رضا اسماعیلی، شاعر و منتقد ادبی، در گفتوگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، با اشاره به جریان شعر عاشورایی بعد از انقلاب گفت:شعر آیینی و به تبع آن شعر عاشورایی بعد از انقلاب هم از منظر کمی و هم از حیث کیفی رشد قابل توجهی داشته است. این جریان شعری از همان ابتدای انقلاب جریان رو به رشدی را آغاز کرد که نشأتگرفته از آگاهی و سواد شاعران از معارف اهل بیت(ع) و همچنین حضور امام(ره) بود. در این دوره جریان شعر آیینی و عاشورایی را متناسب و هماهنگ با آموزههای دینی میبینیم.
وی با بیان اینکه تلفیق شعر عاشورایی با دفاع مقدس از ریشهها و جریانهای جدیدی بود که در این حوزه رخ داد، افزود: هشت سال دفاع مقدس سبب شد تا رویکردی جدید در شعر عاشورایی ایجاد شود. روح حماسی جایگزین جریان عرفانی و شورانگیزی به سمت حماسهسرایی روی آورد. در این نوع اشعار با زبان حماسی آموزههای دینی و فلسفه قیام امام حسین(ع) برای رزمندگان که مخاطب اصلی این نوع اشعار بودند، بیان میشود.
معارف بیش از مناسک ارج دارد
اسماعیلی در ادامه به آسیبهای موجود در شعر عاشورایی اشاره کرد و با بیا اینکه برخی از شاعران و مداحان دوست دارند تا به بهانه گرفتن اشک، موضوعات انحرافی را وارد اشعار و نوحهها کنند، یادآور شد: هر چند هستند شاعران و مداحان اصیلی که با بهره گرفتن از معرفت و فلسفه قیام امام حسین(ع)، در دستگاه امام حسین(ع) کار میکنند، اما در این میان هستند شاعران و مداحان دیگری که با استفاده از روشهای غیر اخلاقی و به دور از معارف دینی تنها سعی در گرفتن اشک ار مخاطب دارند. در این رویه شور بر شعور غلبه دارد و مناسک بیش از معارف مورد توجه قرار میگیرد.
وی با بیان اینکه ایجاد چنین رویهای از چند سال پیش آغاز شده و به دلیل تسامح ما به مسائل دینی در حال افزایش است، گفت: در سالهای اخیر بسیاری از علما و حتی مقام معظم رهبری بارها در سخنرانیهای خودشان به این موضوع اشاره و تأکید کردهاند؛ این در حالی است که این دسته از افراد بدون توجه به هشدارها و بدون در نظر گرفتن تبعات این نوع اشعار به راه خود ادامه میدهند. از جمله رویکردهای غالب در این نوع اشعار، گسترش رویه معصومپرستی است. برخی از شاعران به دلیل عدم شناخت از معارف و منابع اصیل و با بیان موضوعاتی اینچنینی، سخنانی را در هیئت امام حسین(ع) مطرح میکنند که در شأن این بزرگواران نیست و با روح حسینی در تقابل است.
از ائمه(ع) غلو میکنیم، در حالی که رسانههای وهابیون برای انعکاس آن روشن شده است
این شاعر اهل بیت(ع) با بیان اینکه ائمه(ع) منادی عزت و شرف و بندگی بودند و قیام امام حسین(ع) نیز ثمره این نوع نگاه است، افزود: در زمانهای که دشمنان اهل بیت(ع) دوربینهای خود را برای بد جلوه دادن فرهنگ تشیع روشن کرده و تمام تجهیزات رسانهای خود را برای این امر به کار گرفتهاند، ما با بیتوجهی مسائلی را مطرح میکنیم که روح حسینی را زیر سؤال میبرد. در حالی که مقاتل معتبری چون «لهوف» سید ابن طاووس و یا «ارشاد» شیخ مفید به دست ما رسیده، برخی از شاعران و مداحان به نقل قولهای نامعتبر اکتفا کرده و موضوعاتی را مطرح میکنند که تکریم انسان را که هدف اصلی بعثت پیامبر(ص) را زیر سؤال میبرند.
اسماعیلی در ادامه عجز و لابه از زبان معصوم(ع) را از دیگر آسیبهایی دانست که در این چند ساله رونق زیادی در اشعار عاشورایی یافته است، ادامه داد: به جای اینکه برخی از شاعران و مداحان به این فکر کنند که سطح مخاطب خود را بالا بیاورند و با اطلاعرسانی معرفتافزایی داشته باشند، سطح ائمه(ع) را در اشعارشان برای همهفهمتر شدن پایین میآورند. برخی به بیان عجز و ناله از زبان معصوم(ع) بعد از عاشورا روی میآورند؛ این در حالی است که امام حسین(ع) به حضرت زینب(س) تأکید کردهاند که بعد از شهادتشان کاری نکنند که دشمن شاد شود.
شعری مؤید من عندالله میشود که روح حسینی داشته باشد؛ ولو یک بیت
به گفته این شاعر، حرکت تمامی انبیا(ع) و ائمه(ع) در طول تاریخ برای کرامت انسانی بوده و باید این مد نظر شعرا و مداحان قرار گیرد. در حالی که واژگانی در این روزها باب شده است که روح این موضوع را زیر سؤال میبرد. به عنوان نمونه واژه «ارباب» یکی از لغات مصطلحی است که بارها در عزاداریها تکرار میشود. امام حسین(ع) قیام کرد تا روح انسانی به کمال برسد یا گرفتار موضوعات بیپایه شویم؟
وی در ادامه شعری را تأیید شده از جانب امام حسین(ع) و ائمه(ع) دانست که روح دین در آن لحاظ شده باشد، افزود: هر شعری که برای ائمه(ع) گفته میشود، تأیید اهل بیت(ع) را ندارد، تنها شعری مؤید من عندالله میشود که روح حسینی در آن تجلی پیدا کرده باشد؛ ولو یک بیت.
انتهای پیام/