
لایحه پیشنهادی بانک مرکزی در 9 مرداد سال 98 مبنی بر تغییر واحد پول ملی از ریال به تومان و حذف چهار صفر در دولت به تصویب رسید.این لایحه ابتدا باید در مجلس به تصویب برسد. هدف از این کار حفظ کارایی پول ملی، تسهیل و بازیابی نقش ابزارهای پرداخت نقد در تبادلات پولی داخلی است.


روایت خواندنی ۳بار تغییر پول نیکاراگوئه؛ تجربهای برای ایران
نیکاراگوئه یکی از کشورهای آمریکای لاتین است که سه نوبت ــ هریک به دلایلی ــ به تغییر پول ملی خود اقدام کرده است.

تجربه حذف سه صفر از پول ملی سورینام
سورینام، کشوری در قواره تونس یا بنگلادش، در آمریکای جنوبی است. اقتصاد این کشور به صادرات منابع خام وابسته است و از این جهت شباهتهایی به اقتصاد ایران دارد. دولت سورینام در سال ۲۰۰۴ اصلاحاتی در پول ملی این کشور ایجاد کرد، که شایسته بررسی است.

مروری بر ۲۷ مورد تغییر پول ملی در قاره آفریقا
این مطلب، حاوی ۲۷ مورد تغییر واحد پول ملی در قاره آفریقاست؛ و به دلایل و تبعات این رویکرد سیاستی در کشورهای مختلف پرداخته است.

اصلاح پولی ترکیه در سال ۲۰۰۵؛ تجربهای مهم در مهار تورم
ترکیه طی دهههای ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ با نرخهای تورم بسیار بالا مواجه بود. در برخی سالها تورم بیش از ۱۰۰ درصد ثبت شد و ارزش پول ملی بهشدت کاهش یافت، بهطوری که قیمت کالاها بصورت میلیونها و میلیاردها لیر محاسبه میشد.

هفت نوبت تغییر پول؛ برزیل چگونه از تورم ۳۰۰۰درصد رهایی یافت؟
نرخهای تورم در برزیل در برخی دورهها به دو یا حتی سه هزار درصد در سال رسید و کارایی اسکناسهای موجود را از بین برد. برای مقابله با این وضعیت، دولتهای متوالی سیاستهای پولی مختلفی را آزمایش کردند که شامل معرفی واحدهای پولی جدید و حذف صفرها بود.

اصلاحات پول ملی رومانی در سال ۲۰۰۵؛ الگویی برای ایران؟
بدون کنترل تورم، تقویت تولید ملی، و اصلاح نظام بانکی، حذف صفرها ممکن است اثری موقتی، بیفایده یا مضر داشته باشد. اقتصاد ایران نیازمند اصلاحات عمیق و ساختاری است؛ نه صرفاً تغییر واحد پولی.

بررسی تجربه ایسلند در اصلاح پول ملی ۱۹۸۱
اصلاحات پولی مشابه آنچه در ایسلند رخ داد، برای ایران کاربردی خواهد بود، البته در صورتی که در کنار تغییرات ساختاری و سیاستهای پولی پایدار صورت گیرد.

تغییر واحد پولی: مطالعه موردی اوکراین ۱۹۹۲ و ۱۹۹۶
تغییر واحد پولی، تصمیمی حساس و پیچیده است که در صورت عدم بررسی دقیق و جامع، میتواند به پیامدهای ناگوار اقتصادی منجر شود. در این بخش، تغییرات پولی اوکراین بصورت اجمالی مورد بررسی قرار گرفته است.

گذار پولی چین؛ از یوآن طلایی تا یوآن جدید
چین طی تلاطمات سیاسی و شکلگیری دولت کمونیستی خود، یوان جدید را طی یک فرآیند ۷ ساله جایگزین یوآن طلایی کرد. در یوآن جدید چهار صفر حذف شده بود.

حذف سه صفر از پول ملی روسیه؛ درسهایی برای ایران
برای اینکه ایران بتواند از تجربه روسیه درس بگیرد، باید ابتدا اصلاحات ساختاری اساسی در سیاستهای پولی و مالی خود انجام دهد. ازجمله این اصلاحات میتوان به کنترل تورم و نقدینگی، تقویت تولید داخلی، اصلاحات بانکی، و ثبات در سیاستهای اقتصادی اشاره کرد.

تغییرات پول ملی در آنگولا و درسهایی برای اقتصاد ایران
تجربه تغییرات پیاپی پول ملی آنگولا برای ایران نیز درسآموز است و نشان میدهد که تغییر واحد پولی بدون اصلاحات کلان اقتصادی، تنها یک اقدام صوری و نمادین خواهد بود.

اصلاحات پول در بلاروس؛ درسهایی برای اقتصاد ایران
دولتها در مواردی ناچار به تغییرات ساختاری در نظام پولی میشوند. اما این مداخلات همیشه موفق نبودهاند، چراکه اگر اصلاحات پولی بدون اقدامات اقتصادی عمیقتر صورت بگیرد، تنها یک تغییر ظاهری و کماثر خواهد بود.

تجربه تغییر پول ملی در اسلوونی ۱۹۹۱
واحد پول یوگسلاوی سابق دینار یوگسلاوی بود. این واحد پول از سال ۱۹۲۰ تا ۱۹۹۲ در یوگسلاوی استفاده میشد. پس از فروپاشی یوگسلاوی در سال ۱۹۹۲، کشورهای جدیدی که فرایند استقلال به وجود آمدند، ازجمله اسلوونی، واحدهای پول ملی خود را معرفی کردند.

تغییر پول آلمان در سال ۱۹۲۳: علل، پیامدها و اصلاحات بنیادین
تورم افسارگسیخته آلمان در سال ۱۹۲۳، که با سقوط ارزش مارک و آشفتگی اقتصادی و اجتماعی همراه بود، یکی از بحرانیترین مقاطع تاریخ اقتصادی مدرن به شمار میرود.

تغییر پول ملی آرژانتین در سال ۱۹۹۲؛ زمینهها و آثار
در ژوئن ۱۹۸۹، تورم آرژانتین از رقم بیسابقۀ «۱۰۰۰درصد» عبور کرد. اما کار به اینجا ختم نشد، و این شاخص با افزایش پلکانی، در مارس ۱۹۹۰، به رقم سرسامآور «۲۰هزاردرصد» رسید. آرژانتین در حال تجربۀ دوران تازهای از مشکلات ساختاری است.

دو تغییر پیاپی پول ملی آرژانتین در ۱۹۸۳ و ۱۹۸۵
دهه ۱۹۸۰ سالهای ظهور درخشان «دیگو آرماندو مارادونا» است! اما این زمان، در تاریخ اقتصادی آرژانتین بهعنوان دورهای نامتوازن و پرتلاطم شناخته میشود. تورم بیش از ۱۱۰۰درصدی، دولت آرژانتین را به دو تغییر پیاپی پول ملی در سالهای ۱۹۸۳ و ۱۹۸۵ وادار کرد.

بررسی زمینهها و نتایج تغییر پول ملی آرژانتین در سال ۱۹۷۰
تجربه ۱۹۷۰ آرژانتین نشان میدهد که اصلاحات پولی بدون توجه به مشکلات بنیادین اقتصادی و مدیریت منابع، نمیتواند بطور کامل مؤثر باشد. برای دستیابی به رشد پایدار، نیاز به برنامهریزی جامع و هماهنگی بین سیاستهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی وجود دارد.

تحلیل | تغییر پول ملی آرژانتین در سال ۱۸۸۱
تغییر پول ملی آرژانتین در سال ۱۸۸۱ و معرفی «پزوی طلایی»، اگرچه در کوتاهمدت نتایج مثبتی همچون کاهش تورم و بازگشت ثبات نسبی به همراه داشت، اما در بلندمدت نتوانست چالشهای ساختاری اقتصاد آرژانتین را بهبود ببخشد.
