غرب به تاریخ تشیع هجمه ‌می‌کند نه به عقاید آن

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی خبرگزاری تسنیم، روز گذشته مراسم رونمایی کتاب «یاد سرمستان» نوشته محمدحسین رجبی دوانی که ترجمه و بازنویسی مقتل امام حسین(ع) از کتاب «الفتوح» است، برگزار شد.

در این مراسم حجت الاسلام والمسلمین سید هادی سید وکیلی از اساتید دانشگاه علوم حدیث درباره توجه به تاریخ تشیع و احیای تاریخ نگاری توسط شیعیان سخنرانی کرد.

سید وکیلی گفت: دنیای غرب، تشیع را نه از حوزه‌ عقاید بلکه از حوزه‌ تاریخ مورد هجمه قرار داده است. آن چیزی که امروز تشیع را تهدید می‌کند، زیر سوال بردن سنت‌های فکری و بسترهای فکری شیعه در طول تاریخ است. ما باید امروز تاریخ را همگانی کنیم. جوان ما نباید فکر کند که پیشینه‌ تاریخی ندارد. این همگانی کردن تاریخ یک جهاد و انقلاب همگانی را می‌طلبد.

*دقیق‌نگاری و استنادهای نویسنده همچون مرحوم دوانی است

وی در ابتدای سخنانش با یادی از مرحوم دوانی پدر دکتر محمد حسین دوانی، ویژگی‌های قلم ایشان را برشمرد و گفت: در ایام نوجوانی مقالات مرحوم دوانی در موضوع تاریخ اسلام برای ما بسیار جذاب و گویا بود. قلم ایشان، روان، مستند و بسیار تاثیرگذار بود. من کم کم با آثارشان آشنا شدم و چیزی که در آثار ایشان خیلی برای من جالب بود. اینست که مرحوم دوانی مصداق بارز فرزند زمان خویش بوده‌اند. ایشان بسیار مشرف بر جو فکری جامعه‌ خودش می‌نوشت؛ اگرچه از تاریخ و از گذشته می‌نوشت اما برای روز می‌نوشت. نحوه نگارش، موضوع و ورود و خروج مطالب کاملا براساس شبهات روز بود.

وی افزود: این اخلاق ایشان در فرزندان هم وجود دارد. دقیق نگاری، درست نگاری، ضابطه‌مند نگاری از ویژگی‌های قلم محمد حسین رجبی دوانی است. خیلی مهم است که نویسنده وقتی در تاریخ قلم می‌زند، نکته‌ تاریخی را از تحلیل‌های شخصی خودش جدا کند. بسیاری از کتاب‌هایی که در خصوص تاریخ نوشته‌ شده‌‌اند چنین نیست و بین چیزی که نقل شده با چیزی که برداشت کرده‌اند خلط کرده‌اند و این کار را برای محقق مشکل می‌‌کند، چون محققی که می‌خواهد به کتاب تاریخی مراجعه کند نمی‌خواهد مورخ برداشت خودش را بر او تحمیل کند.

سید وکیلی ادامه داد: مورخ در ضمن اینکه باید تحلیل‌های خودش را ارائه کند باید آن را از مستنداتش جدا کند. این مسئله در کتاب آقای دوانی مشاهده می‌شود. دخل و تصرف کردن، حک و اصلاح کردن و نظر شخصی در متن نوشتار، به تاریخ مند بودن اثر صدمه می‌زند. وقتی من کتاب «یادسرمستان» را مطالعه می‌کردم، دقت کردم برخی موضوعات را در پاورقی می‌آورند اما در مستندات دست نمی‌برند. ضابطه‌مند بودن و مستند بودن از ویژگی‌های این کتاب است.

*رساله محرمانه فوق لیسانس یک محقق یهودی که عالی‌ترین جایزه رژیم صهیونیستی را دریافت کرده، درباره تاریخ تشیع است

این استاد دانشگاه با طرح این سوال که چرا امروز به کتاب یاد سرمستان و امثال آن نیاز داریم، گفت: دنیای غرب، تشیع را نه از حوزه‌ عقاید بلکه از حوزه‌ تاریخ مورد هجمه قرار داده است. آن چیزی که امروز تشیع را تهدید می‌کند، زیر سوال بردن سنت‌های فکری و بسترهای فکری شیعه در طول تاریخ است. این شبهه که می‌گویند تشیع را یک جریان ساخته‌ قرون آتی تلقی کنیم نه قرون ابتدایی، نکته‌ای است که امروز پژوهشگران در همه‌ دنیا از جمله دانشگاه هبرو اسرائیل مورد توجه قرار داده‌ا‌ند. اتان کلورک یک محقق یهودی صهیونیست و استاد دانشگاه هبرو اورشلیم است. حوزه کاری‌اش تاریخ اولیه در حوزه‌ تشیع است. به طور خاص و ویژه در مبدأهای تاریخی شکل‌گیری شیعه کار می‌کند. در دو سال گذشته جایزه‌ای را از مقامات رژیم صهیونیستی دریافت کرد که متعلق به کسی است که بیشترین خدمات را به تثبیت دولت اسرائیل بکند. رساله‌ فوق لیسانسش در آکسفورد جزو رساله‌های محرمانه تلقی می‌شود حتی یک نسخه‌اش را در کتابخانه ‌هم در اختیار کسی قرار نمی‌دهند و موضوع این رساله اختلاف شیعیان نخستین در موضوع عدالت صحابه بوده است.

سید وکیلی از دشمنی غرب نسبت به شیعه چنین گفت: امروز تاریخ دقیقا نقطه‌ای است که دنیای غرب روی آن سرمایه گذاری می‌کند تا به هدفش برسد. اینکه از تشیع یک تفکر التقاطی تحویل جهان بدهند و بگویند این تشیع ریشه در قرآن و سنت و پیغمبر ندارد بلکه ساخته و پرداخته قرون بعد است. چگونه می‌شود با این جریان مبارزه کرد؟ با پرورش محققینی که از کتاب‌های اولیه و قرون نخستین تصویری جامع از شیعه بیان می‌کنند و ریشه‌های تاریخی و فکری شیعه را در زمان خودش نشان دهند. امروزه تالیف و تحقیق و پژوهش در حوزه تاریخ را می‌توان گفت که مصداق جنگیدن در خط مقدم دفاع از تفکر شیعی است. بنابراین نگاه کردن به واقعه عاشورا به عنوان یک جنبش شیعی از دریچه‌ کتاب‌های گذشتگان همانند ابن اعثم، احیای آن اثر است و خدمتی در خور برای مبارزه در خط مقدم دفاع از شیعه.

وی افزود: ما باید امروز تاریخ را همگانی کنیم. جوان ما نباید فکر کند که پیشینه‌ تاریخی ندارد. باید بتواند باور داشته باشد با استفاده از ریشه‌ها از پیشینه‌ خود دفاع کند. این همگانی کردن تاریخ یک جهاد و انقلاب همگانی را می‌طلبد. جدای از همگانی کردن تاریخ، ما به بعنوان محققین نیز به احیای آثار گذشتگانمان نیازمندیم. اینکه ببینید این کتاب در چه جوی و چگونه نوشته شده و نویسنده چگونه می‌اندیشیده است به محقق کمک می‌کند تا تحلیل دقیق‌تری از تاریخ داشته باشد. اگر من بیایم کتابی را که احیا می‌کنم از دریچه خود ببینم و گزینشی تبلیغ کنم، شمای خواننده پژوهشگر را از تحلیل مجدد نسبت به انگیزه نویسنده، بازداشته‌ام؛ لازمه‌ این کار اینست که من در تحلیل تاریخ، ضابط باشم.

*شیعه شروع کننده تارخ نگاری بوده اما آن را ادامه نداده است

استاد دانشگاه علوم حدیث درباره تاریخ نگاری تشیع گفت: متاسفانه شیعه اگرچه شروع کنننده‌ تاریخ نگاری بوده است، اما اینکار را ادامه نداده است. اگرچه اولین کتاب‌های تاریخی به دست عالمان شیعه نوشته شده است. مقتل ابی مخنف از قدیمی ترین مقاتلی است که در تاریخ تشیع نوشته شد که ابی مخنف خود شیعه بود و از محدثان ما بوده است. بیش از 5 کتاب در تشیع با عنوان مقتل الحسین(ع) تا قبل از قرن سوم هجری نوشته شده است اما با گذشت زمان، شیعه جریان تاریخ نگاری را رها کرد و تاریخ نگاری به دست دشمنان شیعه افتاد که معمولا مواجب بگیر حکومت‌های اموی و عباسی هستند و باعث شد کم کم تاریخ تحریف شود و حقایقی که باید به مردم برسد نمی‌رسد.

سید وکیلی در پایان از وظایف امروز ما در حوزه‌ تاریخ نگاری گفت و تاکید کرد: ما باید بیاییم و تصویر درست از بین این تاریخ‌ها دربیاوریم و از آیینه نگاشته‌های مخالفان، تشیع اصلی را به مردم بشناسانیم. ما به عنوان مردم می‌توانیم این جریان را پیگیری کنیم. مورخ و نویسنده اگر احساس بکند کتابش خوانده و مورد توجه قرار می‌گیرد، بزرگترین تشویق را برای ادامه‌ راهش پیدا می‌کند. بزرگترین تشویق برای یک نویسنده و محقق اینست که اثری که می‌نویسد تاثیرگذار باشد. ما باید اخلاق کتابخوانی را در خود تقویت کنیم.

انتهای پیام/