به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری تسنیم، حجتالاسلام والمسلمین سیدمحمدمهدی میرباقری، رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم در جمع دانشجویان عدالتخواه به تبیین مؤلفههای نظام سرمایه داری جهانی پرداخت.
وی که در بیست و پنجمین نشست سراسری جنبش عدالت خواه دانشجویی در دانشگاه قم سخن میگفت، با اشاره به لزوم نگاه کلان به عدالت اجتماعی، لزوم تحقق عدالت اسلامی در پهنهی گیتی را در گرو گسترش و بسط حکومت اسلامی دانست.
رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم در ادامه با اشاره به اینکه در حال حاضر تمدن غرب و جریان تجدد که درصدد بسط سرمایهداری جهانی است، مهمترین مانع تحقق عدالت جهانی محسوب میشود، اظهار داشت: اگر به دنبال تحقق عدالت در جامعه هستیم، الگوی توسعه اجتماعی باید مبتنی بر عدالت باشد. اگر عدالت در موضوعات کلان محقق نشود، در موضوعات خرد هم محقق نخواهد شد.
میرباقری عدالت را «تناسبات تکامل در حیات فردی و اجتماعی» دانست و اظهار داشت: آنچه مهم است تعریف شما از تکامل و ساخت استراتژیها بر اساس آن است.
وی در ادامه با اشاره به دو تعریف متفاوت از عدالت که یکی بر مبنای عدم وجود مالکیت، دین و دولت و مبنای دیگری تشکیل نظام سرمایهداری جهانی است اظهار داشت: هر کدام از مکاتب مارکسیسم و لیبرالیسم به ساماندهیهای مختلفی در اداره جامعه میرسند.
رئیس فرهنگستان علوم اسلامی، مکتب رقیب اسلام در اداره جامعه و تحقق عدالت اجتماعی را نظام سرمایه داری جهانی دانست که خود را عادلانه ترین نظام میداند.
میرباقری با اشاره به رسالت دانشجویان عدالتخواه اظهار داشت: اگر ما دنبال عدالت هستیم، باید بدانیم مهمترین مانع ما در حوزه عدالت اکنون نظام سرمایه داری جهانی است. اگر ما در مقابل رقیب خودمان نتوانیم تعریف و سازوکار متفاوتی برای عدالت بدهیم، ملتهای جهان به این تصور میرسند که راهی جز تمکین به نظام سرمایهداری نیست؛ پس باید رقیب خودمان را بشناسیم.
میرباقری معنای حقیقی انسان گرایی را تابع بودن حق از اراده انسان دانست و اظهار داشت: در مبانی نظام سرمایهداری جهانی اصل بر این است که هر مطالبهای که انسان بکند مطالبه حق است؛ اگر چه در حوزه اجتماعی تعارض مطالبات ما را ناچار به پذیرش قرارداد اجتماعی میکند. اگر اینطور شد، مطالبات انسانی مقید به قید اخلاق نیست؛ بلکه ارزشهای اخلاقی به تبع مطالبات انسانی تعریف میشود.
«در صورتی که مطالبات انسانی زمینی و جدای از آرمانهای انبیا شد، اهداف و خواستههای انسان هایی که آرمانهایشان زمینی و جدای از خداپرستی در حوزه اجتماع شده است، همه آرمانهایشان، آرمانهای زمینی میشود و سازوکار تحقق آن نیز عقلانیت خود بنیاد میشود».
وی در ادامه به نقد مدل توسعه غربی پرداخته و اظهار داشت: اگر در جامعهای توسعه به مفهوم غربی آن اتفاق افتاد، عدالت، نسبی و وابسته به مطالبات اجتماعی میشود.
رئیس فرهنگستان علوم اسلامی در ادامه به ذکر روند تاریخی گسترش مدرنیته پرداخت و گفت: در دنیای غرب حاکمیت و انباشت سرمایه به بسط شیوه خاصی از مناسبات انسانی ختم شده است و نظامی حقوقی برای صیانت از سرمایه ایجاد شده است و نظام ارزشی متناظر با آن هم به وجود آمده است و حتی بافت انسانی جامعه هم متناسب با رشد سرمایه صورت بسته است. چنین روندی به سوگیری انرژیهای انسانی در خدمت توسعه سرمایه و نگاه به انسان به عنوان یک منبع تولید ثروت منجر شده است.
میرباقری در تعریف نظام مدرن، مدرنیته را دارای یک دستگاه تولید، یک دستگاه توزیع و یک دستگاه مصرف دانست که دستگاه تولید آن مفاهیمی در حوزه اختصاصی و عمومی تولید میکند و با علوم گوناگون آن را مستحکم میسازد؛ دستگاه توزیع آن نیز متناسب با این مفاهیم اعتبارات اجتماعی را توزیع می کند و مناصب گوناگون را به وجود می آورد و متناسب با این تولید و توزیع، فرایند نیاز و ارضاء را تحت تاثیر قرار میدهد.
«این فرآیند نیاز و ارضاء در سبک زندگی و عرصههایی چون پوشش، شهرسازی و معماری تجلی مییابد. چنین نظامی با اصالتدهی به سرمایه و سرمایهدار، برای خود تئوری عدالت تعریف میکند».
وی پس از ذکر این مباحث نظری به مسائل حال حاضر کشور اشاره کرده و ادامه دادند: در حال حاضر و با وجود دولت جدید در کشور ما روند خصوصی سازی با شدت بیشتری دنبال میشود و در کنار خصوصی سازی اقتصادی، بحث خصوصی سازی قدرت و نیاز به حزب مطرح خواهد شد که اینها با ولایت فقیه و حکومت دینی قابل جمع نیستند.
این استاد حوزه و دانشگاه در نهایت مساله اصلی را نظام جائرانه سرمایه داری جهانی دانست که مانع تحقق عدالت است و اینطور نتیجهگیری نمودند که ما باید دنبال یک مدل و توسعه مفاهیم اسلامی و افشاگری نسبت به نظام غربی باشیم.
انتهای پیام/