مهندسی فرهنگی، راهکار زنده کرده هویت ایرانی اسلامی

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، مهندسی فرهنگی، در حقیقت تلاش برای تقویت اجزای اصلی فرهنگ اسلامی و ملّی کشور و پاسداشت آن در برابر نفوذ و تأثیر فرهنگ مخرب غربی در پرتو چینش مناسب و تعیین جایگاه صحیح تمامی ابعاد و ویژگی‌های فرهنگی جامعه ما بوده و دستیابی به نتیجه در خور این تلاش‌ها، نیازمند طرح مهندسی فرهنگی است.

مهندسی فرهنگی چیست؟

مهندسی فرهنگی به بیان دیگر به نظام ها، فرایند،جایگزین ها و فرمول‌بندی‌های مرتبط با پاسخ‌های خلاقانه برای چالش‌های توسعه نهادهای فرهنگی و تشویق مردم به مشارکت درحیات فرهنگی جامعه می‌پردازد.

اصطلاح فرهنگ اگر چه می‌تواند با تلاش فکری و توشه عقلی انسان‌ها صورت گیرد، اما بدون استمداد از منبع الهی و فرا انسانی، که فارغ از محدودیت‌های ذهنی و احساسی به کلیت زندگی و گستره تجلیات فکری و روانی انسان‌ها بنگرد و به کژی‌ها و کاستی‌های آن آگاهی داشته باشد، کاری ناقص و نافرجام می‌نماید، زیرا فرهنگ محصول انسان است و کژی ها وکاستی هایش نیز معلول وی خواهد بود.

بنابراین عاملی که سبب نقصان بوده، نمی‌تواند به طور کامل و جامع سبب کمال باشد، اگر چه به صورت جزئی و موردی این توانایی را داشته باشد.

توجه قرآن کریم به مسئله فرهنگ

قرآن به عنوان کتابی که هم آموزه‌ها و هم روش ها را در معرض نگاه انسان ها قرار داده است، می تواند راه مناسبی برای به دست آوردن روش های اصلاح فرهنگ به شمار آید.

مقام معظم رهبری فرهنگ را عامل شکل دهنده به ذهن و رفتار عمومی و جهت بخش و تاثیرگذار در عرصه تصمیمات کلان کشور دانسته‌اند و مهندسی فرهنگ را به منزله بازشناسی، آسیب‌شناسی، پالایش و ارتقابخشی فرهنگ و جهت دهی آن بر پایه هویت اصیل اسلامی  ایرانی با توجه به شرایط و مقتضیات ملی و جهانی تبیین می‌کنند.

دیدگاه‌های مقام معظم رهبری در مورد مهندسی فرهنگی

معظم‌له مهندسی فرهنگی را بازطراحی، اصلاح و ارتقای شئون و مناسبات نظام های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی کشور مبتنی بر فرهنگ مهندسی شده معرفی و در واقع می توان جوهره و کارکرد مهندسی فرهنگی را تحقق و تأمین نحوه تعامل مؤثر و ارتباط ساز مند و پویای نظام‌های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی با نظام فرهنگی دانست.

مقام معظم رهبری، نگاه معقول اسلامی را ملاک «مهندسی فرهنگی» می‌دانند؛ ایشان در بخشی از صحبت‌های خود می‌گویند: « ما نمی‌خواهیم با نگاه افراطی به مقوله فرهنگ نگاه کنیم، بایستی نگاه معقول اسلامی را ملاک قرار داد و نوع برخورد با آن را بر طبق ضوابطی که معارف و الگوهای اسلامی به ما نشان می‌دهد، تنظیم کرد.

مهندسی فرهنگی به برنامه‌ریزی جامعه نیاز دارد

رهبر معظم انقلاب اسلامی،‌ افزایش نشاط کار و ابتکار، ارتقای اعتماد به نفس فردی و ملی، افزایش امید، مصرف صحیح و تقویت گرایش به کالاهای ساخت داخلی، توجه بیشتر به نشانه ها و آثار «اسلامی، ایرانی و انقلابی» در معماری عمومی کشور و افزایش خطرپذیری و شجاعت اقدام را از جمله اهداف مثبت مهندسی فرهنگی می خوانند و بر این نکته تاکید دارند که «زمینه دستیابی به این اهداف در جامعه وجود دارد و تحقق آنها،‌مستلزم تبیین مهندسی فرهنگی، برنامه ریزی و تلاش بیشتر است.

رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شورای اسلامی شهر اصفهان نیز با اشاره به فرمایشات حضرت امام خمینی(ره) پیرامون اهمیت فرهنگ اظهار کرد: امام خمینی (ع) فرهنگ را مبدأ همه خوشبختی‌ها و بدبختی‌های ملت می‌دانند و معتقد بودند که اگر فرهنگ درست شود، یک مملکت اصلاح می‌شود.

اصغر آذربایجانی افزود: مقام معظم رهبری نیز در مورد فرهنگ بیان می‌کنند که برای رسیدن به همه چیزهایی که آرزوی ماست و در چشم اندازها و افق های دوردست تصویر می‌کنیم، باید فرهنگ کشور، صحیح و پالایش شده در مجرای درست قرار گیرد.

تدوین نقشه جامع فرهنگی و مهندسی فرهنگی در اصفهان ضروری است

وی با بیان اینکه تدوین نقشه جامع فرهنگی و مهندسی فرهنگی در اصفهان توسط مدیریت ارشد استان از ضروریات است، گفت: تامین آرامش روحی و امنیت معنوی، سیاست‌گذاری فعالیت‌های فرهنگی با هدف تقویت بن‌مایه‌های هویتی متناسب با ارزش ها و هنجارهای مذهبی، انقلابی و ملی، سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی برای ظهور و اعتلای مظاهر اسلامی و انقلابی، تلاش برای اعتلای فرهنگ و هنر اصفهان، تعامل مستمر و سازنده دستگاه‌ها، نهادهای دولتی و گروه های مردم نهاد در حوزه فرهنگی را می توان در یک برنامه و نقشه جامع فرهنگی جستجو کرد.

اهمیت هم‌افزایی دستگاه‌های فرهنگی برای بحث فرهنگ

رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شورای اسلامی شهر اصفهان با تاکید بر اینکه هم افزایی دستگاهها و نهادهای برنامه‌ریز و سیاست‌گذار در عرصه فرهنگی با توجه به تعدد نهادها و متولیان فرهنگی در استان ضروری است، افزود: همراهی و همکاری و استفاده ظرفیت های نهادهای فرهنگی از یکدیگر تاثیر برنامه های فرهنگی را دوچندان خواهد کرد تا اینکه هر یک از آنها به صورت جزیره های جدا از هم حرکت نمایند.

وی اضافه کرد: شورای شهر و کمیسیون فرهنگی شورا آمادگی خود را برای تدوین برنامه جامع با همکاری تمامی نهادهای فرهنگی استان و فراهم کردن بستری برای هم افزایی نهادهای متولی فرهنگ اعلام می دارد.

نقشه مهندسی فرهنگی در دستور کار سویار عالی انقلاب فرهنگی است

حجت‌الاسلام محمد قطبی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در اصفهان با اشاره به این که نقشه مهندسی فرهنگی در دستور کار شورای عالی انقلاب فرهنگی است، گفت: باید در مهندسی فرهنگی از تجربیات مدیران در بخش‌های مختلف فرهنگی استفاده ‌شود تا گنجینه ای برای نسل های بعدی نیز بماند.

وی افزود: اشتباهی که ما در حوزه مهندسی فرهنگی دچار آن می‌شویم، این است که ابتدا موضوعات را به فضای نظری و چارچوب های علمی می‌بریم و اگرچه مسیر مهندسی فرهنگی هرمی و از بالا به پایین است ولی از پایین هرم هم نباید غفلت کرد چرا که قاعده هرم بسیار مهم و پرتجربه است.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان تصریح کرد: توجه به قاعده هرم کمک می‌کند که این تجربیات و دانسته‌ها را از کف به بالا بیاورد و به برخی الگوهای مدیریتی و  مدلهای قابل استفاده در مهندسی فرهنگی تبدیل کند.

برگزاری همایش ملی مهندسی فرهنگی در اصفهان

مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان افزود: با همکاری برخی اساتید دانشگاهی و فرهیخته کاری را در قالب  همایش ملی مهندسی فرهنگی شروع کرده‌ایم و با مشارکت برخی مراکز علمی کشور و پژوهشگاه علوم انسانی  این همایش اسفند ماه در اصفهان برگزار خواهد شد.

مهندسی فرهنگی در منابع و معارف اسلامی وجود دارد

رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی نیز در این زمینه گفت: مفهوم مهندسی فرهنگی در متون و منابع غنی معارف اسلامی و شیعی دارای سابقه و زمینه قبلی است و آنچه که طرح این موضوع را در زمانه اخیر الزامی می‌کند و رهبر معظم انقلاب هم به فراست متوجه این موضوع شدند، استفاده جریان مهاجم و معارض فرهنگی از این عرصه برای شبیخون و تهاجم است.

حجت‌الاسلام و المسلمین احمد سالک اظهار کرد: اگر سبک زندگی غیر دینی در یک جامعه حاکمیت پیدا کند، هم این حاکمیت خود مطلوبیت دارد و هم وسیله‌ساز اهداف دیگر این نظام می‌شود.

مهندسی فرهنگی زمینه انتقال پیام‌های ارزشی را فراهم می‌کند

نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی افزود: موضوع مهندسی فرهنگی هم از لحاظ جذابیت و هم از نظر گستردگی حوزه شمول از محمل‌های مناسب برای انتقال پیام های ارزشی هر فرهنگی تلقی می‌شود.
وی  گفت: نخستین کار در این زمینه تاکید و پا فشاری بر اجرای دقیق و مو به موی احکام و قوانین شرع مقدس با لحاظ کردن مقتضیات زمان و مکان بوده و در موضوع سبک زندگی، ما بیشتر از سخت افزار، به نرم‌افزار نیاز داریم که خوشبختانه ماده خام این نرم افزار و گفتمان در منابع و متون غنی مکتب انسان ساز اسلام و تشیع وجود دارد.

ضرورت توجه به مهندسی فرهنگی

با توجه به هجمه‌های دشمنان طی سال‌های گذشته و کسانی که با جنگ نرم و برنامه‌های مهندسی شده، نسل جوان ایران را هدف گرفته‌اند، ضرورت مهندسی فرهنگی این روزها بیش از هر چیز احساس می‌شود.
اصفهان به عنوان پایتخت فرهنگی ایران اسلامی، بیش از هر چیز در این زمینه مسئولیت دارد و مدیران استان باید در این زمینه با قاطعیت و برنامه‌ریزی به پیش بروند.

انتهای پیام/