تغییرات کنونی تغییر در ساختار است نه تحول بنیادین/تحول آموزش‌و‌پرورش نیاز به عزم ملی دارد
خبرگزاری تسنیم: وزیر آموزش و پرورش کشور در سال‌های ۶۴ تا ۶۷ معتقد است که آموزش و پرورش کنونی ساخته و پرداخته فکر ما نیست اما آنچه که به عنوان تحول بنیادین در نظام آموزش و پرورش در حال اجراست صرفا تغییر در ساختار است نه تحول بنیادین.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، در طول سه دهه گذشته تلاش‌های بسیاری در حوزه نظام تعلیم و تربیت برای بهبود و اصلاح نظام آموزشی کشور انجام شد ولی هنوز آموزش و پرورش کشور با چالش‌های مهمی روبه رو است و نتایج آن در طراز جمهوری اسلامی ایران و پاسخگوی نیازهای جامعه نیست.
مقام معظم رهبری تاکیدات بسیاری مبنی بر ضرورت تحول بنیادی در آموزش و پرورش با تکیه بر فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی- ایرانی داشتند، ایشان تدوین الگوی اسلامی - ایرانی برای تحول و پرهیز از الگوهای وارداتی، کهنه و تقلیدی محض را راه برون رفت از چالش‌های نظام آموزشی کشور عنوان کردند از این رو سند تحول بنیادین آموزش و پرورش برای پاسخگویی به این مطالبات به تصویب رسید.
بهره‌مندی هوشمندانه از فناوری‌های نوین در نظام تعلیم و تربیت رسمی، ارتقای جایگاه نظام تعلیم و تربیت کشور به عنوان مهمترین نهاد تربیت نیروی انسانی، توسعه توانمندی‌های اعتقادی، تربیتی، علمی و حرفه‌ای فرهنگیان و توسعه ظرفیت‌ها و توانمندی‌های آموزشی و پرورشی برای حضور فعال و سازنده در صحنه‌های بین المللی و منطقه‌ای از جمله راهبردهای کلان سند تحول بنیادین است.
از این رو گفت‌‌وگویی را با سید کاظم اکرمی وزیر آموزش و پرورش در سال‌های 64 تا 67 در رابطه با سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و برنامه درسی ملی داشتیم.
** تغییرات کنونی آموزش و پرورش صرفا تغییر در ساختار است
** تسنیم: تغییراتی که هم‌اکنون در قالب بسته تحول بنیادین در نظام آموزش کشور صورت گرفته تا چه میزان با اهداف مدنظر همخوانی دارد؟
اکرمی: تغییری که در نظام آموزش و پرورش صورت گرفته است صرفا تغییر در ساختار است یعنی آمده‌ایم دوره ابتدایی را به 6 سال تقسیم کرده‌ایم در حالی که روح تحول بنیادین صرفا در تغییر نظام‌ها خلاصه نشده است بلکه تربیت نیروی انسانی مومن، متعهد و کارآمد برای نظام از اهداف اصلی تحول بنیادین در آموزش و پرورش است، افزودن یک پایه به دوره ابتدایی تحول بنیادنی نیست.
** آموزش و پرورش کنونی ساخته و پرداخته فکر و کلام ما نیست
** تسنیم: دیدگاه مقام معظم رهبری در‌خصوص تحول در آموزش و پرورش به چه صورت بود و آیا تحول کنونی این انتظارات را برآورده ساخته است؟
اکرمی:مقام معظم رهبری در دوران ریاست جمهوریشان با توجه به فرمان امام خمینی (ره) خواستار تغییر بنیادین در آموزش و پرورش بودند؛ شورای عالی آموزش و پرورش از سال 67 بسته "طرح کلیات تغییر بنیادین نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران" را تصویب کرد،در سال‌های اخیر رهبر انقلاب در مورد اجرا نشدن این طرح و موانع عدم تحقق آن صحبت‌هایی را کردند.
مقام معظم رهبری در سال 86 فرمودند: آموزش و پرورش کنونی، ساخته و پرداخته فکر ما و برنامه‌ها و فلسفه ما نیست، بنای کار بر آن فلسفه‌ای نبود که ما امروز دنبال آن هستیم. از این جمله این نکته اساسی استنباط می‌شود که باید مبانی کلامی و به تعبیر ایشان فلسفه اسلامی در آموزش و پرورش به کار گرفته شود.
تحولاتی که در سال‌های اخیر در آموزش و پرورش صورت گرفت ربطی به اینکه فلسفه و فکر اسلامی ما مبنای تحول قرار گیرد، نداشت و فقط تغییری در ساختار آموزش و پرورش بوده است البته تحقق خواسته های امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری لوازمی دارد که همه آنها در اختیار وزارت آموزش و پرورش نیست و به همراهی سایر دستگاه‌ها نیاز داریم.
** معلم در صف نخست اجرای تحول بنیادین
** تسنیم: تحول بنیادین در آموزش و پرورش برای چه صورت گرفت و نقش معلم در این تحول چیست؟
اکرمی: تحول در آموزش و پرورش این هدف را دنبال می‌کند که دانش‌آموزان امروز به مردان و زنان متدین و متخصص در آینده تبدیل شوند و رفتار اسلامی داشته باشند و بتوانند به تناسب شرایط و اوضاع و احوال متغیر این قرن، انقلاب اسلامی را در همه ابعاد پیش ببرند، مسلما پیش بردن ظاهری و سطحی دردی را دوا نمی‌کند.
آیندگان که حاصل تربیت امروز هستند باید با جان و دل فرهنگ اسلامی را پذیرفته و با عشق، علاقه و آگاهی مشعل آنرا فروزان تر کنند.
معلمان در تحول بنیادین آموزش و پرورش نقش اساسی دارند، در برنامه ریزی درسی اصطلاحی داریم به نام برنامه ریزی پنهان که منظور از آن درس‌هایی است که دانش آموزان از رفتار و گفتار معلم می‌گیرند. معلم اگر علاوه بر درس تخصصی که سر کلاس ارائه می‌کند، رفتار اسلامی آگاهانه و خردمندانه داشته باشد عملا نسل جوان را برای پیشبرد همه جانبه کشور بر اساس فرهنگ اسلامی و قانون اساسی آماده می‌سازد.
شروط اول این کار که تاکنون در مورد آن چندان موفق نبوده‌ایم شامل این موارد هستند راضی بودن معلم از زندگی معلمی، آگاه بودن معلم از علوم تربیتی لازم به ویژه تربیت اسلامی، آزاد بودن او در نقد اوضاع و احوال جامعه و متوجه ساختن نسل جوان به اشتباهات نسل گذشته و آگاهی او از عوامل توسعه کشور در همه ابعاد.
این چند ویژگی کلی به علاوه نکات دیگر در روزگار قبل از انقلاب اسلامی در تعادای انگشت شمار از معلمان بود که در ساختن نسل مومن و فداکار آن روز نقش به سزایی داشتند.
** تسنیم: سند برنامه درس ملی تا چه اندازه می‌تواند مشکلات نظام آموزش و پرورش به ویژه محتوای مورد نظر را حل کند؟
اکرمی: سند برنامه درسی ملی به خودی خود کاری نمی‌تواند بکند باید دولت‌ها و مجموعه عوامل اثرگذار بر فکر و اندیشه مردم به ویژه نسل جوان هماهنگ با مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران عمل کنند تا سند برنامه درسی ملی مشکلات را حل کند.
هر روز که همه مسئولان قوا و نهادهای اثرگذار در کشور از افراد مومن و متعهد به اخلاق اسلامی انتخاب شوند و هر چه بیشتر به دستورات اسلام عمل کنند و از جهت تبیین بودجه، آموزش و پرورش را از از سایر قوا بالاتر دیده، حقوق معلم را هم سطح سایر کارمندان کنند و تربیت معلم را جدی بگیرند به سوی حل مشلات می‌رویم.
** اثرات منفی بیکاری دانش آموزان در روزهای پنج شنبه بعدها نمود می‌یابد
** تسنیم: برخی صاحبنظران معتقدند نظام آموزشی 3-3-6 تبعات منفی زیادی را برای نظام آموزش و پرورش کشور داشت که بعدها مشخص می‌شود، نظر شما در این زمینه چیست؟
اکرمی: قبل از اجرای سند تحول بنیادین باید تلاش می‌شد تا زیرساخت‌ها آماده شود، به دلیل آماده نبودن زیرساخت‌ها مجبور به اجرای نظام 3-3-6 به صورت موقت شدیم، بسیاری از مدیران و معاونان مدارس که سال‌ها دور از تدریس بودند به کار تدریس کلاس ششم مکلف شدند همچنین در ارتباط با درس ریاضی این پایه بسیاری از معلمان و دانش‌آموزان از سختی محتوا شکایت دارند، اگرچه برای آمادگی معلمان پایه ششم 200 ساعت آموزشی برگزار شد اما اکثر این ساعات آموزشی بازدهی مفیدی نداشته است.
برخی از مدارس که با کمبود کلاس درس مواجه بودند برای برگزاری کلاس ششم مدرسه را به دو شیفت تقسیم کرده‌اند.
تعطیلی مدارس در روز پنج شنبه اگر چه فرصتی برای استفاده مفید معلمان بود اما دانش آموزان از این موضوع زیان دیدند که آثار و تبعات بیکاری آنها در روز پنجشنبه در آینده مشهودتر خواهد بود.
امیدوارم شورای تربیت که در سند تحول بنیادین پیش بینی شده است در اسرع وقت تشکیل شود البته به شرط آنکه در انتخاب اعضای آن گروه گرایی جای خود را به شایسته گرایی بدهد تا وضع نابه سامان آموزش و پرورش ما به سوی تحول برود.
در کشورهای پیشرفته مانند کانادا که تغییراتی را در نظام تعلیم و تربیت خود ایجاد کردند اعلام شد که به موفقیت نرسیده‌اند اما آیا مسئولان ما در سطوح گوناگون صداقت و شجاعت اعلام اشتباه دارند.
انتهای پیام/
