مصر شاه‌کلید حل چالش‌های آمریکا و متحدین آن در منطقه است
خبرگزاری تسنیم: در ادامه دشتور کار شورای آتلانتیک، کارشناسان به ارائه راه‌حل‌هایی نوین برای حل معضلات اقتصادی و سیاسی مصر پرداخته و تأکید می‌کنند که سرنوشت مصر به نحو عمیقی بر منافع استراتژیک آمریکا و کشورهای خلیج فارس تأثیر می‌گذارد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از اندیشکده شورای آتلانتیک، کارشناسان این اندیشکده در ادامه گزارش ارائه راه‌کار برای تقویت روابط کشورهای خلیج فارس و آمریکا، برطرف ساختن معضلات اقتصادی مصر را یکی از حوزه‌های بسیار مهم برای همکاری مشترک این دو ارزیابی می‌کنند.
حمایتهای خارجی کمک کرده است تا اقتصاد مصر ثبات خود را به دست آورد و از اینکه به دولتی ناکام تبدیل شود، جلوگیری کرده است، اما نمی‌تواند نیرو محرکه نهایی برای رشد سریعی باشد که مصر به منظور اشتغال‌زایی بدان نیازمند است. همچنین کمک‌های خارجی، نفوذ سیاسی لازم برای انجام این مهم را فراهم نمی‌آورد. کمک‌های خارجی، چه از طرف منابع عربی یا غربی باشد، خشم و ناراحتی مردمی را در مصر برمی‌انگیزد؛ حامیان کنونی در کشورهای خلیج فارس بعید است که بتوانند همواره مانع واکنش‌های منفی که کمک‌های قطری در مصر ایجاد کرد، شوند. همچنین با توجه به نارضایتی که سفرای متعدد آمریکایی ایجاد کرده‌اند، کمک‌های آمریکا هرگز تأثیر مثبت قابل توجهی بر رویکرد مصری‌ها نسبت به آمریکا ایجاد نخواهد کرد، به رغم این واقعیت که کمک‌های مالی آمریکا، بودجه لازم برای بیشتر زیر ساخت‌ها و بیشتر ادوات نظامی مدرن کنونی مصر را فراهم آورده است. مصری‌ها، مردمی مغرور با تاریخی قابل ملاحظه هستند، که در برابر وابستگی که همراه با کمک‌های خارجی ایجاد می‌گردد، ایستادگی می‌کنند.
بازیگران ثروتمندی همچون بانیانی خلیج فارسی، بیرون ریزی گسترده مصر را تا مدت نامحدودی تحمل نخواهند کرد و آشکارا از آن ابراز نگرانی کرده‌اند. معاون نخست وزیر امارات، منصور بن زیاد به هاضم الببلاوی، نخست وزیر مصر در اکتبر سال 2013 گفت که «حمایت اعراب از مصر چندان به طول نمی‌انجامد و مصر باید به راه‌حل‌های نوین و نه گزینه‌های پوسیده و پیشینی، بیاندیشد.» در نهایت، کمک‌های خارجی نه ثبات و نه رفاه را برای مصر فراهم می‌آورد و فعالیت بخش خصوصی ـ هم داخلی و هم بین‌المللی ـ برای تحریک رشد اقتصادی بیشتر، حیاتی است.
برخی در کشورهای خلیج فارس بر این باروند که بخش قابل توجهی از مشکلات اقتصادی مصر، ناشی از بی‌تدبیری‌های خود مصر است و اگر این کشور شرایط مناسب‌تری را فراهم آورد، سرمایه لازم به این کشور سرازیر می‌شود. در واقع بن زیاد به لزو فراهم آوردن شرایط حفاظتی مناسب از سرمایه گذاران خارجی در مصر اشاره کرده است و از این طریق بر واقعیتی تأکید کرده است که در جامعه تجاری بین‌المللی مورد اجماع همگان است که اگر مصر می‌خواهد نجات پیدا کند باید شرایط را بهبود بخشیده و مدرنیزه کند. یکی از بانک‌داران کویتی در گفتگویی خصوصی با نگارنده این گزارش از نبود حمایت قانونی کافی از سرمایه گذاران، محدودیت‌های کمرکی بسیار، بروکراسی خسته کننده و نظام یارانه‌ای که باعث کمبود دائمی بودجه می‌شود خبر داد ـ اموری که باعث دور شدن سرمایه‌های بسیار حیاتی خارجی می‌شود.
متأسفانه، مقامات مختلف دوران گذار در مصر تصمیمات مهم در مورد اصلاحات اقتصادی را به نفع اقداماتی پوپولیستی، کنار گذاشته‌اند. همچنین به زعم سلطان القاسم، تحلیل‌گر اماراتی که روابط میان کشورهای خلیج فارس و مصر را دنبال می‌کند، تکیه بر کمک‌های کشورهای خلیج فارس برای مدت چند سال، همچنان می‌تواند انجام اصلاحات اقتصادی بسیار ضروری را به تعویق اندازد. قاسم تأکید می‌کند که کشورهای خلیج فارس می‌خواهند که مصر به مثابه خاکریزی باشد در برابر گسترش نفوذ ایران، اما این کشور نمی‌تواند بدون داشتن اقتصادی توانمند و روابط حسنه با اروپا و آمریکا، چنین نقشی را ایفا کند.
یافتن حوزه‌های مشترک برای اصلاحات اقتصادی
کشورهای حاشیه خلیج فارس و آمریکا همراه با اتحادیه اروپا و دیگر بازیگران بین‌المللی، باید به سرعت حوزه مشترکی را در زمینه سیاست گذاری‌های خود در قبال مصر بیابند تا توسعه اقتصادی این کشور را بهبود بخشند. کمک‌های کشورهای خلیج فارس می‌تواند به مصر کمک کند تا از این اوضاع متشنج بیرون بیاید، اما نمی‌تواند سرمایه لازم برای بخش خصوصی را فراهم آورد؛ سرمایه‌ای که تنها زمانی وارد کشور می‌شود که نشانه‌ها و انگیزه‌های اقتصادی مثبتی به چشم بخورد، وارد کشور می‌شوند. برنامه‌ای به ابتکار عمل صندوق بین‌المللی پول لازم است تا بستر مناسب را برای رشد با ثبات اقتصادی در مصر فراهم آورد. برنامه‌ای به ابتکار عمل صندوق بین‌المللی پول می‌تواند به مصر کمک کند تا اصلاحات اقتصادی جدی اجرا کند؛ در این راستا بیشتر کارشناسان بر کاهش یارانه‌های سوختی به عنوان مهمترین و اضطراری‌ترین اصلاح تأکید می‌کنند. اصلاحات در نظام قضایی و بروکراسی مستبدانه و سلسله مراتبی که بر سرمایه گذاری خارجی نظارت دارد، نیز ضروری و حیاتی است.
حمایتهای کشورهای خلیج فارس برای کمک به مصر در ایجاد تور امنیتی اقتصادی می‌تواند بسیار کارآمد باشد، چرا که این کشور در جهت اصلاحات لازم برای جلب سرمایه گذاری حرکت می‌کند و باید این کمک‌ها را هوشیارانه به منظور تحقق این هدف به کار بندد، البته با راهبری کشورهای خلیج فارس و صندوق بین‌المللی پول. چنین رویکردی مزایای متعددی برای حامیان خلیج فارسی دارد. این رویکرد به ایشان کمک می‌کند میان اهداف کوتاه و میان مدت اقتصادی ارتباط ایجاد کنند و این امکان را فراهم می‌سازد تا کمک‌های مذکور به نحو مؤثر و سازنده‌ای به کار گرفته شوند در حالی که میزانی از «اعتبار» سیاسی را به حامیان خلیج فارسی می‌بخشد. این رویکرد استراتژی خروج تدریجی مناسبی را در اختیار حامیان خلیج فارسی می‌گذارد، چرا که به دنبال برنامه اصلاحاتی صندوق بین‌المللی پول، سرمایه گذاری‌های خارجی و سرمایه‌های آزاد به طرف مصر بازمی‌گردد، لذا لزوم تزریق ارز و پول نقد از طرف کشورهای خلیج فارس، بر طرف می‌شود. همزمان این اقدام باعث می‌شود تا سرمایه گذارانی خارجی در سراسر دنیا به سمت شراکت در اقتصاد مصر روی می‌آورند.
برخی از دولت‌های خلیج فارسی تمایل دارند تا حمایتهای بیشتری را از سرمایه گذاری در بخش خصوصی به عمل آورند؛ برای مثال از طریق برنامه‌ای با عنوان «طرح عربی ایجاد ثبات» که می‌تواند روی اشتغال‌زایی در پروژه‌های زیرساختی دولتی ـ خصوصی در مصر و دیگر کشورهای در حال گذار منطقه، متمرکز شود. در کنار این اقدامات کشورهای خلیج فارس، بازگشت کمک‌های تکنیکی حامیان مردد غربی به مصر، از جمله آمریکا، باید با اقدام هماهنگ کشورهای خلیج و صندوق بین‌المللی پول برای انجام اصلاحات اقتصادی لازم، همراه شود. هدف همه این بازیگران باید این باشد که مصر به تدریج بی‌نیاز از کمک‌های خارجی شود رشد اقتصادی آن را سرمایه گذاری خصوصی داخلی و خارجی، رقم بزند.
افرادی هستند که مدعی‌اند که اوضاع اقتصادی در چند سال اخیر در دوران حکومت مرسی در مصر خوب بود و در نتیجه به کار بستن ترتیبات سیاسی باثبات این دوران برای چند سال آتی، عاقلانه است. البته که این به مثابه توهینی به مردم مصر است. تغییر سیاسی از طریق تناسب و مقدمه سازی فراهم می‌شود، اما قدرت یافتن فردی و ادغام شدن در جهان از طریق تکنولوژی، چشم انداز سیاسی در خاورمیانه را تغییر داده است به نحوی که هرگونه مدل حکومتی تمامیت‌خواهانه‌ای در مصر به دشواری می‌تواند پابرجا باقی بماند.
در حالی که تمرکز اصلی باید روی مصر باشد، همکاری سازنده آمریکا و کشورهای خلیج می‌تواند در مورد دیگر کشورهایی که آمریکا و کشورهای خلیج فارس منافعی را دارند، از جمله تونس، اردن و یمن نیز اعمال شود. اما با در نظر گرفتن گستره جغرافیایی مصر، تأثیر سرنوشت آن بر دیگر کشورهای منطقه و جایگاه حیاتی که این کشور در میان اهداف استراتژیک کشورهای خلیج فارس و آمریکا دارد، تلاش اصلی باید بر عهده همکاری بین‌المللی به راهبری کشورهای خلیج فارس باشد تا مصر را در مسیری پایدار و باثبات به جلو پیش ببرند.
همزمان آمریکا و متحدین خلیج فارسی آن باید روی چالش‌های دفاعی و امنتی که در حال حاضر و در چند دهه آتی با آن مواحه هستند و خواهند بود، متمرکز شوند.
انتهای پیام/
