به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نشست نقد و بررسی کتاب «درختان تبعیدی» روز گذشته پنجشنبه 26 اردیبهشت با حضور محمد سرور رجایی مدیر خانه ادبیات افغانستان و علیرضا قزوه مدیر مرکز آفرینشهای ادبی، علی داوودی و علیمحمد مودب در حوزه هنری برگزار شد.
محمدسرور رجایی در این مراسم گفت: کتاب درختان تبعیدی کتاب زیبایی است که تاکنون در بین فرهنگ دو ملت ایران و افغانستان مخصوصاً برای شعر افغانستان کار نشده و جای آن خالی بود.
وی با اشاره به اینکه «درختان تبعیدی» در نمایشگاه کتاب امسال پرفروشترین کتاب غرفه خانه ادبیات افغانستان بود، افزود: من معتقدم بعد از گذشت سی سال از حضور افغانها در ایران هنوز نتوانستهایم ارتباطهای فرهنگی خود را به درستی تعریف کنیم، اما این کتاب با غزلهای خود مخاطب را به شوق آورد و زمینهساز ارتباطهای فرهنگی شد.
رجایی گفت: رسانههای ایرانی و افغانی نتوانستند تاکنون تعریف درستی از فرهنگ و ادبیات افغانی ارائه دهند. هنر، تعهد و رسانه از یکدیگر حمایت میکنند و اگر این گونه نباشد ما هیچگاه به پیشرفت نمی رسیم، این کتاب سرآغاز روشنی است که میتواند نگاهها را به فرهنگ مشترک ایرانی و افغانی تغییر دهد. اگر ما کتاب درختان تبعیدی را نه از روی تفنن بلکه از روی دقت بخوانیم به پنجرهای میرسیم که به روی باغی از مناظر آیینی، عاشقانه و اجتماعی باز شده است. این کتاب، اثری گرانسنگ است و میتواند جای پای جدیدی از رفاقتهای میان شاعران ایران و افغانستان را که در دهه 70 وجود داشت، تازه کند و تلنگر جدیدی در ما ایجاد نماید که این غبارروبی به نفع ادبیات ایران و افغانستان است.
مدیر خانه ادبیات افغانستان در پایان سخنان خود گفت: سرآمد ادبیات افغانستان به دلیل حضور پرقدرت شاعران افغانی در ایران و ارتباط با شاعران این کشور است و مطمئن هستم این کتاب پاسخی به یاوهگوییهای کسانی که به فارسیستیزی دامن میزنند، خواهد بود.
در ادامه این نشست صادق دهقان یکی از شاعران افغانی حاضر در این جلسه در سخنانی به درونمایههای ادبیات معاصر افغانستان اشاره کرد و گفت: جهاد و مقاومت، مهاجرت و آوارگی، عشق و تغزل که آمیخته با غم بوده است، وضعیت اجتماعی جدید، حضور پر رنگ زنان و انسان امروز که بر محور تنهایی دور می زند، از درونمایههای ادبیات معاصر هستند.
دهقان نوع متفاوت نحو و دستور زبان افغانی را از ویژگیهای شعر معاصر افغان دانست و گفت: این تفاوت سبب شد تا دوستان ما در ایران این ویژگی جدید را در برخورد خود با همزبانان افغان بیابند و کسانی مانند قزوه این نوع نحو و دستور را در مطبوعات ایران گسترش دهد. در کنار ویژگی نحوی و دستوری، ما با واقعیات تلخ و شرینی در ساختار زندگی خود روبرو بودیم که این فضای سیاه بدور از سیاهنمایی سبب شد شعر افغانستان تاثیرگذار باشد. بعد از ایجاد تحولات، شاعران افغان از رئالیسم سطحی و اولیه رو به نمادگرایی آوردند و اگر در گذشته به دلیل فضایی که در دوران مقاومت بود، مضمونهای انتقادی کمی را میدیدیم، اما اکنون در اشعار افغانها افزایش اشعار انتقادی را شاهدیم و با مطالعه بیشتر شاعران، مفاهیم فلسفی و اندیشهای به شعر وارد شده است. همچنین نگاه انتزاعی که در اشعار شاعران جوان و معاصر افغان وجود داشت، تبدیل به عینیتگرایی شده است.
این شاعر افغان با بیان اینکه رکودی که بر شعر افغانی سایه افکنده توجیهی ندارد، گفت: ما اکنون شاعران تحصیلکرده و فضاهای بیشتری برای سخن گفتن داریم، اما مانند گذشته تلاش نمیکنیم. همچنین از تحولات شعری در دنیا بیخبر ماندهایم و با تجربههای فاخری که در ایران وجود دارد، برخورد مناسبی نداشتیم. ما زبان مستقل ادبی و شعری نداریم و این به دلیل این است که با زمان هماهنگ نیستیم که این موارد موجب میشود، نتوانیم از هویت مستقل سخن بگوییم.
دهقان در پایان با ذکر این مطلب که از تحولات ادبی شعر ایران غافل هستیم، گفت: پیوند میان شاعران دو کشور اکنون به چشم نمیخورد و یا بسیار کمرنگ شده است . من پیشنهاد میکنم فضای تبادل نظر میان شاعران احیا شود و نشست ویژهای به صورت هفتهای با حضور شاعران افغانی و شاعران از نحلههای مختلف تشکیل شود.
انتهای پیام/