پژویان: مشکل شورای رقابت حل نشود دسته جمعی استعفا می‌دهیم
خبرگزاری تسنیم : جمشید پژویان در این گفت و گوی تفصیلی پشت پرده تمامی فشارهای اخیر به شورای رقابت را فاش کرد و گفت: مشکلمان با آقایان تا شش ماه دیگر حل نشود به همراه اعضای شورای رقابت دسته جمعی استعفا می دهیم.
با دکتر پژویان قبلا هم مصاحبه کرده بودیم البته نه در تسنیم .وقتی استاد دانشگاه بود و در گیر و قید وبندهای مدیریتی و مسولیت جدیدش نبود . وقتی هنوز با حکم رییس جمهور ، رییس شورای رقابت نشده بود.آن زمان خیلی راحت و کارشناسی صحبت می کرد.فارغ از تمام قید وبندهایی که مسولیت برای انسان به دنبال می آورد.تصور می کردیم این استاد 57 ساله دانشگاه تهران حالا که با حکم رییس جمهور به سمت رئیس شورا و مرکز ملی رقابت منصوب شده خیلی با ملاحظه تر و با احتیاط تر صحبت کند.
اما با وجودآنکه مسول شورایی شده که اعضایش با حکم روسای سه قوه منسوب می شوند هر کدام وزنه ای هستند ، هنوز همان استاد دانشگاه است و با همان روحیه صحبت می کند. جمشید همایون که با مهلت 48 ساعته درباریان قاجار نام خانوادگیش به پژویان تغییر کرده چنان با حرارت و اعتقاد از وظایف شورایی که مسولیتش را بر عهده دارد برایمان سخن گفت که کمتر در خصوص این شورا و وظایفش جای شک و شبهه برایمان باقی ماند . پژویان فارغ التحصیل شده از مدرسه دارالفنون چنان از اقتصاد عمومی و ویژگی های آن برایمان سخن گفت که شک کردیم یک زمان درس خوانده دانشگاه آمریکا و تحت تاثیر دیدگاههای آزاد و لیبرالی میلیتون فرید من بوده است.
جمشید پژویانی که امروز معتقد است مکانیزم بازار به تنهایی نمی تواند کارایی داشته باشد . شاید به همین دلیل است که نقش و جایگاه شورای رقابت را پذیرفته و این چنین از آن دفاع میکند و آسودگی و فضای شاد و علمی دانشگاه را فدای فضای خشک اداری و گرفتاری های آن کرده است. دکتر پژویان چنان از اقتصاد و مبانی آن صحبت می کند که تعجب نمی کنی چرا پزشکی را رها کرده و به اقتصاد روی آورده ؟با او سخن گفتن دلچسب و آموزنده است . از گفته هایش چیز یاد می‌گیری و بر معلوماتت اضافه می‌شود.هر چند موضوع مصاحبه ما زیاد علمی نبود و بیشتر جنبه خبری داشت اما کافی است با او در خصوص موضوعی تخصصی مخصوصا اقتصاد عمومی به گفت و گو بنشینی تا به این نکته پی ببری . حاصل گفت و گوی ما با جمشید پژویان متولد 1334 سنندج که هیچگاه در این شهر مجال زندگی پیدا نکرده را در ذیل می خوانید.
تسنیم: با توجه به عملکرد سه سال گذشته واقعاً خودتان شورای رقابت را قبول دارید؟
پژویان:بله حتما. اولین بار که برنامه مقدماتی شورای رقابت نوشته شد 15 سال قبل در بخش معاونت برنامه ریزی وزارت بازرگانی بود . زمان آقای خاتمی در هیئت دولت این برنامه‌ها ماند تا اینکه زمان دولت نهم در مجلس، شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام مطرح و در نهایت تصویب شد.شورای رقابت نهادی است که در 130 کشور دنیا وجود دارد و حتی کشورهای آفریقایی هم در این زمینه از ایران با سابقه‌تر هستند. این شورا یا نهادی شبیه به این، بنا به ضرورت ساختار اقتصاد به وجود می آید.
با رشد اقتصاد نیاز به توجه به مقوله انحصار و مقابله با آن یک ضرورت بود .باید به این مسئله توجه ویژه شود . اکثر کشورهای جهان به این مهم توجه کردند . کشور ما هم باید به این موضوع توجه می کرد.بنابراین وجود چنین سازمانی یک باید است تا به صورت منسجم بازارهایی که دچار انحصار و اختلال هستند را کنترل کند. انحصار را بشکند یا برای آن دستورالعمل قیمتی طراحی کند تا از انحصاری که در اختیار یک سازمان است و از آن به نفع خود و به ضرر مصرف کننده استفاده می کند جلوگیری کند.
تسنیم:ولی با شروع به کار شورای رقابت مقاومتها و مخالفتهای زیادی صورت گرفت
پژویان:بله .مشکل ما هم همین بود.وقتی شورای رقابت سه سال گذشته کار خود را شروع کرد با اولین مقاومت ها روبه رو شد .
تسنیم: از طرف چه کسانی؟بطورصریح بفرمایید .
پژویان: بخشی از این مقاومت ها از سوی سازمان هایی چون سازمان حمایت از تولید کننده و مصرف کننده بود .در هیچ جای دنیا سازمانی به نام سازمان حمایت از مصرف کننده و تولید کننده وجود ندارد این هم از چیزهای جالبی است که در کشور ما باب شده. بطور مثال در زمان انتخابات می‌بینم شعارهایی مطرح می‌شود که امکان انجام دادنشان هم زمان وجود ندارد. سازمان حمایت هم مصداق همین شعارهای انتخاباتی است. چون سازمان حمایت نمی تواند هم از مصرف کننده و هم از تولید کننده حمایت کند.
در دنیا سازمان حمایت از مصرف کننده وجود دارد اما هیچ سازمان حمایت کننده ای در قیمت گذاری نقش ندارد بلکه از حقوق مصرف‌کننده‌ای که در مقابل تولید کننده دچار ضرور و زیان شده حمایت میکند. برای نمونه تخلف در کیفیت یا وزن کالا‌ها از جمله مواردی است که مصرف کننده می تواند نسبت به آن شکایت کند و چنین سازمانهایی از او حمایت می کند.
اما آیا در ایران هم سازمان حمایت از مصرف کننده همان معنایی را دارد که در دنیا دارد؟اصلا اینطور نیست. بنده شخصا سه بار در خصوص مسایل مختلف به سازمان حمایت از مصرف کننده و تولید کننده شکایت کردم . هفت سال گذشت اما هیچ خبری نشد . سازمان حمایت حتی سوال نکرد پژویان مشکلات چیست ؟
تسنیم:در مورد چه موضوعی شکایت کردید؟
پژویان: به هر حال چند شکایت داشتم که هم قبلا گفتم وهم سازمان حمایت از مصرف کننده وتولید کننده خود می داند . شاهد اولین شکایت من هم جناب وزیر اقتصاد و دارایی کنونی است که آن زمان مدیر کل دفتر مطالعات اقتصادی وزارت بازرگانی بود.
*با بودجه شورای رقابت یک دبستان را هم نمی شود اداره کرد
تسنیم: پس این اختلاف ریشه ای است .شما هم با وجود این سازمان مخالفید.سازمان حمایت هم با وجود شورای شما مخالف است .به همین خاطر 6 سال از سال 82 تا 88 تولد این شورا طول کشید؟
پژویان: بله دقیقاً. انواع مخالفت ها با تشکیل شورای رقابت انجام شد . شما فکر می‌کنید با گذشت سه سال از فعالیت ، بودجه شورا ملی رقابت چقدر است؟ یک میلیارد و 300 میلیون تومان . با این رقم یک دبستان را هم نمی توان اداره کرد.
تسنیم: پیشنهاد شما برای بودجه شورا چقدر بود؟
پژویان: پیشنهاد ما خیلی بالا نبود حدود 10 میلیارد تومان. در چارت این شورا 150 نفر به جز اعضای شورای رقابت نیرو پیش بینی شده تا بتواند کار خود را شروع کند.چون اعتقادی به بزرگ بودن سازمان نداشتم چارت شورا را از 180 نفر به 150 نفر کاهش دادم تا بتواند کار را شروع کند اما هنوز 10 درصد همین نفرات را که فقط برای راه اندازی لازم بود نتوانستم بگیرم. شورای رقابت در پیچ و خم دفاتر معاونت های رئیس جمهوری گرفتار شده است.
اینقدر بودجه سازمان کم بود که برای پرداخت حقوق کارکنان یک ماه مجبور شدم قرض بگیرم و تا سه ماه بعد هم نصف حقوق کارمندان پرداخت شد.
تسنیم: این مشکلات را به رییس جمهور هم منعکس کردید؟
پژویان: بله.به رئیس جمهور نامه نوشتم ،ایشان هم روی آن نوشتند آنی اقدام شود.
تسنیم: اقدام شد؟
پژویان: خیر.
*رییس جمهور قویا معتقد به شورای رقابت است
تسنیم: رئیس جمهور به شورای رقابت اعتقاد دارد؟
پژویان: بله .شخص رئیس جمهور به شورای رقابت اعتقاد دارد ، با صراحت هم این را اعلام میکند.
تسنیم: با روحیاتی که از آقای رئیس جمهور سراغ داریم اگر از شما حمایت می کرد شورا با چنین مشکلاتی روبه‌رو نمی‌شد؟
پژویان: من اینقدر تجربه دارم که بفهمم رنگ سبز، آبی و قرمز خودکار یک مسوول به چه معنی است؟
تسنیم: یعنی هنوز این خودکار آبی و سبز قرمز در نامه ها و دستورات مدیران معنی دارد؟
پژویان: نه. نمی‌گم هنوز در جواب نامه‌ها قرمز و آبی نوشتن معنای خاصی دارد ولی آن زمان بود. این مسله را برای نمونه گفتم. این را متوجه می شوم که چه کسی حقیقت را می‌گوید. دلیلی ندارد رئیس جمهور بدون اعتقاد قلبی حمایت کند . مواردی بود که بنده اصلاً پیگیر آن نبودم ولی دفتر رئیس جمهور دنبال حل کردن آن است. برخی مواقع بنده درخواست را ارائه کرده بودم ولی بعد از جایی به بنده خبر دادند که دفتر رئیس جمهور پیگیر این مسئله است.من معقتدم رئیس جمهور حامی شورای رقابت است ولی این کار شکنی‌ها از سوی برخی سازمان‌ها نمی گذارد.اما با وجود همه این مسائل شورا در این مدت خوب عمل کرده . حل مسئله مخابرات یکی از این کارهای ارزشمند است.
تسنیم: با وجود این صراحت قانونی وجود سازمان حمایت چه معنی دارد؟
پژویان: متاسفانه بخشی از وظایف سازمان حمایت به شورای رقابت واگذار شد به همین دلیل دید درستی نسبت به این شورای وجود ندارند. مشکلی که در کشور ما وجود دارد این است که اگر یک سازمانی وظایفش به سازمان یا نهاد دیگری واگذار شد آن سازمان منحل نمی شود بلکه به کار خود در کنار سازمان جدید ادامه می دهد یا در نهایت در سازمان جدید ادغام می شود . به همین دلیل میبینیم چنین سازمانهایی در کار هم دخالت می کنند و مانع انجام کار هم می شوند. چرا ؟ چون مشکل بیکاری داریم . نمی توانیم این ادمها را بیکار کنیم.من خودم حاضرم کارکنان مفید آن سازمان را بکار بگیریم.
تسنیم: شما حاضرید سازمان حمایت را در خود ادغام کنید ؟
پژویان: بله. البته بخش‌های مرتبط را در شورای رقابت جذب خواهم کرد زیرا برخی دستگاه ها بی دلیل بزرگ هستند . من هم اعتقادی به بزرگ بودن سازمان‌ها ندارم . ولی افرادی که بتوانند همگام با اهداف شورای رقابت حرکت کنند حاضرم در شورا جذب کنم. علاوه بر جذب نیروهای سازمان حمایت در خصوص سازمان تنظیم مقررات هم این مسئله صدق می کند .
تسنیم: فکر نمی کنید برخلاف اعتقادتان شورا بیش از حد بزرگ شود؟
پژویان: نه . چون هنوز ده درصد نیروهای مورد نیازمان را هم نگرفتیم.
* نامه به رییس جمهور
تسنیم: برای ادغام سازمان حمایت با آقای رئیس جمهور هم صحبت کردید؟
پژویان: بله .در نامه اخیرم به آقای احمدی نژاد به این مسئله اشاره کردم. ولی بنده تصمیم گیرنده نیستم.من پیشهاد کردم که راه حل های دیگری هم به جز ادغام ممکن است وجود داشه باشد اما در نهایت رئیس جمهور باید تصمیم بگیرد.
تسنیم: نامه فقط برای ادغام و انحلال سازمان حمایت بود؟
پژویان: نه به مسایل دیگر هم اشاره کردم. طبق معمول از مشکلات و موانع مثل بودجه ، پرسنل و تداخل هایی که با برخی سازمان ها داریم نوشتم.این تداخل یک اشکال عمده دارد، وقتی تداخل وظیفه وجود داشته باشد فرد سومی از این مسئله سوءاستفاده میکند. شورا معتقد است این یک انحصار است و بر اساس تبصره 2 ماده 48 قانون اصل 44، تشخیص تمرکز با شورای رقابت است.
*تعیین قیمت پهنای باند توسط سازمان تنظیم مقررات غیر قانونی است
تسنیم: فقط سازمان حمایت این مشکل را دارد ؟ هیچ سازمان دیگری با شورای رقابت مشکل تداخل وظیفه ندارد؟
پژویان: چرا. سازمان تنظیم مقررات هم همین مشکل را با ما دارد. این سازمان هم در بعضی مواقع وارد وظایف شورای رقابت می شود .اخیراً هم قیمت پهنای باند را برای زیر ساخت افزایش داده که این هیچ توجیه اقتصادی ندارد. اصلا وظیفه سازمان تنظیم مقررات تعیین قیمت نیست.سازمان تنظیم مقررات فکر کرد فقط در مورد مخابرات باید کنار برود.اما این سازمان باید بداند اجازه ورود به بازار و قیمت گذاری را ندارد . به هم ریختگی وضعیت بازار همه نتیجه این تداخلها است.
تسنیم: چه مرجعی به اختلاف شما با سایر دستگاه‌ها رسیدگی میکند ؟ خود رئیس جمهور ؟
پژویان: نه رئیس جمهور مرجع رسیدگی به مشکلات نیست. در قانون کمیته ای به ریاست وزیر دادگستری مشخص شده که موارد موازی با شورا را حل کند . این کمیته یک بار تشکیل شده ولی جلسات آن ادامه نداشته، اما بدیهی است ، شورای عالی اجرای اصل 44 مرجع بالاتری است به همین دلیل باید به آنها مراجعه کنیم. مجلس هم مرجعی است که می تواند به این مسائل رسیدگی کند. البته به نظر بنده قانون کاملا در خصوص وظایف شورا صراحت دارد. اگر قرار باشد هر کس در مورد یک ماده قانونی بنا به منافع خود سنگ اندازی کند و تفسیر خاص خود را از قانون داشته باشد سنگ روی سنگ بند نمی‌شود. اگر بخواهند این مسائل را در مجلس بررسی کنند، نمایندگان باید همه کارهای خود را کنار بگذارد و فقط به قوانینی که قبلا تصویب کرده‌اند و دستگاه ها برسر آن اختلاف نظر دارند، رسیدگی کند. مجلس تنها باید در جایی که نیاز به تفسیر است وارد شود.در بند 5 ماده 58 ذکر شده که تصویب دستورالعمل ، تنظیم قیمت و مقدار و شرایط مورد نیاز در بازار کالا و خدمات با رعایت مقررات به عهده شورای رقابت است.این صراحت قانونی دارد . هیچ جای شکی در این خصوص وجود ندارد.
تسنیم: ولی با وجود ترکیب مقتدری که شما در شورا دارید(نمایندگانی از قوه قضاییه ، مجریه ، و مقننه که همه هم با حکم مستقیم رییس جمهور و روسای سه قوه منصوب می شوند) نباید از این مشکلات داشته باشید.
پژویان: بله . هر چه تصویب می‌کنیم می‌تواند مستقیم به اجرای احکام برود . قانون این را تعیین کرده است.
تسنیم: با این تفاسیر طی این سه سال در اجرای مصوبات مشکل هم داشتید؟
پژویان:با توجه به ماده 92 قانون اصل 44، از تاریخ تصویب قانون کلیه قوانین مغایر با آن فسخ می شود و مادامی که در قوانین بعدی فسخ یا اصلاح مواد و مقررات این قانون صریحاً با ذکر نام قانون و ماده مورد نظر قید نشود، سایر معتبر خواهد بود.
این ماده قانونی کاملا مشخص است ، قوی‌تر از این چه می‌خواهیم. این خیلی شفاف است و نیاز به تفسیر ندارد ولی هرکسی می‌تواند بگوید آن را قبول ندارم!اگر قرار باشد هر روز به دنبال این باشیم که چه کسی با وظایف شورا مخالف است، درست نیست.کار پیش نمی رود. همانطور که بعد از تصویب قوانین شورای رقابت در شورای عالی اصل 44، هنوز سازمان حمایت و سازمان تنظیم مقررات حاضر به پذیرش شورای رقابت نیستند.
*افزایش‌های اخیر قیمت خودرو غیر قانونی است
تسنیم:نتیجه این اختلاف همین افزایش قیمت ها مثل قیمت خودرو است.این افزایش قیمتی که اخیرا اعمال شده از نظر شورا مورد قبول است؟
پژویان: خیر، افزایش قیمت‌هایی که به تازگی خودرویی‌ها اعمال کرده‌اند وجاهت قانونی ندارد . البته شورای رقابت مخالف افزایش قیمت نیست ولی اگر قرار است چنین اقدامی انجام شود ابتدا باید خواست خود را به شورا ارائه کنند تا تصمیمات لازم در این زمینه گرفته شود. درغیر اینصورت شورا می تواند جزای نقدی تعیین کند.
تسنیم: چرا جریمه نمی کنید؟
پژویان: طبق ماده 61 قانون شورای رقابت برای هر تخلف انواع مجازات‌ها وجود دارد که حداکثر آن جریمه نقدی یک میلیارد ریالی است، البته این رقم مربوط به چند سال پیش است و قطعاً باید با توجه به تورم تغییر و چندین برابر شود ولی همین که هر اتومبیل 100 میلیون تومان جریمه شود،کافی است.
*خودروسازان به تصمیمات شورا تن ندهند جریمه می کنیم
تسنیم: پس چرا اقدام نمی کنید؟
پژویان: شورای رقابت نمی‌خواهد بازار را به هم بزند و به خودرو سازها فشار وارد کند ، ولی اگر به تصمیمات شورا تن ندهند قطعا این جریمه ها را اعمال می کنیم.
*معاونین وزیر برای حرفهای وزیر ارزش قایل نیستند
تسنیم:علی رغم همه اصرار شما مبنی بر وجاهت قانونی شورا و غیر قانونی بودن فعالیت سازمان حمایت ، به نظر می‌رسد قدرت سازمان حمایت از شورای رقابت بیشتر است . این سازمان حتی مصوبات شورا را هم اجرا نمی‌کنند؟
پژویان: بله وقتی سازمان حمایت بر خلاف قانون به صراحت اعلام میکند شورای رقابت نمی‌تواند در خصوص قیمت‌گذاری تصمیم‌گیری کند ، وزیر مربوطه هم نسبت به معاونین خود هیچ عکس العملی نشان نمی دهد و آنها را تنبیه نمی‌کند ، مشخص است چنین اختلافاتی رخ می‌دهد. البته وزیر صنعت و معدن پیش از این، در مصاحبه خود اعلام کرده بود که شورای رقابت وظیفه قیمت گذاری را بر عهده دارد ولی بعد از مصاحبه وزیر، معاونین وی حرفهای دیگری مطرح کردند و وزیر هیچ عکس‌العملی نشان نداد.
تسنیم: دل پری از معاونین وزیر صنایع دارید.
پژویان: بله .این برخوردها یعنی معاونین از وزیر بالاتر هستند!! وقتی چنین تداخل وظیفه‌ای ایجاد می‌شود طبیعی است خودرو سازها هم به مصوبات شورای رقابت گوش ندهند و معتقد باشند خودشان مرجع هستند.هر اختلافی که بین شورا و دستگاه‌های دیگر رخ می‌دهد باعث دعوای جدید و اختلال در اقتصادی کشور می شود. شورای رقابت به شدت از اینکه بخواهد شروع کننده چنین دعواهایی باشد، اجتناب میکند. ترجیح می‌دهیم مسائل را به نحوی حل کنیم که منجر به ایجاد شوک در بازار نشود چون همان طور که گفتم در این اختلافات فرد سومی سوء استفاده خواهد کرد.
*با ارسال نامه از رییس جمهور خواستم به این اختلافات پایان دهد
تسنیم: در باره این اختلافات با رئیس جمهور هم صحبت کردید؟
پژویان:در نامه اخیری که برای رئیس جمهور ارسال کردم علاوه بر مشکلات و موانع موجود، از وی در خواست کردم به روشی که خود صلاح می‌داند این اختلافات را راحل و فصل کنند.
تسنیم: جلسه حضوری هم با ایشان داشتید؟
پژویان: خیر جلسه حضوری نداشتم ولی شاید در آینده پیش بیاید. به هر حال انتظار من این است که این موضوع حل و فصل شود.
*آقایانی که به صندلی ریاستشان دل بستند مانع شدند تا تکلیف قیمت خودرو را شورا مشخص کند
تسنیم: با خودرویی‌ها هم جلسه‌ای داشتید تا این اختلافات حل شود؟
پژویان: یکشنبه هفته‌ای که گذشت از دو مدیر عامل شرکت خودروساز (سایپا و ایران خودرو) و وزارت صنایع درخواست کردیم که در جلسه شورای رقابت حضور داشته باشند. در ابتدای شروع کار شورا ، برای حل مشکلاتی که با سازمان تنظیم مقررات داشتیم جلسه‌ای با وزیر ارتباطات وقت آقای تقی‌پور برگزار شد و در عرض 10 دقیقه به توافق رسیدیم. در نهایت قرار شد شورا وظایف خود را انجام دهد و از تشکیلات و نیروهای متخصص سازمان تنظیم در شورا استفاده کند. ولی بعد از توافقاتی که انجام شد برخی که منافع خود را در خطر دیدند و احساس کردند صندلی ریاست آنها بخطر می افتد این ماجرا را دو سال کش دادند.
در خصوص مشکلات خودروسازان هم به درخواست قائم مقام وزیر صنعت آقای موحدی جلسه‌ای تشکیل شد و یکی از مدیر کل‌های وزارت خانه نیز حضور داشت ولی رئیس سازمان حمایت در این جلسه حاضر نشد. در نهایت پس از جلسه کتباً از وی در خواست کردم کارشناسان خود را در این زمینه به ما معرفی کنند تا عضو کارگروه تعیین قیمت خودرو شوند. در این خصوص نامه‌ای هم ارسال کردم ولی بعداً آقایانی که به صندلی ریاست چسبیدند و آن را در خطر دیدند، همه توافقات را به هم زدند و اوضاع چنین شد.
تسنیم: چه کسانی ؟ صریح بگویید.
پژویان :به صراحت می‌گویم ، همان معاونین وزیر صنعتی که با رسانه ها در خصوص وظیفه شورا گفت و گو کردند. صریح‌تر و شفاف تر از این نمی توانم بگویم. در تمام کارگروه‌هایی که برای صنایع مختلف در شورا تشکیل شده افراد حرفهای آن سازمان حضور دارند .
برای کارگروه خودرو هم به آقای دکتر موحدی قائم مقام محترم وزارت صنعت ، معدن وتجارت نامه زدیم ولی پس از آن یکی دو تا از معاونین وزارت صنایع اعلام کردند شورای رقابت هیچ کاره است. نام این معاونین را می‌توانید در سایت‌ها پیدا کنید.
تسنیم:چرا از ابزارهایی که در اختیار دارید استفاده نمی‌کنید؟ در چارت سازمانی، اعضایی هستند که امضای رؤسای قوای سه گانه زیر حکم انها است ، می‌توانید از ابزارهای قدرت که در اختیار شما است، استفاده کنید .
پژویان: بله . شما هیچ شورایی را پیدا نمی‌کنید که به این شکل فراقوایی باشد. قانون نیز در این زمینه کاملا وضعیت را مشخص کرده است.
تسنیم:پس چرا از این اهرم استفاده نمی‌کنند؟
پژویان: چند نکته مهم در این خصوص وجود دارد. به عنوان رئیس شورا وقتی مسائل را درکفه ترازو می‌گذارم به این نتیجه می رسم که باید صبر کرد ، در حال حاضر بعضی سازمان‌ها به دلیل از دست دادن قدرت و منافع خود (که اصلاً معنی ندارد) می‌ترسند، می‌توانم به عنوان رئیس شورا از ابزارهای که گفته شد استفاده کنم اما وقتی اختلال در اقتصاد را به دلیل اعمال قانون می بینم ، ترس از شورا را که بعد از این اقدام در دل فعالان اقتصادی بخش خصوصی می ا فتد می بینم ترجیح میدهم صبر کنم .
* رییس جمهور با قاطعیت وارد شود، مشکل حل می شود
تسنیم: این دوگانگی است. مگر شما از رسالت شورا نگفتید . این با همان رسالت منافات دارد .بعضی با مقاومت در برابر اعمال قانون برای اقتصاد و مردم و مصرف کننده مشکل ایجاد می کند؟
پژویان: صحبت شما درست است، ولی به همان دلایلی که گفتم ترجیح می دهم باز هم صبر کنم. معتقدم به مرور این مسائل حل می‌شود. همان طور که سازمان تنظیم مقررات بالاخره در مورد مخابرات عقب نشینی کرد. البته درست است الان از طریق دیگری وارد حیطه وظایف شورا شده ولی در نهایت متوجه شد در مورد مخابرات نباید دخالت کند.
در حال حاضر هم اگر رئیس جمهور مستقیم وارد شود، با توجه به قاطعیتی که از وی سراغ دارم مطمئنم این اختلافات و مشکلاتی که سازمان حمایت و سازمان تنظیم مقررات ایجاد کرده از بین خواهد رفت.پیش از این توسط مجلس هم اقداماتی انجام داده‌ایم ولی به دلیل گرفتاری مجلس این مسئله به تأخیر افتاده است.اگر ممارست کنیم و تا 5 ، 6 ماه دیگر هم صبر کنیم شاید مشکل حل شود.
* دسته جمعی استعفا می دهیم
تسنیم: اگر بعد از 6 ماه مسئله حل نشد چه؟
پژویان: آن وقت حتماً از اهرم های قانونی که در اختیار داریم استفاد خواهیم کرد ،اگر نشد استعفای دسته جمعی می‌دهیم. در حال حاضر اعضای شورا بدون چشم داشتی در جلسات حضور پیدا می‌کنند . همه آنها متخصص هستند. همکاری صمیمانه آنها برای انجام کار‌ها مفید است. این افراد به دنبال مقام نیستند . خیلی از اعضا گمنامند اما دوست دارند مفید باشند . اگر ببینند به دلیل اختلافات موجود نمی‌توانند مفید واقع شوند، استعفا می‌دهند.
تسنیم: پس مهلت 6 ماه به سازمان‌های مربوطه می دهید؟
پژویان: بله.
تسنیم: در مورد افزایش اخیر قیمت خودرو بررسی کردید؟ درست است بخشی از این افزایش قیمت به دلیل رشد هزینه‌ها منطقی است ولی برخی خودرویی‌ها به بهانه ارز، قیمت خودرو را بیش از حد افزیش دادند.
پژویان: شما اگر مروری به آرشیو اخبار داشته باشید متوجه می‌شوید که دو سال است در خصوص خودرو شورا مطالعات خود را شروع کرده . بر روی 130 صنعت مطالعه داشتیم ، درجه انحصار آنها را مشخص کرده‌ایم . در خصوص خودرو هم از زمانی که علائمی از مدیریت مشترک دو خودرو ساز یعنی سایپا و ایران خودرو مشاهده شد مطالعات لازم را شوع کردیم.
*برنامه خودروسازان برای بورس
تسنیم: مدیریت مشترکی که از طریق سازمان گسترش می خواستند ایجاد کنند ؟
پژویان: خیر. از طریق بورس. یک شرکت سرمایه‌گذاری در هر دو شرکت سایپا و ایران خودرو سهم داشت و این مسئله باعث می‌شد منافع این دو شرکت خودروساز مشترک شود. بنابراین به محض اینکه متوجه این مسئله شدیم شرکت سرمایه‌گذاری مشترک را دعوت کردیم تا از یکی از این دو شرکت خودروساز خارج شود.بعد از این اتفاق بود که مصوب کردیم ادغام عمودی و افقی ممنوع . یعنی نمی‌توانند خودروسازها در هم ادغام شوند . اگرهم بخواهند ، باید مجوز بگیرند . همچنین مصوب کردیم قطعه سازان نباید در هیئت مدیره صندلی داشته باشند. چون در این صورت تمام منافع به سمت قطعه ساز خواهد رفت .اگر این اتفاق می افتاد و قطعه سازان در هیات مدیره صندلی داشتند ، قطعه بدون کیفیت به خودروسازان می دادند و مصرف کننده در این بین متضرر می شود.
بعد از این مصوبه و اتفاقاتی که درصنعت خودرو رخ داد مرتب بازار آنها را رصد کردیم . دو سه مصوبه دیگر هم برای کنترل خودروسازان داشتیم که هنوز هم بخشی از آن باقی مانده است.
تسنیم: انجام دادند؟
پژویان: به آنها زمان دادیم تا مصوبات را اجرا کنند. اگر بخواهیم با کسی که 20 درصد سهام خودروسازان را دارد برخورد کنیم به بازار صدمه می‌زند. با رعایت تمام موارد یاد شده به انها مهلت دادیم تا مشکل را حل کنند و مصوبات را اجرایی.
در خصوص قیمت خودرو هم ابتدا خبری از افزایش نبود تا اینکه شنیدیم بدون اینکه از شورا نظربخواهد قیمتها را افزایش دادند .نمی‌گویم این میزان افزایش درست است یا غلط ولی بدون مجوز شورای رقابت این کار غیر قانونی است.
شورا برای خودروسازان دستورالعمل مشخصی می کند نه قیمت. این دستورالعمل به یک قیمت منتهی می‌شود. در این دستورالعملها پارامترهایی در نظر می‌گیریم که بنگاه های خودروسازی را برای تعیین هدایت می کند. مثل مخابرات که در جهت بهره‌وری و کارایی سوق داده شد. ما معتقدیم با افزایش بهره‌وری ، قیمت ها هم مناسب تر می شود.
ما مخالف سود نیستیم ، شرکت‌هایی مثل مخابرات و خودرویی‌ها باید سود ببرند اما به هر حال منافع مصرف کننده هم مطرح است. خودروسازان ما ظرف 50 سال گذشته چه تغییر عمده‌ای در تکنولوژی خود دادند؟ فقط یک سری چیزها را از خارج وارد کردند؟ وقتی ما خودروساز شدیم کشورهایی مثل کره اصلاً خودروساز نبودند. اما همه بر خلاف ایران خودروساز شدند و صادرکننده. در مقابل اگر خودروسازان ما بخواهند خودروی خود را صادر کنند باید یک سوم قیمت داخل در بازار های خارجی عرضه کنند تا محصولات انها را بخرند.آیا واقعا هوش ایرانی ها از آنها پایین تر است؟مگر ما در ساخت بسیاری از تجهیزات با تکنولوژی سخت تر جلوتر نیستیم .مگر ما موشکهای پیشرفته نساختیم؟ پس این توان کجا است؟ایا این هوش فقط در خودروسازی وارد نشده؟
خودروسازها نمی‌توانند از افرادی که حرفهای هستند برای بالا بردن کارایی استفاده کنند؟ چون دروازه‌های ورودی را بسته‌اند و خودروسازهای داخل انحصار دارند به فکر بهبود کیفیت نمی افتند. چند درصد مردم می توانند خودروی وارداتی سوار شوند . نود درصد مردم مجبورند خودروهای داخلی را سوار شوند .ما داریم به مصرف کننده های داخلی ظلم می کنیم.
تسنیم: با خودروسازها در این خصوص به نتیجه‌ای نرسیده‌اید؟
پژویان: ما لازم نیست به نتیجه برسیم. بنده رفتم با معاون وزارتخانه صحبت کردم ، به وزیر نامه زدم که دو نفر از معاونین مربوطه را معرفی کند تا در جلسه یکشنبه به منظور بررسی افزایش قیمت خودرو و تعیین تکلیف آن حاضر شوند. از خودروسازها هم دعوت کردیم تا در این جلسه به آنها بگوییم کارقیمت گذاری وظیفه شورای رقابت است ، دخالت نکنند که مجازات می شوند. ما قطعاً نمی‌خواهیم خودروسازها ضرر کنند . ما معتقدیم باید کمک کنیم تا خودروسازان خودرو با کیفیت و با قیمت مناسب دست مردم بدهند . این مهم هم بدون توجه به افزایش بهره وری امکان پذیر نیست.
تسنیم:پس تکلیف این افزایش اخیر چه می‌شود؟
پژویان: غیر قانونی است.
تسنیم: اگر حرف شما به کرسی بنشیند باید قمیت‌ها برگردد؟
پژویان:خودروسازان باید در وهله اول برای افزایش قیمت محصولات خود مجوز موقت از شورا بگیرند.ما هم در شورا سریعا حتی اگر شب تا صبح نخوابیدم نسبت به تدوین دستورالعمل تعیین قیمت خودرو اقدام می‌کنیم.
تسنیم: این مبلغی که اضافه شده چه؟
پژویان: این افزایش اخیر غیر قانونی است. ممکن است براساس دستورالعمل تدوین شده توسط شورای رقابت همین قیمتها تعیین شود ولی تا این دستورالعمل مشخص نشده هرگونه افزایش قیمت خودرو غیر قانونی است.
*جریمه صد میلیون تومانی در ازای هر خودروی خودروسازان
تسنیم: برای این افزایش غیر قانونی جریمه هم می شوند؟
پژویان: بله . می‌توانیم به ازای هر خودروی که بدون مجوز قیمت آنرا افزایش داده اند تا 100 میلیون تومان جریمه کنیم.
تسنیم: واقعا این کار را خواهید کرد؟
پژویان: این بستگی به رای شورا دارد.
تسنیم: پس حقوق مصرف کننده چه می‌شود؟
پژویان: قطعاً ما برای حمایت مصرف کننده اینجا هستیم.
تسنیم: شما که می فرمایید مجازات نمی کنید یا لاقل با آنها راه می آیید. تکلیف مصرف کننده‌ای که کالای بی‌کیفیت و با قیمت گران و به قول شما غیر قانونی تحویل می‌گیرد چه می شود؟ تاخیر در گرفتن خودرو ونبودن بعضی لوازم ضروری خودرو که حق هر مشتری است چه می شود؟
پژویان: امیدوارم در جلسه یکشنبه به نتیجه برسیم تا شورا سریعاً برای تدوین دستورالعمل اقدام کند .این جلسه در واقع برای مهیا کردن مقدماتی است که مواردی که اشاره کردید و حق مشتری است محقق شود.
تسنیم: دستورالعمل شما شامل کیفیت هم می‌شود؟
پژویان: بله. معیار تعریف می‌کنیم . اگر خلاف آنچه در قانون و دستورالعمل ابلاغ شده اقدام کنند با آنها برخورد می کنیم . قانون صراحت دارد.
تسنیم: خودروهای وارداتی هم بی‌نهایت گران شده این افزایش قیمت حتی تا 300 درصد هم رسیده؟ هیچ مرجعی هم پاسخگو نیست. خودرو را با دلار 1226 تومان وارد کردند ولی با دلار 4 هزار تومان به مردم فروختند. برای برخورد با آنها تصمیمی
گرفته نشده ؟
پژویان: در مورد تمام کالاهای وارداتی با کمک وزارت صنعت کارگروهی تشکیل داده ایم تا در مورد قیمتها تصمیم بگیریم.در مورد خودروهای وارداتی هم انجا بحث خواهد شد. هرچند خودروهای وارداتی کلاسهای مختلفی دارد . عده خاص می توانند از آن استفاده کنند.
تسنیم:شورا در مورد تخلف قیمت خودروهای وارداتی وارد شده؟
پژویان: همانطور که گفتم کارگروهی تشکیل شده و در حال بررسی است . ولی ورود نکردیم. برای ما بازار خودروهای داخلی که 98 درصد مصرف کننده ها را تشکیل می دهد مهمتر است.
تسنیم: در خصوص خودروهای چینی هم هیچ اقدامی نکردید؟این خودروها هم از نظر کیفیت و هم از نظر قیمت قابل بررسی جدی است.
پژویان:نه . ورود شورای رقابت در شرایطی است که فضای انحصار ایجاد شده یا برخلاف قانون ، کاری انجام شده . در نهایت هدف اصلی شورا این است که رونق اقتصادی با ایجاد فضای رقابتی ایجاد شود.
تسنیم:بررسی افزایش عمومی قیمت ها هم در حیطه وظایف شورا است؟
پژویان: در شورا این موضوع بررسی نشده چون در حیطه کاری ما نیست.
گفت و گو از حمیده و محمود نکونام
انتهای پیام/
