صف های طولانی منتقدان سینمایی در ایران از فراستی تا فراستی

خبرگزاری تسنیم/ در برنامه هفت جمعه 19 آبان منتقدان محتواگرا به نقد و بررسی فیلم سفر سنگ کیمیایی پرداختند.  یکی از منتقدان جواد طوسی بود که طرفدار پروپا قرص کیمیایی است. طوسی از قیصر گرفته تا جرم را فیلم خوبی می­‌داند و اساسا کیمیایی را  فیلم­ساز خیلی خوب می‌داند. البته این چیزی نیست که بر کسی پوشیده باشد.

نادر طالب زاده هم در نقد فیلم محتوا را بر فرم متقدم می­‌داند. حسن عباسی نیز این فیلم را مصداقی از آیه­‌ی قرآن دانست. در حقیقت فقط یک طیف از منتقدان به بررسی فیلم پرداختند و مابقی کارگردانش را نقد و بررسی کردند. فراستی در این باره در گفت­‌و­گو با خبرگزاری فارس گفت: «کاری که جیرانی با مهرجویی کرد و آن را ورای نقد قرار داد، در برنامه جمعه شب «هفت» با کیمیایی کرد و حتی وخیم‌تر از آن. این کار نوعی ابتذال فرهنگی است .»

چندی قبل نیز حسن عباسی در مصاحبه با سینما رسانه در نقد فیلم به تقدم محتوا و اهمیت فلسفه­‌ی فیلم پرداخته بود. او دیدگاه فرم­گرایان مانند فراستی را تقلیل­گرایانه و کوتاه­‌بین توصیف کرده‌­بود. در مقابل سوره اندیشه نیز به اهمیت فرم در نقد فیلم پرداخته بود. این نشریه مطلبی از فراستی در مورد شیوه نقد فرم‌گرایی منتشر کرد و چند فیلم را نیز با همین رویکرد نقد و بررسی کرد.

اکثر منتقدان مذهبی محتواگرا هستند. چون برای جنبه­‌های رسانه­‌ای سینما بیش از جنبه­‌های هنری اهمیت قائل‌­اند. از این رو سینما را ظرفی می­‌دانند که می­‌توان با آن پیام­‌های دینی تولید کرد. منتقدین روشن‌فکر هم فرم‌گرایند چون سینما را هنر می‌دانند و درگیر جنبه‌های رسانه‌ای سینما نمی‌شوند.

اما فراستی منتقد وابسته به جناح مذهبی است که فرم‌گرا است و به جنبه‌های رسانه‌ای سینما می‌پردازد. او همیشه در مقابل نقد محتوایی واکنش نشان می‌دهد این بار نیز به نقد محتواگرایانه فیلم سفر سنگ واکنش نشان داد و گفت: این‌گونه نقدها نشان می‌دهد که چگونه نقد مضمون می‌تواند آدم را فریب دهد و باند‌بازی را به جای کار فرهنگی جا بزند. در این شرایط کیمیایی هم استفاده می‌کند تا مجوز فیلم جدیدش را بگیرد. اشاره فراستی به فیلم تبعید سایه­‌ها است که قرار است کیمیایی با حمایت فارابی آن را بسازد.

یادداشت از میلاد حاجی پروانه

انتهای پیام/