سطح زیر کشت برنج در باغملک خوزستان ۱۵درصد افزایش یافت

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اهواز، شهرستان باغملک در شرق استان خوزستان قرار دارد و با شهرهای ایذه، رامهرمز، هفتکل واستان کهگیلویه و بویراحمد همجوار است و از نظر آب و هوایی این شهرستان دارای آب وهوایی معتدل سرد در زمستان و تقریبا آب وهوایی کوهستانی در تابستان است. شغل مردم این شهرستان کشاورزی و دامپروری است که کاشت برنج ازمحصولات کشاورزی آنهاست واز دیر باز رونق داشته است.

افزایش 15درصدی سطح زیر کشت برنج

امسال 4هزار و 500هکتار از اراضی شهرستان باغملک زیر کشت برنج رفت. این را مدیر جهاد کشاورزی باغملک خبر داده و می گوید: این میزان سال گذشته چهار هزار و 50هکتاربوده و نسبت به سال قبل حدود 15درصد افزایش سطح زیر کشت داشتیم.

جمشید اسلامیان می‌افزاید: سال گذشته میزان برداشت برنج، 23 هزارتن بود و پیش بینی می‌شود درسال جاری به 25هزار تن افزایش یابد. همچنین میزان برداشت برنج در هر هکتار 5تن شلتوک است که از این میزان حدود 60درصدآن برنج سفیداست.

او مناطق میداوود، تیغن، سراسیاب، صیدون و تلاور را از مهمترین قطب‌های تولید برنج در این شهرستان معرفی کرده و می‌افزاید: حدود 90 درصد برنج این شهرستان در این مناطق تولید می شود.

اسلامیان با بیان اینکه برنج تولیدی شهرستان اغلب برنج های محلی به نام چمپاوگرده است و چمپاگونه غالب برنج است، ادامه می دهد: به دلیل مقاومت این نوع برنج در برابر آفات، معمولا دچار آفت نمی شوند.

مدیرجهاد کشاورزی در مورد آب مورد نیاز کشاورزان می گوید: آب موردنیاز کشاورزان از رودخانه ها وچاه تامین می شود. برای مناطقی که با کمبود آب مواجه هستند برای اولین بار درشهرستان، کشت ذرت را در دستورکار قرار دادیم که نیاز به آب کمتری نسبت به برنج دارد و برای کشاورزان نیز سود آورتراست.

او ادامه می دهد: برای برداشت برنج دو دستگاه کمباین مخصوص باچرخ‌های زنجیری در اختیار کشاورزان قرارمی گیرد و نهادهایی مثل راه و ترابری، تعاونی روستایی، شهرداری و آتشنشانی با جهادکشاورزی همکاری می کنند.

اسلامیان بهسازی کانال‌های سنتی برای انتقال آب مورد نیاز کشاورزان و توسعه باغات، توسعه دامپروری و احداث گلخانه ها را از دیگر اقدامات انجام شده در راستای تقویت کشاوری عنوان می کند.

چالش های پیش روی شالیکاران

البته قیمت برنجی که در حال حاضر به دست مصرف‌کننده می‌رسد مورد رضایت کشاورزان نیست، سود حاصل از فروش برنج بیشتر از آنکه در اختیار کشاورز باشد در اختیار دلال است.

یوسف مشکوری، برنجکار خوزستانی با اشاره به اشتغال قشر زیادی از کشاورزان در کشت و تولید برنج و آثار سوء واردات بی‌رویه بر این اشتغال، می گوید: مردم به دلیل ارزانی برنج خارجی و پایین بودن سطح درآمدی خود به سمت خرید آن می‌روند.

او می افزاید: در حال حاضر برنج تایلندی با نصف قیمت برنج تولید داخل توسط شرکت بازرگانی دولتی عرضه می‌شود با این سیاست‌ها معلوم است مردم به سمت برنج خارجی می‌روند. بعضی وقت‌ها تولید هر کیلو برنج پای کشاورز 1500 تومان تمام می‌شود و کشاورز مجبور است برای امرار معاش و رقابت با محصول خارجی و جلوگیری از هدررفت محصول خود، برنج را با قیمت پایین‌تری عرضه کند که این مساله به ضرر او تمام می‌شود.

168هزار تن؛ نیاز برنج خوزستان

بد نیست به وضعیت مصرف برنج و واردات برنج نگاهی بیندازیم. اگرچه سرانه مصرف برنج با ابهاماتی در کشور همراه است و همین موضوع موجب شده میزان واردات برنج و نیاز به برنج خارجی از نظر مسئولان متفاوت باشد. انجمن برنج ایران، وزارت جهاد کشاورزی و مرکز تحقیقات برنج معتقدند که سرانه مصرف برنج 36 تا 37 کیلو در سال برای هر ایرانی است، اما گروه دیگری بر این باورند که سرانه مصرف 46 تا 47 کیلوگرم است.

خوزستان از لحاظ کشت و تولید برنج رتبه سوم کشور را به خود اختصاص داده است. جمعیت خوزستان بیش از 4.5 میلیون نفر است و اگر سرانه مصرف برنج در استان 37 کیلوگرم برای هر نفر در سال باشد، نیاز استان 168 هزار تن برنج است.

وارادات بیش از حد نیاز

رئیس انجمن برنجکاران و شالیکاران خوزستان در این باره می گوید: با این حجم تولید می‌توان نیاز استان را برطرف کرد اما به علت این‌که برنج استان در کارخانجات سنتی تولید می‌شود 30 یا 40 درصد آن به ضایعات و خرده برنج تبدیل می‌شود؛ بنابراین به همین مقدار ما نیاز به واردات داریم ؛ این در حالی است که هم‌اکنون از نظر انجمن برنج خوزستان برنج وارد شده بیش از نیاز استان است.

محمد سواری، می افزاید: میزان واردات برنج کشور در سال‌گذشته یک میلیون و 520 هزار تن بوده است در حالی که نیاز به واردات از نظر مجموعه وزارت جهاد کشاورزی، انجمن برنج ایران و مرکز تحقیقات برنج 500 تا 600 هزار تن اعلام شده است.

این آمار نشان می‌دهد که در کشورمان سه برابر نیاز داخلی برنج وارد شده است.

همزمان با برداشت داخلی، برنج وارد نکنید

رئیس انجمن برنجکاران و شالیکاران خوزستان در ادامه به معضل دیگری در بازار برنج ایران اشاره می کند و می گوید: همزمانی ورود و عرضه برنج خارجی در بازار با برداشت محصول داخلی به تولید داخلی لطمه جدی وارد می‌کند. سال‌گذشته 280 هزار تن انواع برنج شامل برنج دانیال، عنبربو، شفق، کادوس، چمپاو عنبربوی محلی در خوزستان تولید شد؛ اما امسال به علت اجرای طرحهای آبی و مدیریتی ، سطح زیر کشت در مقایسه با پارسال 5 هزار هکتار کاهش یافته است.

بنابر اعلام انجمن برنج خوزستان به دلیل کیفیت بالای ارقام برنج استان همچون دانیال و شفق این محصولات مورد استقبال استان‌های همجوار مانند چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، اصفهان، ایلام و کرمانشاه قرار گرفت.

به گفته سواری؛ در استان نزدیک به 200 کارخانه فرآوری برنج وجود دارد و هر کدام از این کارخانه‌ها به صورت مستقیم برای 10 کارگر اشتغالزایی می‌کنند.

بازنگری در سیاست های کلان

معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خوزستان سیاست‌های کلان کشور را دلیل مملو بودن بازارهای استان از برنج وارداتی می داند.

محمد قاسمی‌نژاد، می گوید: هر ساله 280 هزار تن برنج در استان تولید می‌شود که این میزان بیش از نیاز استان است.  اگرچه بیش از 70 تا 80 درصد نیاز کشور به برنج در داخل تولید می‌شود و نیاز به واردات برنج فقط 600 هزار تن است، با این وجود سالانه شاهد واردات چند برابری برنج نسبت به نیاز کشور هستیم.

استان خوزستان تنها مرز وارداتی کشور نیست؛ با این حال برنامه مدونی برای واردات به خصوص واردات برنج وجود دارد.

کارشناسان معتقدند نباید زحمات کشاورزان که بخش اعظم بار تولید ملی را به دوش می‌کشند، نادیده گرفته شود و مسئولان متولی باید سیاست‌گذاری‌های خود را در خصوص واردات متناسب با دغدغه‌های تولیدکنندگان تنظیم کنند، زیرا واردات بی‌رویه منجر به کاهش تولید و بی‌انگیزه‌ شدن تولیدکنندگان می شود و در نهایت رونق بازار محصولات خارجی و بهبود وضعیت اقتصادی دیگر کشورها را به‌دنبال دارد.

ارزیابی خسارت به نرخ روز

رئیس انجمن تولیدکنندگان برنج خوزستان از کشت 130هزار هکتاری زمین‌های برنامه‌ریزی شده در سطح این استان خبر می دهد و می گوید: کشت برنج از نیمه دوم خردادماه آغاز شد و تا 20 تیرماه ادامه داشت.

محمد سواری می افزاید: امسال 130 هزار هکتار زیرکشت برنج می‌رود، در حالی که سال‌گذشته 54 هزار هکتار کشت شد.

وی اظهار می کند: امسال اگر بتوانیم خدمات بهینه به کشاورزان ارائه دهیم تولید برنج بیش از نیاز استان می‌شود و شاهد رشد چشم‌گیری در تولید این محصول خواهیم بود. صندوق بیمه محصولات کشاورزی باید تلاش خود را برای حمایت از کشاورزان بیشتر کند.

به گفته او؛ کشاورزان برنج‌کار از نحوه پرداخت غرامت بیمه سال‌گذشته ناراضی بودند، زیرا صندوق بیمه محصولات کشاورزی کمتراز  میزان خسارت برنج‌کاران، غرامت پرداخت کرده است. یعنی نرخ غرامت معادل هزینه‌های تولید کشاورز نبوده است. انتظار می‌رود امسال ارزیابی میزان خسارت کشاورزان براساس قیمت روز باشد.

انتهای پیام / الف