خبرگزاری تسنیم - حمیدرضا رضایی: مراسم اعطای جایزه ادبی جلال آل احمد بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی از سال 1387 در سالروز تولد این نویسنده برگزار میشود. هدف از اهدای این جایزه ارتقاء زبان و ادبیات ملی-دینی از رهگذر بزرگداشت پدید آورندگان آثار برجسته بدیع و پیشرو عنوان شده است. در این جایزه کتابهایی بررسی و داوری میشوند که برای نخستین بار در سال پیشین به چاپ رسیدهاند. موضوعات مورد ارزیابی هیأت داوران این جایزه داستان بلند، داستان کوتاه، نقد ادبی، مستند نگاری و تاریخ نگاری است. ارزش جوایز نفرات اول هرکدام از رشتههای این طرح نشان ادبی جلال آل احمد به علاوة 110 سکه بهار آزادی در سال جدید اعلام شده بود.
پس از دو هفته از برگزاری پنجمین دوره این جایزه که در آن هیچ کتابی برگزیده نشد و فقط پنج کتاب شایسته تقدیر شدند حرف و حدیثهای زیادی درباره داوریهای این دوره در محافل رسانهای پخش شد. اولین واکنشها از سوی هیئت داوران انجام شد. داوران بخش مستندنگاری شامل آقایان مصطفی رحیمی و کامران پارسینژاد و خانم سیدهاعظم حسینی نامهای به مجید حمیدزاده، دبیر علمی جایزه جلال نوشتند و اعتراض خود را نسبت به تغییر نتایج داوری در این بخش اعلام کردند.
داوران این بخش با اشاره به اینکه رای نهایی آنان در اعلام برگزیده بودن کتاب «شرح اسم» نوشته هدایتالله بهبودی نادیده گرفته شده است از این که این اثر با کتاب دیگری به صورت مشترک به عنوان آثار شایسته تقدیر معرفی شدهاند اظهار ناراحتی کردند. در این نامه نسبت به نادیده گرفته شدن حقوق خانم معصومه سپهری نویسنده کتاب «نورالدین پسر ایران» به عنوان خالق اثر و تقسیم شدن جایزه نهایی (25سکه) با راوی خاطرات اعتراض شد. پس از انتشار این نامه هدایتالله بهبودی نویسنده کتاب «شرح اسم» جایزه جلال را به خاطر آنچه که رسانهها بیحرمتی به نویسندگان و همچنین این کتاب عنوان میکردند، پس داد. البته وی اعلام کرد که این کار را قبل از این نامه انجام داده است اما از رسانهای شدن این ماجرا جلوگیری کرده است.
در حالیکه آقای بهبودی علت پس دادن این جایزه را بیحرمتی به این کتاب دانستهاند اما برخی افراد معتقدند شاید کسر 85 عدد سکه از جایزه علت این امر باشد. اگر به قول آقای بهبودی علت اقدامشان، ارج ندانستن این مسئولین بد سلیقه جایزه جلال به این کتاب باشد جار و جنجال بر سر کتابی که به زندگی مقام معظم رهبری منتسبش کردهاند، درست است؟ اقداماتی از این دست که نوعی عصبیت درون خود نهفته دارد، سوژه ای برای بیحرمتی به این کتاب نمیشود؟ نحوه و نتیجه انتخاب داوران هر چه بوده بگذریم، سوال اینجاست که چرا داوران به جای آنکه ابتدا این مسایل را با اعضای هیئت علمی در میان بگذارند همان ابتدا این مسأله را رسانهای میکنند؟ آقای بهبودی مگر برای جایزه نوشته بودند که شأن کار را در حد همین چند سکه پایین آوردند؟ مدل «فوتبالی» سراغ ادبیات و فرهنگ رفتن سودش برای کیست؟ مگر جز این است که چالش بر سر حق خالق اثر میان نویسنده و راوی هنوز میان همین آقایان و خانمها تمام نشده است؟ توقع چه چیزی دارند؟ جایزه نویسنده و راوی تقسیم نشود و دو تا شود یا به یکی جایزه بدهند و به دیگری ندهند؟ نویسندگان هدف از خلق این آثار را اولویت چندم خود کردند؟ فروش میلیاردی این کتابهای انصافاً زیبا و فاخر از اول که در ذهن هیچکدام از این بزرگواران نبود؛ چرا که اگر بود کارشان اینطور مورد عنایت قرار نمیگرفت. حالا این حواشی برای چه؟ هر چند هم که اشتباه اول را دستاندرکاران جایزه کرده باشند، این دامن زدن رسانهای سودش به نفع کیست؟ غیر رسانهای حل نمیشد؟
دبیرخانه جایزه جلال در واکنش به این اتفاقات، اعلام کرده بود که در مراسم پایانی جایزه ادبی جلال نتایج بر مبنای نظر داوران و تصویب هیئت علمی اعلام میشود بنابراین روشن است که غیر از نظر اعضای هیئت علمی عامل دیگری در اخذ و اعلام نتایج موثر نیست. نتیجهای که از این جوابیه میتوان گرفت این است که عملاً داوران نقشی در انتخاب کتاب برگزیده ندارند و این اعضای هیئت علمی هستند که باید اثر برگزیده را انتخاب کنند. اعضای هیئت علمیای که علت حضور بعضی از آنها در این سمت مشخص نیست زیرا نه نویسندههای قابلی هستند نه منتقدان منصفی. چقدر آماتور و بد سلیقه عمل کردند این آدمهای دبیرخانه و آنهایی که صاحب نظر این جایزه بودند. جایزه نمیدادید حاشیهاش برای ادبیات و فرهنگ و آنچه که به رهبر انقلاب منتسب میکنیدش، کمتر بود.
آقای محمدرضا سرشار از اعضای هیئت علمی جایزه جلال با انتشار نامهای بر جنجالها افزود. ایشان با اعلام اینکه تعداد حاضران در جلسه اعضای هیئت علمی برای انتخاب کتاب برگزیده کمتر از نصف بوده اذعان داشتند که جلسه رسمیت نداشته و از وزارت ارشاد خواستند نتایج این دوره را باطل کنند و یک بار دیگر این مراسم برگزارشود. نظر آقای سرشار کنار. نقد و توقع من از ایشان هم کنار. سؤالم این است به چرا چهار نفر از اعضای هیئت علمی هشت نفره در این جلسه غایب بودند؟ چرا حاضران با علم به اینکه رای آنها دارای رسمیت نیست، اثر برگزیده را انتخاب و اعلام کردند؟ چند صد میلیونی بیتالمال مردم که این وسط بوده همینطور سلیقهای جابجا میشده؟ عملکرد ضعیف دبیرخانه و روابط عمومی این جایزه و دبیر علمی آن آقای حمیدزاده هم که اصل و اساس ماجراست. نمیتوانستند با مدیریت بهتر مسایل از پیش آمدن این جار و جنجالها جلوگیری کنند؟ نمیشود یکبار بدون حاشیه مراسم اعطای این جایزه را برگزار کرد؟ فراموش نکنید، نخبگان فرهنگی، مردم و همان صاحبان اصلی اثر که کتابهاتان را به نامشان زدید شما را میبینند.
مسئولان و نخبگان ادبی بگویند، اگر جلال زنده بود راضی به برگزاری این مراسم به این شیوه و به نام خود بود؟
انتهای پیام/