدید روسیه برای مهاجران آسیای مرکزی
پارلمان روسیه قانون جدیدی را برای ردیابی موقعیت مکانی کلیه اتباع خارجی ساکن در مسکو و حومه از طریق یک اپلیکیشن موبایل، از اول سپتامبر ۲۰۲۵، تصویب کرد که نگرانی‌هایی را در مورد نقض حقوق بشر و فشار بر مهاجران آسیای مرکزی برانگیخته است.
نقش محوری افغانستان در طرح‌های ازبکستان و نگاه هند
اتصال اقتصادهای آسیای مرکزی و جنوبی، هدفی دیرینه اما دست‌نیافتنی بوده است. ازبکستان با محوریت قرار دادن افغانستان، نقش رهبری را در پیشبرد این پروژه‌ها بر عهده گرفته و اخیراً «گفتگوی ترمز» را برگزار کرد.
ازبکستان و افغانستانِ طالبان؛ تعامل اقتصادی با نگاه راهبردی
شوکت میرضیایف، رئیس‌جمهور ازبکستان، خواستار همکاری با اتحادیه اروپا و شرکای بین‌المللی برای توسعه افغانستان و عبور از بحران شد؛ تاشکند با نگاهی راهبردی، سیاست تعامل فعالی را برای تبدیل افغانستان به یک کشور ترانزیتی و شریک اقتصادی در پیش گرفته است.
معضلات نیروی کار مهاجر برای آسیای میانه؛فروپاشی نهاد خانواده
مهاجرت نیروی کار از آسیای مرکزی که زمانی برای اقتصاد این منطقه حیاتی بود، اکنون با ایجاد «شهرهای بدون مرد» و فرسایش خانواده، بحران‌ساز شده است. با موج بازگشت مهاجران و کاهش درآمدها، این کشورها با تهدید جدی ناآرامی‌های اجتماعی و بی‌ثباتی مواجه هستند.
دستاوردهای نشست بوداپست؛تعمیق همکاری و تمرکز بر صنایع دفاعی
نشست غیررسمی سران سازمان کشورهای تُرک در بوداپست با قدردانی ویکتور اوربان از ترکیه و آذربایجان برای نقششان در امنیت انرژی و صلح اوکراین برگزار شد. گسترش همکاری‌ها، سرمایه‌گذاری و موضوع قبرس شمالی از محورهای اصلی گفتگوها بود.
آسیای مرکزی از پاکستان و افغانستان به آب‌های گرم وصل می‌شود
وزیر خارجه پاکستان از نهایی شدن پروژه‌های کلان منطقه‌ای خبر داد و گفت کشورهای آسیای مرکزی از طریق خاک پاکستان و افغانستان به آب‌های گرم دسترسی خواهند یافت.
رقابت کریدورها و نقش محوری جمهوری آذربایجان در اوراسیا
در بحبوحه تغییرات نظم نوین جهانی و اهمیت فزاینده کریدورهای حمل‌ونقل، جمهوری آذربایجان با اتخاذ سیاست «چندجانبه‌گرایی ژئواکونومیک»، می‌کوشد نقشی محوری در مسیرهای ترانزیتی اوراسیا، از جمله کریدور شمال-جنوب و کریدور میانی، ایفا کند.
نفت قزاقستان قربانی آتش جنگ اوکراین و روسیه
در پاسخ به حملات موشکی و پهپادی روسیه، کی‌یف حملات متقابل خود را به تأسیسات انرژی روسیه گسترش داده و کنسرسیوم خط لوله خزر، محل سرمایه‌گذاری آمریکا و اروپا و شریان حیاتی صادرات نفت قزاقستان را هدف قرار داد که پیامدهای گسترده‌ای در پی دارد.
آیندۀ نفت قزاقستان: بازنگری قراردادها یا خطر افول؟
قزاقستان، علی‌رغم رکورد تولید نفت و مواجهه با کسری بودجه و فشار اوپک پلاس، در صدد بازنگری قراردادهای ناعادلانه دهه ۹۰ با غول‌های نفتی غربی است تا سهم بیشتری از درآمدهای میادین عظیم خود کسب کرده و حاکمیت اقتصادی خود را تقویت کند.
افغانستان؛ پل اقتصادی ایران به بازار آسیای مرکزی| مصاحبه
معاون وزارت اقتصاد حکومت طالبان با اشاره به موقعیت استراتژیک افغانستان گفت که کشورش می‌تواند به پلی برای توسعه روابط اقتصادی ایران با بازارهای منطقه تبدیل شود و تهران نیز به عنوان یکی از شرکای اقتصادی اصلی کابل از فرصت‌های سرمایه‌گذاری استفاده کند.
احتمال گسترش پیمان سازش به قفقاز و آسیای میانه
در ماه مارس سال جاری میلادی گروهی ۵۰ نفره از خاخام‌های یهودی در آمریکا به دیدار ترامپ رفته و در خصوص گسترش پیمان سازش به کشورهای ترک از جمله آذربایجان و برخی کشورهای آسیای مرکزی نظیر قزاقستان مذاکراتی داشتند.
کریدور میانی؛ مسیری مکمل یا رقیب جدی برای کریدور شمالی؟
کریدور میانی پس از جنگ اوکراین به عنوان مسیری جایگزین برای دور زدن روسیه مورد توجه و سرمایه‌گذاری قرار گرفته، اما تحلیلگران با اشاره به موانع جغرافیایی، زیرساختی و پیچیدگی‌های سیاسی، پتانسیل آن برای تبدیل شدن به شاهراه اصلی اوراسیا را محدود می‌دانند.
آیا ژاپن وارد بازی بزرگ جدید در آسیای مرکزی می‌شود؟
با برقراری ثبات مرزی در آسیای مرکزی، ژاپن سیاست دو دهه‌ای «قدرت نرم» خود را کنار گذاشته و به دنبال نقش‌آفرینی فعال‌تر اقتصادی، به‌ویژه در حوزه منابع طبیعی است؛ سفرهای اخیر مقامات و دیدارهای تجاری نشان‌دهنده این تغییر راهبرد است.
