اهمال در معرفی شعر آیینی شیعه به جهانیان / امام حسین(ع) رمز مقاومت جهان عرب
خبرگزاری تسنیم: بیدج، شاعر و مترجم زبان عربی با بیان این مطلب که ایرانیان در معرفی شعرآیینی شیعه به جهانیان کوتاهی کرده‌اند، گفت: شاعران با هر مشربی در جهان اسلام هرگاه قرار است از رمز و نماد مقاومت صحبت کنند، قاعدتاً از امام حسین(ع) صحبت می‌کنند.
موسی بیدج شاعر و مترجم زبان عربی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، با اشاره به عاشورا در شعر عرب گفت: جایگاه شعر عاشورا در میان شعر شیعی جایگاهی بلند و رفیع است، شعر عرب از همان قرون اولیه ماندگاری و پایایی خود را با عاشورا رقم زد و اکنون می‌توان گفت، ادبیات عاشورایی، از غنی‌ترین ذخیره‌های ادبی شیعه محسوب می‌شود که موجب شده ادبیات مقاومت و مذهبی جهان عرب از اعتبار ویژه‌ای برخوردار باشد.
وی افزود: شعر شیعی یعنی شعر انقلاب، یعنی شعر عاطفه، یعنی شعر قیام، اگر بخواهیم نگاهی به سابقه این نوع شعر بیاندازیم، خواهیم دید که این گونه شعر از واقعه کربلا تا به امروز ادامه داشته است.البته شعر شیعی تنها به شیعه محدود نمی‌شود. چه بسا بسیار شاعرانی که حتی شیعه نبودند ولی شعرهایی از دلاوری‌ها، عدالت‌خواهی‌ها و مظلومیت‌های اباعبدالله(ع) گفتند و در شعرهایشان از اسطوره ایثار، عدالت، شجاعت و مظلومیت امام حسین(ع) گفته‌اند. بر این اساس شاعران با هر مشربی در جهان اسلام هر گاه قرار است از رمز و نماد مقاومت صحبت کنند، قاعدتاً از اباعبدالله حسین(ع) صحبت خواهند کرد. این اتفاق افتاده و هم چنان اتفاق می‌افتد.
این شاعر و مترجم در پاسخ به این پرسش که میان شور و شعور در ادبیات عرب چه رابطه‌ای برقرار است، گفت: شعر عاشورایی اگر تنها با شعور همراه باشد فلسفه خواهد شد و اگر تنها با شور همراه باشد، از تفکر خارج می‌شود. شعر شیعی عرب طی سال‌های اخیر کوشیده علاوه بر شور، شعور را نیز داخل خود کند و دو کفه ترازو را در این میان ثابت نگه دارد. شاعران مطرح جهان عرب که طی سال‌های گذشته حضوری چشمگیر در شعر عاشورایی عرب داشته‌اند، کوشیده‌اند از عنصر حماسه برای معرفت بخشی به شعر استفاده کنند و از همه ظرفیت‌های شعری بهره ببرند تا بتوانند حقیقت عاشورا را بیان کنند.
بیدج در ادامه تصریح کرد: البته نباید فراموش کرد، در بررسی شعر عرب، اشعار عاشورایی اگر تنها از شور نیز بهره برده باشند، ارزشمند هستند، چرا که شعر عرب تنها اختصاص به شیعه و مسلمانان ندارد. شاعر مسیحی که شیفته اباعبدالله حسین(ع) شده و در شعرش تنها از شور سخن می‌گوید، کاری بسیار ارزشمند کرده است. یک شاعر غیر شیعی التزام درونی برای سرودن اشعارعاشورایی ندارد، بنابراین نمی‌توان بر او خرده گرفت، اما یک شاعر شیعی نوعی التزام درونی دارد.
وی با بیان این مطلب که متأسفانه ما ایرانیان اقدامی برای شناسایی شعر شیعی به جهان نکرده‌ایم، گفت: ادبیات آیینی فارسی قدمتی به بلندای ادبیات فارسی دارد، اما با وجود اینکه رشد چند صد درصدی را در ادبیات آیینی پس از انقلاب شاهد هستیم، هیچ‌گاه در جهت معرفی و انتقال این اشعار به خارج از کشور گام بر نداشته‌ایم. جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک حکومت شیعه حتی می‌توانست در این زمینه تأثیرگذار باشد و در ارتقای شعر آیینی شیعی در جهان موثر باشد.
این شاعر افزود: به هر حال امروز دیگر زمان آن فرا رسیده که ادبیات شیعی صادر شود. ادبیات فارسی شیعی باید منتقل شود. من در حد خود تا جاییکه توانستم این کار را دنبال کردم، اما یک دست صدا ندارد، نیازمند یک جریان مستمر و با پشتوانه هستیم.
بیدج که ترجمه اشعاری از «محمد ماغوط» شاعر مرحوم ادبیات مقاومت سوریه را نیز در دست انجام دارد، مقایسه ادبیات آیینی ایران با ادبیات آیینی عرب را اشتباه خواند و گفت: این قیاس صحیح نیست، ادبیات آیینی عرب دارای ویژگیهای خاص خود است و ادبیات آیینی ایران نیز دارای ویژگیهای خاص خود است. در هر دو آسیب‌ها و نقاط قوتی دیده می‌شود که در پاره‌ای از موارد با هم اشتراک دارند.
وی در پایان با بیان این مطلب که عاشورا در جهان عرب نماد مقاومت بوده است، خاطرنشان کرد: مقاومت مردم جهان عرب ریشه در قیام عاشورا داشته است. البته در سال‌های اخیر جریاناتی که به بهار عربی موسوم شده است را باید با دید عمیق‌تری نگریست. شکی در این نیست که مقاومت امروز شعیان جهان عرب نیز نشأت گرفته از مکتب عاشورا است اما در جریان‌های رخ داده امروز جهان اسلام و جهان عرب باید خاستگاه‌ها و ریشه‌ها دقیق‌تر بررسی شود.
انتهای پیام/
