به گزارش گروه بینالمللی خبرگزاری تسنیم به نقل از اندیشکده کاتام هاوس، کارشناس خاورمیانه این اندیشکده معتقد است که تفرقه موجود در میان گروههای مخالف سوری باعث شده است که اجماعی جدی برای حل این منازعه شکل نگیرد و راهحل عبور از این بنبست، سازمان ملل است.
چشماندازهای برای نشست ژنو دو چندان مثبت نیست. همانطور که در نشست دوستان سوریه در لندن مشاهده شده، هیچ گروه خالفی حاضر نیست با دولت سوری که بشار ریاست جمهوری آن را عهدهدار است مذاکره کرده و در میان دیگر گروههای مخالف اعتبار و جایگاه خود را حفظ کند. علاوه بر این، ائتلاف ملی سوریه پیش از این حمایت بسیار، اگر نگوییم بیشتر گروههای مخالف مسلح و غیر مسلح را از دست داده و تفرقه داخلی نیز آن را تضعیف کرده که این امر خود ناشی از فقدان حمایت خارجی عمده این این ائتلاف میباشد. بنابراین بدون هیچ صحبتی میتوان گفت که بعید است هیچ یک از بازیگران دولتی در این ماجرا بازیگر دیگری را بیابد که بخواهد با آن وارد تعامل شود و همچنین با توجه به شک و تردیدهای طرف آمریکایی، بعید است که اصلاً ژنو دو پا بگیرد.
در نتیجه محدودیت طراحی استراتژیک محدود آمریکا و متحدین آن، سیاست گذاری روسیه تحت حاکمیت رئیس جمهور پوتین در مورد مسئله تسلیحات شیمیایی و دیگر مسائل، ماهرانه و یکپارچه به نظر میرسد. با این حال در بلند مدت، حمایت دیپلماتیک و نظامی روسیه از ریاست جمهوری و حکومت اسد، روسیه را در جایگاه خوبی برای میانجیگری قرار نمیدهد به ویژه با در نظر گرفتن اینکه منازعه کنون باعث آوارگی 7 میلیون سوری شده است. اختلاف و واگرایی مخالفین داخلی و خارجی، چه مسلح و چه غیر مسلح، نخواهند پذیرفت که شریک خارجی یکی از اطراف منازعه به طور برجستهای نقش بیطرفی را در فرایند مصالحه ایفا کند، حتی اگر ایشان بپذیرند که روسی میتواند نقشی مهم نمایندگی حکومت سوریه را در این ماجرا بازی کند.
در مجموع رویکردهای کوتاه مدت برای رسیدن به یک راه حل، مطلوب نیستند. زیرا جامعه جهانی هنوز بر سر اینکه منبع اصلی منازعه و راهحلهای مناسب برای آن چیست به توافق و اجماع نرسیده است. حل مسئله تسلیحات شیمیایی تنها بخشی از چالش موجود است و تا زمانی که امنیت جمعی مردم سوریه در کانون حرکتهای جمعی دیپلماتیک قرار نگیرد، هیچ راهحل کوتاه مدتی شرایط لازم برای ایجاد صلح و آرامش را فراهم نخواهد آورد.
این منازع اکنون چالشهایی جدی را برای ثبات در اردن، عراق، لبنان و ترکیه و نیز اسرائیل به وجود آورده است که همه این بازیگران به نسبتهای مختلف تحت تأثیر این منازعه قرار گرفتهاند. اسرائیل تا به امروز تهدید حزبالله را در اولویت خود قرار داده است، اما محاسبات بیشتر بازیگران بر مبنای ملاحضات امنیتی کوتاه مدت قرار گرفته است و نه طرحهای بلند مدت برای ایجاد ثبات منطقهای که به نفع همه ایشان باشد.
هم آمریکا و هم روسیه لازم است به خاطر داشته باشند که ایشان تنها بخشی از نتیجه منازعه سوریه را در کنترل خود دارند و اینکه برای صیانت از منافع بلندمدت منطقهای خود باید حیطه مشترک بیشتری را برای حل مسائل مهم بیابند که به کل منطقه شامات شکل میبخشد. اگر روسیه و آمریکا هر دو درک کنند که موضع آنها بیش از این منعکس کننده واقعیات موجود نیست، هم در سوریه و هم در خارج از آن، در نتیجه ممکن است چشماندازی مثبت برای مصالحه و همکاری دوجانبه نزدیکتر در مورد مسائلی مهمتر از مسئله تسلیحات هستهای، پدید آید. با این حال برای تحقق این مهم باید از سناریوی بازی حاصل جمع صفر فاصله گرفته شود و راه برای مصالحه هموار گردد و نقش بیشتری به سازمان ملل داده شود و فرایند ایجاد صلح بر مبنای منافع سوریه و دیگر بازیگران منطقه آغاز گردد.
انتهای پیام/