به گزارش خبرگزاری تسنیم، بر اساس آخرین نتایج یک طرح ملى، شیوعشناسى مصرف مواد مخدر در میان شهروندان و خانوادههاى 31 استان کشور در مقیاس سنى 15 تا 64 سال، ماده مخدر (محرک) شیشه، دومین ماده مصرفى در سطح کشور مىباشد. عوارض و دامنه خطرات بهداشتى ناشى از مصرف شیشه بهعنوان «مت آمفتامین» را مىتوان در دو بعد جسمى و روانى - اجتماعى مورد بررسى قرار داد.
بعد جسمى: احساس شادابى و لذتبخشى، افزایش انرژى فعالیت، حالت سرخوشى عمیق (در همه موارد کاذب و کوتاهمدت) افزایش فشار خون و ضربان قلب، ایجاد صدمه در رگهاى مغز، افزایش دماى بدن، ایجاد خطا در عملکرد حواس پنجگانه، تغییر ادراک زمان و مکان، ضعف عضلانى، کاهش میل جنسى ناشى از مصرف مداوم، کاهش کارایى ذهن و حافظه، فراموشى و لاغرى.
بعد روانى - اجتماعى: اختلالات خواب، پرحرفى، بىقرارى و بىثباتى، تحریکپذیرى، بروز تغییرات خلقى (بدخلقى و غمگینى)، افسردگى، اضطراب، تشنج و تنش، اختلال قضاوت، بروز وابستگى و میل به مصرف مجدد منجر به اعتیاد، آشفتگى ذهنى و اختلال، سراسیمگى، وحشت روانى، اغتشاش فکرى، روانپریشى، بدگمانى و سوءظن شدید و غیرواقعى، هذیانگویى و بروز رفتارهاى پرخاشگرانه و تمایل به خودکشى، خشونت، ارتکاب سایر جرایم چون قتل، کودکآزارى، همسرآزارى، تصادف و... در افراد مصرفکننده قابل تأمل مىباشد.
برخى باورهاى غلط در مورد مصرف شیشه، زمینه را براى گسترش مصرف آن در کشورمان فراهم نموده است که عبارتند از:
الف) تصور اعتیادآورنبودن مصرف شیشه
عدهاى از جوانان بهعلت عدم اطلاع از مضرات و پیامدهاى شیشه و نادیدهانگاشتن عوارض آن، دچار باورهاى غلط گردیده، بهطورىکه تصور مىنمایند مصرف تفریحى و تجربه یکبار مصرف، سبب کسب لذت، تفریح و خوشگذرانى و رفع مشکلات روحى گردیده و سبب اعتیاد نخواهد شد. غافل از اینکه بسیارى از معتادان مصرفکننده شیشه با همین انگیزه اقدام به مصرف نموده و یکبار مصرف سبب ایجاد تمایل و احساس مثبت براى ادامه مصرف در آنان شده و همین امر موجبات وابستگى روانى به اینگونه مواد را در آنان فراهم نموده است. پژوهشها نشان داده که افراد براى رسیدن به احساس لذت اولیه ناشى از مصرف شیشه مىبایست به مقدار مصرف خود بیفزایند و همین امر سبب وابستگى و اعتیاد آنان خواهد شد.
ب) تصور پایینبودن آسیبهاى ناشى از مصرف شیشه
تبلیغات سوء در جهان حکایت از این موضوع دارد که آسیبهاى ناشى از مصرف ماده مخدر شیشه به میزان قابل ملاحظهاى کمتر از انواع مواد مخدر سنتى (افیونى) است و مصرف شیشه خطرى براى سلامتى افراد ندارد، در حالىکه پژوهشها نشان مىدهد آثار سوء ناشى از مصرف شیشه بهمراتب بالاتر از مواد مخدر سنتى بوده و بروز خسارتهاى شدید روانى در ابعاد مختلف، خط بطلان بر این تبلیغات دروغین کشیده است.
ج) تصور ایجاد انرژى مضاعف بهواسطه مصرف ماده مخدر شیشه
عدهاى بهعلت باورهاى غلط معتقدند که مصرف شیشه سبب احساس شعف، شادمانى و انرژى مضاعف خواهد گردید اما باید یادآور شد که مصرف شیشه سبب ایجاد توهم در ذهن و بروز لطمه به سیستم اعصاب مرکزى خواهد شد، بنابراین بیمار مغزى نمىتواند با احساس شعف و... روبهرو گردد.
د) تصور افزایش قواى جنسى ناشى از مصرف شیشه
تبلیغات مسموم در جامعه دلالت بر این موضوع دارد که مصرف شیشه سبب افزایش قواى جنسى خواهد شد در صورتىکه نتیاج بررسىهاى صورتگرفته، حکایت از این واقعیت دارد که در درازمدت همزمان با وابستگى روانى به شیشه، کاهش میل جنسى در مصرفکننده را بهدنبال داشته و سبب تضعیف قواى جنسى خواهد شد.
ه) تصور افزایش تمرکز، آرامش و خلاقیت ناشى از مصرف شیشه
دستهاى از مصرفکنندگان شیشه اظهار مىدارند که مصرف شیشه سبب افزایش هوشیارى، خلاقیت و بهبود کارایى خواهد شد اما باید یادآور شد مصرف شیشه و بروز وابستگى روحى و روانى براى مصرف مجدد، سبب روانپریشى و آشفتگىهاى ذهنى در مصرفکنندگان مىشود.
و) تصور لاغرى ناشى از مصرف شیشه
تبلیغات سوء از سوى سیستم هوشمند مت آمفتامین، با هدف جذب مشتریان جدید، با تقویت این باور غلط که مصرف شیشه سبب لاغرى مىگردد، با ارائه نگرشهاى غیرصحیح از جمله در آرایشگاههاى زنانه، موجب گرایش دختران و زنان به مصرف ماده مخدر شیشه فراهم نموده که تبعات و خسارات زیانبارى بر نهاد خانواده وارد نموده است.
علل افزایش تولید و شیوع مصرف شیشه در ایران و جهان
1. سرمایهگذارى اندک، سهولت ساخت و تولید با ترکیبات غیرمتعارف و درجه خلوص متفاوت، فرآوردههاى تقلبى و دستساز بهعلت فقدان مارک تجارى و ترکیب شیمیایى مشخص، هزینه پایین، در دسترس بودن مواد اولیه شیمیایى، تجهیزات مورد نیاز، دستیابى آسان به فناورىهاى نوین، حجم بالاى تولید شیشه و سختبودن شناسایى لابراتوارها، سبب گردیده تجارت این مواد به حرفهاى پرسود تبدیل گردد بهطورىکه شاهد تولید سالانه 410 تن آمفتامین و متامفتامین در جهان هستیم. در کشور ما نیز در سال 1391 بالغ بر 235 کارگاه تولید شیشه منهدم شده است.
2. عدم آگاهى آحاد جوانان و نوجوانان از پیامدها و میزان آسیبهاى ناشى ازمصرف و تبلیغات گسترده از سوى صدها سایت و شبکههاى ماهوارهاى، موجبات افزایش مصرف این ماده مخدر را فراهم نموده است.
3. افزایش روزافزون قاچاق مواد شیمیایى و پیشسازهاى روانگردان یکى دیگر از علل افزایش تولید و مصرف ماده مخدر شیشه بهویژه در شرق و جنوب شرقى آسیا شده است.
4. انتخاب نام شکیل و جذاب، موجبات گرایش جوانان و نوجوانان به مصرف ماده مخدر شیشه در عصر تنوع و کثرت شده بهگونهاىکه با نامگذارى این ماده به نام شیشه، یخ، کریستال، بالابر، سرعت، تعقیب اژدها، شابو و مث، بهدنبال جذب مشتریان جدید مىباشند.
5. امکان تولید آن در لابراتوار پیشرفته صنعتى یا آشپزخانههاى خانگى وجود دارد.
با عنایت به مطالب ذکرشده، بهنظر مىرسد با ارتقای میزان آگاهى و دانش جوانان و نوجوانان با هدف تغییر نگرش و تقویت رفتارهاى محافظتکننده و کسب مهارتهاى زندگى براى عدم گرایش به مصرف شیشه از طریق رسانهها، ترویج فرهنگ سلامت و غنىسازى سودمند اوقات فراغت از طریق تقویت فعالیتهاى جایگزین ورزشى و هنرى، توسعه و تقویت مراکز مشاوره حضورى - تلفنى و گفتوگو در تالارهاى مجازى براى رفع مشکلات روحى نوجوانان و جوانان، انجام مطالعات و پژوهشهاى کاربردى در سطح مدارس، دانشگاهها، محیطهاى صنعتى و پادگانها بهمنظور رصد مستمر تحولات اجتماعى - فرهنگى و آیندهشناسى اعتیاد بتوان موجبات مصونسازى آحاد جامعه در مقابله با این پدیده خطرناک را فراهم ساخت.
انتهای پیام/