به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، قاچاقچیان و دستاندرکاران تجارت مواد مخدر علیرغم تلاش بسیاری از کشورهای دنیا در مبارزه با این مواد، در اغلب موارد یا توانستهاند از سدهای پیشرو با موفقیت عبور کنند یا راه را کج کرده و از مسیری جایگزین خود را به سر منزل مقصود رساندهاند. عبور از این سدها از یکسو بهدلیل سودآوری بسیار خود و از سوی دیگر به دلیل یاریرسانی پنهانی قدرتهای بزرگ جهان، محقق میشود و از این رو میتوان مدعی شد قاچاقچیان موادمخدر، امروز با سرعتی بیش از دیگران خود را با فناوریهای نوین همگام کردهاند و با در دست گرفتن ابتکار عمل، حداقل یکگام از موانع پیشرو پیشترند.
باید پذیرفت این پیشی گرفتن قاچاقچیان مواد مخدر، از یک سو به دلیل مجهز شدن به تکنولوژی نوین در نحوه قاچاق و ترانزیت موادمخدر بوده و از سوی دیگر به استفاده این سوداگران از علوم جدید و لابراتورهای پیشرفته در تولید مواد مخدر صنعتی و جدید مرتبط است. به عبارت دیگر این سوداگران با تکیه بر دور زدن موانع پیش روی خود با استفاده از شیوههای جدید، سرمایهگذاری هنگفت و گستردهای را نیز در تولید مواد مخدر صنعتی جدید داشتهاند.
کشف باندهای بزرگ قاچاق موادمخدر همچون باند ایران _ مالزی که با استفاده از روشهای پیچیده و علمی، اقدام به ترانزیت این مواد در حجم انبوه در قالب بستهبندی دوغ داشتهاند، نشاندهنده تنوع گسترده در روشهای قاچاق است. همچنین آمار ارائه شده تولید مواد مخدر جدید در دنیا و افزایش روزافزون آن نیز شاهدی است بر تلاش باندهای مافیایی و کارتلهای موادمخدر دنیا برای تولید مواد جدید و ناشناخته.
از دیگر سو اهمیت تولید مواد روانگردان جدید در دنیا و افزایش روزافزون آن به حدی است که دفتر مقابله با جرم سازمان ملل متحد (UNODC) برای اولین بار اقدام به انتشار گزارش مرور جهانی بر اطلاعات مواد روانگردان جدید و مصرف آنها و همچنین لیستی از این نوع مواد تا سال 2012 میلادی داشته و بخش اعظمی از گزارش خود در سال 2013 را به بحث موادمخدر و روانگردان جدید یا همان NPSها اختصاص داده است. لذا پیشی گرفتن تعداد مواد روانگردان جدید در مقایسه با تعداد مواد تحت کنترل کنوانسیونهای بینالمللی نشان از ماهیت سریعالظهور و رشد و گسترش بیسابقه این مواد داشته و تنوع وسیع در زمینه ترکیب و تولید این مواد را نمایان میکند. به طوری که تعداد زیادی از این نوع مواد، بدون آنکه به عنوان موادمخدر و روانگردان غیرقانونی شناخته شوند، بدون هیچ ممنوعیتی به نقاط مختلف ترانزیت شده و در دسترس جوانان قرار میگیرد.
بر اساس گزارش دفتر مقابله با موادمخدر و جرم سازمان ملل متحد، موضوع مواد روانگردان جدید به یک پدیده جهانشمول مبدل شده که بسیاری از کشورهای دنیا را متاثر از آسیبهای وخیم خود قرار داده است. مطالعه پیمایشی صورت گرفته از سوی دفتر مذکور نشان میدهد از میان 80 کشور مورد تحقیق، 70 کشور ظهور مواد روانگردان جدید یا NPSها را در منطقه خود گزارش کردهاند که این تعداد معادل 88 درصد از کشورهای مورد تحقیق را شامل میشود.
از سوی دیگر مسالهای که باعث میشود ظهور و تولید این مواد تهدیدی برای کشورها محسوب شود آن است که تبعات مخرب و مرگبار این مواد به طور کامل شناخته شده نبوده، لذا اندک بودن دانش مرتبط با مواد روانگردان جدید NPS، تنوع و تعدد خطرات و تاثیرات مخرب آن بر سلامت و امنیت عمومی کشورها و طبیعتا عدم مبارزه و برخورد با آنها به دلیل عدم کنترل و نظارت کنوانسیونهای بینالمللی، میتواند به معضلی بزرگ و فراگیر تبدیل شود که این امر نیازمند اتخاذ تدابیر پیشگیرانه نوین است.
همچنین گزارشات جهانی نشان میدهد که این مواد تحت عناوینی همچون مواد شادیبخش قانونی، مواد شیمیایی تحقیق، غذای گیاهی، نمک حمام و ... به راحتی در بازار دادوستد میشوند. این مواد نیز غالبا از ترکیب با محصولات گیاهی و تحت عناوینی همچون ادویه (Spice)، ادویه طلا (Spice Gold)، آقای خندان (Mr.Smiley)، صخرههای ماه (Moon Rocks)، مار سیاه (Black Mamba)، خوشی جاودانه (Bliss)، ادویه الماس (Spice Diamond)، کا 2 (K2) و ... تولید و به فروش میرسند. لذا استفاده از چنین نامهایی و ترکیبات گیاهی این مواد عاملی در ترغیب استفاده از آنها به منظور تفریح در میان جوانان است.
موضوع مواد روانگردان جدید یا NPSها به دلیل بالا رفتن تعداد این مواد و همچنین مخاطرات پیش روی مصرفکنندگان آنها در سالهای اخیر از چنان اهمیت ویژهای برخوردار شده که به عنوان یکی از مهمترین موضوعات مورد بحث در دستور کار اجلاس کمیسیون مواد مخدر سازمان ملل CND در سال 2014 با حضور مقامات عالیرتبه کشورهای دنیا قرار گرفته است.
طبق گزارش اخیر دفتر مقابله با جرم و موادمخدر سازمان ملل، بیش از 250 نوع مواد روانگردان جدید (NPS) در جهان وجود دارد و تنها در فوریه سال 2013 تعداد 5 ماده جدید از سوی لابراتورهای تجزیه و آنالیز موادمخدر و روانگردان گزارش شده است. از این رو این آمار نشاندهنده توان بالقوه در ساخت تعداد نامحدود مشتقات مواد روانگردان جدید است.
اما آنچه بیش از هرچیز اهمیت دارد، لزوم احساس خطر پلیس مبارزه با مواد مخدر کشور و همچنین ستاد مبارزه با موادمخدر در ارتباط با این مواد ناشناخته است که اطلاعات محدود و همچنین مخاطرات پیش رو در برابر ورود این مواد به کشور و فراگیر شدن استفاده از آنها و به عبارت بهتر ورود آنها به چرخه اعتیاد، میتواند به عنوانی چالشی جدی در بروز موج جدیدی از مصرف مواد روانگردان در کشور مطرح شود.
گزارش از محمد قربانی بخش اجتماعی خبرگزاری تسنیم
انتهای پیام/