«جهان‌های اجتماعی» به قلم حمید پارسانیا
خبرگزاری تسنیم : کتاب «جهان‌های اجتماعی» به قلم حجت‌الاسلام حمید پارسانیا، عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران از سوی انتشارات «کتاب فردا» منتشر شد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم ، کتاب «جهان‌های اجتماعی» که اخیراً به قلم حجت‌الاسلام و المسلمین پارسانیا، از سوی انتشارات «کتاب فردا» منتشر شده، مشتمل بر سه بخش و هر بخش مرکب از چهارده فصل است. در این کتاب ابتدا کنش انسانی و اجتماعی، و به تبع آن «علوم انسانی» و «علوم اجتماعی» مبتنی بر بنیان‌های هستی‌شناختی و انسان‌شناختی حکمت اسلامی توصیف و تعریف می‌شود.
متافیزیک به علوم انسانی ملحق نمی‌شود
در این بخش نویسنده تأکید می‌کند که متافیزیک به علوم انسانی ملحق نمی‌شود، همان‌گونه که به علوم طبیعی نیز ملحق نمی‌گردد؛ بلکه متافیزیک به عنوان بخش بنیادین حکمت نظری و در قبال علوم انسانی و اجتماعی قرار می‌گیرد.
جهان‌های مختلف قابل تقلیل به دیگری نیست
در ادامه و در بخش دوم کتاب وجود جهان‌های مختلف اعم از جمادات، نباتات، حیوانات و جهان انسانی و اجتماعی، و نسبت بین این جهان‌ها تبیین می‌شود. نویسنده متذکر می‌شود که به رغم ترکیب اتحادی جهان‌های یادشده، هیچ‌یک از آن‌ها قابل تقلیل به دیگری نیست.
ظرفیت حکمت صدرایی در تبیین نسبت «جهان اجتماعی» و «جهان انسانی»
گلوگاه بحث در جهان‌های مختلف، نسبت بین «جهان اجتماعی» و «جهان انسانی» است. رابطه فرد و جامعه، و رابطه عامل و ساختار با این بحث پیوند می‌خورد. مولف کوشیده است تا بخشی از ظرفیت‌های حکمت صدرایی را برای تبیین این نسبت به کار بگیرد.
شناخت مرزهای فرهنگی جهان اسلام و دنیای متجدد
جهان اسلام و دنیای متجدد، دو نمونه از جهان‌های معنوی و دنیوی هستند. به نظر نویسنده «تبیین هویت این دو جهان و شناخت مرزهای فرهنگی هر یک از آن دو، امکان تصمیم بخردانه انسان مردد امروز را برای عبور از مرزهای فرهنگی و خط‌های هویتی، فراهم می‌آورد.»
انواع شناخت اجتماعی
نویسنده در بخش پایانی کتاب، به شناخت اجتماعی می‌پردازد. «شناخت عمومی و شناخت علمی، انواع شناخت علمی جامعه، شناخت اجتماعی، تجربی، عقلی و شهودی و بالاخره انواع شناخت اجتماعی در قرآن، برخی از مفاهیم اساسی مربوط به این فصل است. مطالب این اثر ناظر به مباحث کتاب جامعه‌شناسی سال دوم آموزش متوسطه است که در سال تحصیلی 89-90، وارد چرخه تدریس شده است.
«جهان‌های اجتماعی» نوشته حمید پارسانیا، عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، برای نخستین بار توسط انتشارات «کتاب فردا» در 305 صفحه منتشر شده است.
حجت الاسلام حمید پارسانیا در سال 1337 در مشهد به دنیا آمد. تحصیلات حوزوی خود را تا مدارج عالی حوزه طی کرد. فقه و اصول را از محضر حضرات آیات عظام میرزا هاشم آملی، فاضل لنکرانی، وحید خراسانی و جوادی آملی بهره برد. همچنین عرفان و فلسفه را نیز از محضر حضرات آیات جوادی آملی و حسنزاده آملی آموخت. پارسانیا، ضمن اینکه یکی از شاگردان برجسته مکتب فکری آیت‌الله جوادی آملی در حکمت، عرفان نظری و فقه است، یکی از نخستین دانشجویان رشته جامعه‌شناسی پس از انقلاب در دانشگاه تهران است.
بسیاری از آثار عمده آیت الله جوادی، از جمله رحیق مختوم (شرح حکمت متعالیه در 10 جلد)، عین نضاخ (در 3 جلد)، شریعت در آینه معرفت، شناخت شناسی در قرآن و ... توسط وی تنظیم و تدوین شده است. از سوی دیگر، رساله «نماد و اسطوره» که در آغاز به عنوان کار عملی درس جامعه شناسی ارتباطات نگارش یافته بود، بعدها با مقدمه آیت‌الله جوادی منتشر شد. پارسانیا دارای مقالات متعدد در اجلاس‌ها و همایش‌های علمی و بین‌المللی است و در نهادهای مختلف علمی و فرهنگی مختلف کشور فعالیت داشته است.
وی به نسلی از دانش‌آموختگان حوزوی تعلق دارد که در آستانه یک انقلاب دینی و معنوی در دهه‌های پایانی قرن بیستم در ایران، از طریق پیوستن به سنت جاری در جهان اسلام یعنی حوزه‌های علوم دینی و در پی آن چالش با دو رویکرد معرفتی مدرن: لیبرالیسم و سوسیالیسم متأخر، دغدغه بازسازی و احیای میراث معرفتی دنیای اسلام را همواره در کار خود تعقیب می‌کرده است. بازخوانی علم مدرن از طریق بازسازی علم دینی چنانکه عنوان یکی از مقالات مهم اوست، روح حاکم بر بسیاری از اندیشه های انتقادی او محسوب می‌شود.
پارسانیا می‌کوشد تا با پشتوانه و مبنای فلسفی و عرفان اسلامی، پای دانش‌ها و مبانی نظری ـ دینی را به حریم علوم جدیدی چون جامعه‌شناسی، فلسفه سیاسی، فلسفه علم، تاریخ معاصر، کلام جدید، فلسفه دین و... باز کند.
انتهای پیام/
