به گزارش خبرگزاری تسنیم، توجه و اظهار ارادت به ساحت اهل بیت(ع) در سالهای اخیر پیشینهای به وسعت ادبیات فارسی دارد. هرچند بسیاری از ادبا رگههای شعر آیینی و تولی نسبت به دوستان اهل بیت(ع) و تبرا از دشمنان آنان را از سرودههای کسایی مروزی آغاز میکنند و بعد از او در اشعار دیگر شاعران آیینی اهل تشیع میجویند، اما اگر تعریف وسیعتری از آیین را در نظر بگیریم، بسیاری از شاعران در این جرگه قرار خواهند گرفت.
مرتضی امیری اسفندقه معتقد است که شعر آیینی را نباید محدود به اهل بیت(ع) تعریف کرد، بلکه تعبیری وسیعتر از آن با عنوان هر آنچه در اسلام نیکو یاد شده را میتوان در نظر داشت. با این تعریف گستره شعر آیینی و شاعران آیینی از آنچه که برخی نام بردهاند، وسیعتر خواهد شد. از همان سدههای نخستین شعر فارسی هستند شاعرانی که هر چند در جرگه اهالی سنت معرفی شدهاند، اما اظهار ارادت و بیان خصائص نیکوی اهل بیت(ع) را جزء وظایف خود دانسته و به دور از تعصبات کور کورانه به بیان آنها پرداختهاند. این نوع رویکرد تا جایی پیش میرود که برخی از منتقدان به اشتباه تعدادی از این شاعران را از اهل تشیع دانسته و معتقدند که تقیه کردهاند. از جمله این شاعران حافظ، سعدی و مولوی هستند که گاه و بیگاه مورد مناقشهاند، اما آنچه در این میان اهمیت دارد توجه اهالی ادب و حکمت به ساحت اهل بیت رسول(ص)، در کنار مدح حضرتش است.
در روزگار معاصر نیز شاعران بسیاری از اهالی سنت هستند که ارادت خود را با زبانی ادبی و هنری به ساحت اهل بیت(ع) نشان داده و به عبارت دیگر رویکردی وحدتمحور داشتهاند. در اشعار این دسته از شاعران، همیشه بعد از نعت رسول الله(ص)، مدح اهل بیت(ع) به ویژه امام علی(ع) دیده میشود. نگاه به اسلام از پنجره تقریب و بیان وجوه مشترک میان دو مذهب، رویکرد اصلی این شاعران است که به دور از تعصبات امروزی برخی از گروهها چه در میان اهل سنت و چه در میان برخی از سرشناسان تشیع، به آن پرداخته و سعی کردهاند اسلامی مبتنی بر صلح و آزادگی را به مخاطب خود یادآوری کنند.
زندهیاد شاهرخ اورامی از جمله این شاعران بود. اورامی از شاعران کردستان بود که بسیاری از آثار خود را در خدمت حضرت رسول(ص) و خاندان مبارکش قرار داد. در میان آثار او تعدادی از کتابها و اشعار قوی به اظهار ارادت شاعر به خاندان پاک حضرتش اختصاص دارد. از میان آثار او میتوان به کتابهایی چون «غدیر در آیین شعر فارسی» و «شعاع مهر حسین(ع)» اشاره کرد که در کنار آثاری چون «بعثت نبی»، «هجرت نبی»، «رحلت نبی» و «رنجهای محمد» منتشر شدهاند.
شیعه و سنی دو بال اسلاماند
اورامی در خصوص این رویکرد خود در اشعار آیینی گفته بود: نعت و ستایش حضرت علی(ع) پس از نعت پیامبر(ص) باید در دستور کار همه شاعران مسلمان قرار داشته باشد؛ همانگونه که حضرت سعدی و دیگر شاعران ما اینگونه بودند. پیامبر(ص) به طور مؤکد سفارش کردند که گوشت و خون علی(ع) از من است، هر کس مرا دوست دارد باید علی(ع) را دوست داشته باشد و هرکس من مولای او هستم، علی(ع) مولای اوست. بعد از ختم نبوت، علی(ع) سلطان اولیاء شد و علی (ع) چه در زمان گذشته، چه در زمان ما و چه در آینده بر همه اولیا اشرف بوده و خواهد بود؛ از این رو علی(ع) تا قیام قیامت حکمی بر محبت به پیامبر (ص) خواهد بود و اگر ما پیرو رسول الله(ص) هستیم، باید مطیع و محب حضرت علی(ع) باشیم.
سروده ذیل نمونهای از اشعار اورامی در رثای امیرالمؤمنین، علی(ع)، است:
ز کجا دمیده امشب بنگر میسها را
کو چو روز کرده روشن همه ظلمت سما را
بشنو ز ماه انجم دل من تو این ندا را
علی ای همای رحمت تو چه آیتی خدا را
که به ما سوی فکندی همه سایه هما را
ز قدوم پر شکوهش همه بند منجلی بین
شب شعر عشق و عرفان ز نگاه او جلی بین
ز سحرگه نیایش نگهی شد ولی بین
دل اگر خدا شناسی همه در رخ علی بین
به علی شناختم من به خدا قسم خدا را
چو علی ز عشق گوید شکری ز جان فشاند
همه بندیان غم را به دمی ز غم رهاند
به نثار لطف و همت همه را به حق رساند
به خدا که در دو عالم اثر از فنا نماند
چو علی گرفته باشد سر چشمه بقا را
تو مبر پناه هرگز نه به آشنا نه دشمن
چه کنی به هر کسی رو چه روی به کوی و برزن
طلبی ز همتش کن که تو از آن حبیب ذالمن
برو ای گدای مسکین در خانه علی زن
که نگین پادشاهی دهد از کرم گدا را
همه عشق و پاکبازی شده کسب و حاصل من
ز نگاه پر شکوه شه خوب و عادل من
همه درس رادمردی به تو میدهد دل من
به جز از علی که گوید به پسر که قاتل من
چو اسیر توست اکنون به اسیر کن مدارا...»
ماموستا بهمنی، از علمای اهل تسنن، در سومین روز بزرگداشت این شاعر کردستان گفته بود: از ویژگیهای منحصر به فرد او می توان به محبت ودوستی زائدالوصفی که به حضرت محمد (ص) و خاندان پاکش (ع) داشتند اشاره کرد. محبتی که ناشی ازاقتداء به امام شافعی بود که اشعار بسیار زیبایی را در وصف ائمه اطهار(ع) سرودهاند. اورامی از انسانهای بزرگی بود که با زبان هنر در راه تقریب مذاهب اسلامی کوشش بسیاری کرد ودیدگاهها و بیاناتشان در راه دوستی مذاهب مورد توجه محافل تقریب قرار میگرفت. مرحوم شاهرخ اورامی همواره بیان میکرد شیعه و سنی دو بازوی رسول الله(ص) و دوبال اسلام هستند که با وجود این دو بازو دین اسلام پیشرفت و ترقی میکنند.
انتهای پیام/