سؤال: یکى از عملیات‏هایى که رزمندگان اسلام در دوران دفاع مقدس داشتند، عملیات آزادسازى سوسنگرد بود که با توجه به سالگرد این عملیات، لطفاً درباره این عملیات توضیحاتى بفرمایید.
پاسخ: سوسنگرد از شهرهاى مرزى و در جنوب شرقى ایران واقع است که اهالى آن به زبان عربى صحبت مى‏کنند. سوسنگرد با دو شهر هویزه و بستان، منطقه دشت آزادگان را تشکیل مى‏دهد. مردم این منطقه شیعه‏مذهب و نسبت به اهل بیت عصمت و طهارت عشق مى‏ورزند و در مهمان‏نوازى مشهورند.
با شروع جنگ تحمیلى به‏علت بى‏تدبیرى و با هماهنگى بنى‏صدر، این شهر مرزى به اشغال صدامیان کافر در آمد. صدام حسین تصور مى‏کرد که چون اهالى سوسنگرد عرب هستند با تبلیغات گسترده قومیتى مى‏تواند آنان را در تعامل با نظام جمهورى اسلامى بیندازد اما مردم ولایتمدار و نجیب منطقه، تن به ذلت ندادند و از کیان اسلام دفاع سرسختانه نمودند تا بالاخره در بیست و هشتم شهریورماه سال 1360، سپاه پاسداران انقلاب اسلامى با همراهى ارتش جمهورى اسلامى و گروه‏هاى نامنظم شهید چمران و همچنین نیروهاى مردمى با توکل به خدا از شمال و جنوب جاده حمیدیه - سوسنگرد پیشروى خود را شروع و قواى دشمن بعثى را به شکست و فرار وادار نمودند و سرانجام در واپسین روز 26 آبان، تمام نیروهاى دشمن، صحنه نبرد را ترک کردند.

پرسش: مى‏گویند آزادسازى سوسنگرد به دستور حضرت امام خمینى(ره) انجام شد. آیا این درست است؟
پاسخ: بله، آزادسازى سوسنگرد به دستور حضرت امام انجام شد. ایشان با صدور فرمانى فرمودند: «بایستى تا فردا سوسنگرد آزاد شود.» نکته دوم هم این بود که در این عملیات نیز حضور مردم به‏خصوص مردم عرب منطقه در مقاومت در برابر دشمن چشمگیر بود و آن‏ها همانند مردم خرمشهر و آبادان، سدى محکم در مقابل دشمن بودند.
پرسش: اهمیت استراتژیک شهر سوسنگرد در دوران دفاع مقدس چه بود؟
پاسخ: با توجه به این‏که شهر سوسنگرد براى تصرف شهر اهواز که هدف اساسى عراق در جنگ بود بسیار مهم و حیاتى بود، خارج‏شدن آن از دست دشمن براى رزمندگان ایرانى بسیار حائز اهمیت بود. آزادسازى سوسنگرد رویاى تصرف مرکز خوزستان از سوى عراقى‏ها را با فداکارى سربازان ایرانى نقش بر آب کرد.
منطقه‏اى که سوسنگرد در آن قرار داشت، جبهه میانى خوزستان بود و منطقه‏اى وسیع شامل حمیدیه، سوسنگرد و بستان را شامل مى‏شد. عراق با کنترل آن مى‏توانست در هر قسمت از آن به جاده اصلى اهواز - حمیدیه - سوسنگرد و بستان دست پیدا کند.
عراق در این منطقه داراى یک لشکر زرهى با سه تیپ، یک گردان نیروهاى مخصوص، یک گردان پیاده، دو گردان کماندو، یک گردان شناسایى و 900 نفر از افراد جیش الشعبى مستقر کرده بود در حالى‏که کل نیروهاى ایرانى را تیپ سوم لشکر 92 زرهى، رزمندگان سپاه پاسداران، نیروهاى ژاندارمرى سوسنگرد و گروه جنگ‏هاى نامنظم شهید چمران تشکیل مى‏داد.
پس از آغاز حمله دشمن به سوسنگرد و محاصره آن و مقاومت شجاعانه مردم شهر که اجازه ندادند نیروهاى دشمن شهر را به‏طورکامل اشغال کنند، شهر سه روز در محاصره کامل دشمن قرار داشت. در ساعت 6 و 30 دقیقه صبح روز 26 آبان‏ماه، یگان‏هایى از نیروهاى مسلح کشور متشکل از تیپ 2 و تیپ 3 از لشکر 92 زرهى اهواز، گروه رزمى 148 پیاده از لشکر 77 خراسان، گروه رزمى 37 زرهى شیراز، گروه جنگ‏هاى نامنظم شهید چمران با پشتیبانى آتش توپخانه و نیروهاى هوایى و هوانیروز به‏منظور شکست حصر سوسنگرد دست به حمله زدند.
سرانجام در واپسین ساعت‏هاى روز 26 آبان تمام نیروهاى دشمن صحنه نبرد را ترک و به‏سمت جنوب فرار کردند، تیپ 2 لشکر 92 زرهى همراه سایر رزمندگان به سوسنگرد رسید و نیروهاى دشمن در شمال غرب سوسنگرد به مواضع پدافندى خود عقب‏نشینى کردند و شهر به کنترل کامل نیروهاى جمهورى اسلامى ایران در آمد.
پرسش: در صورت امکان از نقش رهبر معظم انقلاب و شهید چمران هم در آزادسازى سوسنگرد مطالبى را بیان کنید.
پاسخ: عملیات سوسنگرد قرار بود با مشارکت پاسداران و تیپ 2 لشکر 92 زرهى خوزستان و نیروهاى ستاد جنگ‏هاى نامنظم انجام شود. کلیه هماهنگى‏ها براى انجام عملیات و نجات مدافعان توسط حضرت آیت‏الله خامنه‏اى-شهید چمران انجام گرفته بود و قرار بود فردا صبح نیروى اصلى عملیات که همان تیپ 2 زرهى 92 بود حمله خود را به سوسنگرد آغاز کنند که شب ساعت حدود 12 شب فرمانده لشکر 92 زرهى امیر سرتیپ غلامرضا قاسمى‏نو در تماس تلفنى با حضرت آیت‏الله خامنه‏اى اظهار داشت که فرمانده نیروى زمینى ارتش تیمسار ظهیرنژاد اظهار داشته که تیپ 2 نباید در عملیات شرکت کند و چون احتمال انهدام تیپ وجود دارد به دستور بنى‏صدر از شرکت در این عملیات خوددارى کند.
با این دستور عملاً عملیات لغو مى‏شد و سوسنگرد نیز سقوط مى‏کرد و تمام مدافعان به شهادت مى‏رسیدند. بلافاصله حضرت آقا در تماس تلفنى این مسأله را با حضرت امام در میان مى‏گذارند و امام هم مى‏فرمایند: تیپ باید شرکت کند و نیازى به اجازه بنى‏صدر نیست. حضرت آقا هم فوراً نامه‏اى به فرماندهى لشکر2 زرهى مى‏نویسند که تیپ باید در عملیات شرکت کند و هر کس از این دستور سرپیچى کند، مسؤول است. شهید چمران نیز در زیر نامه متنى را اضافه مى‏کند با این مضمون که اگر تیپ فردا عمل نکند، 500 نفر از مدافعان فردا به شهادت مى‏رسند و اگر من زنده باشم با مسؤول متخلف برخورد خواهم کرد. (منظور بنى‏صدر مى‏باشد). از آن‏طرف فرماندهى متعهد لشگر 2 هم که علاقه خاصى به رهبر معظم انقلاب داشتند، تیپ را در حالت آماده‏باش قرار مى‏دهند و فردا صبح عملیات به فرماندهى شهید چمران و امیر قاسمى‏نو در مورخه 26/8/59 آغاز مى‏شود و با حمایت چند فروند بالگرد توپدار کبرى محاصره سوسنگرد شکسته مى‏شود.
در این عملیات که شهید چمران در خط مقدم شرکت داشتند از ناحیه پا به‏شدت مجروح مى‏شوند و یکى از محافظانش هم به شهادت مى‏رسد ولى شهید چمران با کشتن راننده یک کامیون عراقى و به همراه دیگر محافظش با کامیون به عقب برمى‏گردند و شهید چمران را براى مداوا به تهران منتقل مى‏نمایند.
این عملیات با فرماندهى مستقیم حضرت آقا و شهید چمران با موفقیت به پایان مى‏رسد و سوسنگرد براى همیشه آزاد مى‏گردد. مناطق مرزى بستان و چزابه در اشغال دشمن باقى مى‏ماند تا این‏که عملیات طریق‏القدس در نیمه‏شب دى‏ماه سال 60 به فرماندهى شهید سپهبد على صیادشیرازى به اجرا در آمد و مناطق بستان و چزابه آزاد گردید و براى اولین‏بار نیروهاى جمهورى اسلامى ایران به مرزهاى بین‏المللى رسیدند.

انتهای پیام/